Tuyển tập Đề thi học sinh giỏi Hóa học lớp 9 - Đề 45

PHềNG GIÁO DUC VÀ ĐÀO TẠO KỲ THI CHỌN HỌC SINH GIỎI CẤP HUYỆN
 BÙ BĂNG NĂM HỌC 2015 – 2016
ĐỀ THI ĐỀ XUẤT
 ĐỀ THI MễN: HểA HỌC 9
(Đề thi gồm 01 trang) Thời gian làm bài: 120 phỳt
 (Khụng kể thời gian phỏt đề)
Cõu I: (4 điểm)
1. Trỡnh bày phương phỏp húa học để nhận ra sự cú mặt của cỏc chất khớ cú trong hỗn hợp sau: SO2, CO2, H2.
2. Viết phương trỡnh phản ứng cú thề xảy ra của cỏc trường hợp sau:
+ Trộn dung dịch Ba(OH)2 với dung dịch NaHCO3.
+ Cho Fe dư vào dung dịch H2SO4 đặc, núng.
Cõu II: (4 điểm)
Trỡnh bày phương phỏp húa học để tỏch riờng từng chất ra khỏi hỗn hợp ở trạng thỏi rắn, màu trắng gồm Al2O3, SiO2, MgO, BaO. 
Xỏc định cỏc chất thớch hợp và tương ứng với cỏc chữ cỏi G, A, B, H, D, L, E, F, J để hoàn thành cỏc phương trỡnh phản theo sơ đồ biến húa sau:
 a. G + H B + A d. L + H + D đ E
 b. H2S + B đ J¯vàng + L e. E A + L
 c. B + H F 
- Khi cho 26,4 gam chất G phản ứng vừa đủ với 300 ml dung dịch H2SO4 1M. ( Biết G cú cụng thức húa học dạng FeX , cỏc phản ứng cú mối liờn hệ với nhau )
Cõu III: (4 điểm)
1. Một học sinh A khi đi tham quan khu du lịch ở Tam Cốc – Bớch Động ở tỉnh Ninh Bỡnh đó mang về một lọ nước được lấy từ nhũ đỏ trờn trần động nhỏ xuống.
Học sinh đú đó chia lọ nước thành ba phần và làm cỏc thớ nghiệm sau:
- Phần 1: Đun sụi.
- Phần 2: Cho vào đú dung dịch axit clohiđric.
- Phần 3: Cho vào đú dung dịch NaOH.
Hóy nờu hiện tượng và viết cỏc phương trỡnh húa học cú thể xảy ra.
2. Nờu hiện tượng, viết phương trỡnh húa học xảy ra khi dẫn từ từ khớ CO2 đến dư vào dung dịch hỗn hợp gồm BaCl2 và NaOH.
Cõu IV: (2 điểm)
1. Cho hoàn toàn V lớt khớ CO2 (ở đktc) từ từ đi qua 200 ml dung dịch Ca(OH)2 2M. Sau khi phản ứng kết thỳc thu được 20 gam chất kết tủa. Tỡm giỏ trị của V?
Cõu V: (6 điểm).
Trộn 200 ml dung dịch HCl 2M với 200 ml dung dịch H2SO4 2,25M (loóng) được dung dịch A. Biết dung dịch A tỏc dụng vừa đủ với 19,3 g hỗn hợp Al và Fe thu được V lớt khớ H2 (đktc) và dung dịch B.
a. Tớnh khối lượng Al, Fe trong hỗn hợp ban đầu. 
b. Tớnh thể tớch khớ hiđrụ thoỏt ra ở đktc.
c. Tớnh khối lượng muối thu được sau khi cụ cạn dung dịch B.
(Học sinh được sử dụng bảng hệ thống tuần hoàn cỏc nguyờn tố húa học)
HƯỚNG DẪN CHẤM VÀ BIỂU ĐIỂM
ĐÁP ÁN
ĐỀ THI ĐỀ XUẤT
KỲ THI CHỌN HSG CẤP HUYỆN 
NĂM HỌC 2015 – 2016
MễN: HểA HỌC 9
Cõu
í
Nội dung
Điểm
I
1
2.0 điểm
( Học sinh trỡnh bày đỳng mà khụng viết phương trỡnh cũng đạt điểm tối đa, nếu đảo lộn thứ tự bước làm thỡ khụng điểm )
Lần lượt dẫn hỗn hợp khớ đi qua cỏc dung dịch và chất rắn như sau:
- Dẫn hỗn hợp khớ đi qua dung dịch brom (cú dư). Làm nhạt màu dd Br2 (hoặc mất màu dd Br2 ) đ cú khớ SO2. 
- Dẫn hỗn hợp chứa cỏc khớ cũn lại (CO2, H2) đi qua dung dịch Ca(OH)2 cú dư. Làm dd Ca(OH)2 bị vẫn đục đ cú khớ CO2.
- Dẫn khớ cũn lại đi qua bột CuO đun núng. Làm chất rắn màu đen chuyển sang màu đỏ đ cú khớ H2.
