Vẽ đồ thị trong Word

Vẽ đồ thị trong Word - Tăng Văn Y- Trường THPT Lục Nam Bắc Giang (chỉnh 17/05/2016)
 Vẽ đồ thị: + Trục tung biểu diễn số mol chất sản phẩm tạo thành (kết tủa, khớ). 
 + Trục hoành biểu diễn số mol chất thờm vào (CO2, OH-, H+). 
 Sử dụng thanh cụng cụ vẽ một số đường thẳng cơ bản
 + Đường kẻ nằm ngang, dài 3 cm: 
 - Kẻ một đường thẳng.
 - Bấm chuột phải, chọn 
 - Bấm chọn , chọn chiều cao , rộng.
 + Đường kẻ đứng, cao 3 cm:
 - Kẻ một đường thẳng.
 - Bấm chuột phải, chọn 
 - Bấm chọn , chọn chiều cao , rộng.
 + Đường kẻ xiờn, cao 3 cm, rộng 3 cm:
 - Kẻ một đường thẳng.
 - Bấm chuột phải, chọn 
cao 3 cm
 - Bấm chọn , 
 chọn chiều cao , 
rộng 3 cm
 chiều rộng.
 + Đường kẻ xiờn, cao 3 cm, rộng 3 cm (đối xứng gương)
 - Bấm chuột trỏi chọn đường kẻ vừa vẽ, chọn Copy và Paste.
 - Bấm chuột trỏi chọn đối tượng vừa tạo, chọn ở gúc trỏi phia dưới màn hỡnh,
 chọn , chọn được đường kẻ ngược lại (đối xứng gương).
 Để di chuyển cỏc đối tượng trờn đồ thị vào vị trớ thớch hợp, dựng phớm mũi tờn (ơư¯đ) hoặc di chuyển chớnh xỏc dựng tổ hợp phớm Ctrl + (ơư¯đ).
 Gộp hai phần lại, ta được hỡnh đầy đủ sau:
rộng 3 cm
cao 3 cm
.
cao 3 cm
rộng 3 cm
 + Thực hành vẽ hỡnh sau và hỡnh đối xứng gương của nú: 
rộng 2 cm
cao 2 cm
rộng 6 cm
cao 2 cm
rộng 6 cm
rộng 2 cm
 ã Số mol cỏc chất trờn đồ thị. Chọn số mol chất kết tủa cực đại (max) làm cơ sở qui đổi.
 Vớ dụ 0,8 mol Al(OH)3 (kết tủa max) --------> ứng với 2 cm. Ta cú bảng sau:
Số mol
Độ dài tương ứng trờn đồ thị (cm)
0,8
2 cm
0,2
0,5 cm
0,6
1,5 cm
3,0
7,5 cm
1- Đồ thị khớ CO2 tỏc dụng với dung dịch Ba(OH)2 (hoặc Ca(OH)2)
 Nhận xột: Đồ thị hai nửa đối xứng (số liệu cỏc chất tớnh theo đơn vị mol).
 + Trục tung (diễn số mol chất sản phẩm tạo thành, kết tủa, khớ): Chọn khoảng 4 cm.
 