1.0
0.5
0.5
2
2.0 điểm
(Mỗi nội dung, phương trỡnh phản ứng viết đỳng và cõn bằng đỳng đạt điểm tối đa 1.0 điểm, nếu một nội dung hai ptpư đỳng một ptpư được 0.5 điểm)
- 
- 2Fe + 6H2SO4 đặcFe2(SO4)3 +3SO2 + 6H2O
 Fe+ Fe2(SO4)3 3FeSO4
1.0
1.0
II
1
2,0 điểm
( Dựng phương phỏp húa học và tỏch đỳng một chất được 0,5đ, cú PTHH)
- Cú thể tỏch cỏc chất bằng cỏch sau:
Cho hỗn hợp chất rắn vào dd Ba(OH)2 dư, thu được dd chứa hỗn hợp A gồm Ba(OH)2 và Ba(AlO2)2; hỗn hợp chất rắn B gồm MgO và BaSiO3.
- Cho dd HCl dư vào hỗn hợp B thu được kết tủa H2SiO3 đem đun núng thu được SiO2. 
Đồng thời dung dịch thu được cho tỏc dụng với dd NaOH dư lọc kết tủa đun núng đến khối lượng khụng đổi thu được MgO.
- Dung dịch A cho tỏc dụng với dd Na2CO3 dư thu được kết tủa, lọc lấy kết tủa nung đến khối lượng khụng đổi thu được BaO.
Đồng thời dd thu được cho phản ứng với dd H2SO4 dư, lọc bỏ kết tủa lấy nước lọc (cú chứa Al2(SO4)3) cho phản ứng với dd NaOH dư, tiếp tục cho vào dd vừa thu được lượng khớ CO2 dư, lọc lấy kết tủa đun núng đến khối lượng khụng đổi thu được Al2O3. 
- Cỏc cỏch giải khỏc đỳng đều được điểm tối đa.
2
2,0
điểm
 0,3mol ò 0,3mol
 Vậy CTHH của G là FeS
Cỏc chất trong sơ đồ biến húa là: 
G: FeS.H: O2. B: SO2. A: Fe2O3. J: S. L: H2O. F: SO3. D: Fe(OH)2. E: Fe(OH)3.
0.5
0.5
1.0
III
2.a
2,0
điểm
Lọ nước học sinh mang về là dung dịch chứa Ca(HCO3)2 (chất chủ yếu)
+ Phần 1: Đun sụi cú cặn trắng và khớ bay ra
ptpư: 
+ Phần 2: Cho tỏc dụng với dung dịch HCl cú khớ thoỏt ra
ptpư:
+ Phần 3: Cho tỏc dụng với dung dịch NaOH cú kết tủa trắng xuất hiện.
ptpư: 
0.5
0.5
0.5
0.5
2.b
2,0 điểm
( Nờu đỳng hiện tượng được 0.5 điểm, viết đỳng ptpư được 0.5 điểm )
Khi cho CO2 từ từ đến dư vào dung dịch thỡ cú kết tủa xuất hiện, lượng kết tủa tăng dần đến khụng đổi sau đú giảm dần và tạo thành dung dịch trong suốt.
0.5
0.5
0.5
0.5
IV
4.0 điểm
- Giả sử CO2 phản ứng vừa đủ với dd Ca(OH)2 thu được kết tủa lớn nhất . 
 0,4molà 0,4mol
Nhận thấy khối lượng chất kết tủa thu được lớn hơn so với đề bài cho. Do vậy cú hai trường hợp xảy ra.
Trường hợp 1: CO2 thiếu ( Ca(OH)2 dư )
 0,2mol ò 0,2mol
phản ứng 
Trường hợp 2: CO2 dư và lượng CO2 dư hũa tan một phần kết tủa CaCO3 đến khi cũn lại 20 gam CaCO3 ( Ca(OH)2 hết )
 ( 1 )
0,4mol ò0,4mol à 0,4mol
cũn dư nđó hũa tan =n(1 ) - n(cũn dư ) 
 = 0,4 – 0,2 = 0,2 (mol)
 ( 2 )
0,2mol ò 0,2mol
Tổng số mol CO2 phản ứng :
phản ứng = (1) + (2) = 0,4+0,2= 0,6 (mol)
phản ứng 
0.25
0.25
0.25
0.25
0.25
0.25
0.25
0.25
V
1
4,0 điểm
a; b) - Gọi x, y lần lượt là số mol Al phản ứng với dd A
 z, t lần lượt là số mol Fe phản ứng với dd A
- PTPƯ: 
 ( 1 )
 x molà 3x mol x mol
 ( 2 )
 y molà y mol y mol
 ( 3 )
 z molà2z mol z mol
 ( 4 )
t molàt mol t mol
phản ứng ( II )
phản ứng 
- Lấy biểu thức ( II ) cộng ( III ) vế theo vế ta được:
- Từ ( I ) và (IV) ta cú hệ phương trỡnh:
- Giải phương trỡnh ta được 
- Khối lượng Al và Fe cú trong hỗn hợp ban đầu: 
c). Từ phương trỡnh phản ứng (1;2;3;4 ) được :
d. Ta cú :
Áp dụng định luật bảo toàn khối lượng, cho muối thu được sau phản ứng:
muối 
0.5
0.5
0.5
0.5
0,5
0.5
0.5
0,5
0.5
0.5
0,25
0,25
0,25
0,25
Ghi chỳ: Học sinh cú thể làm bằng cỏch khỏc nhưng đỳng kết quả, lý luận đỳng vẫn cho điểm tối đa.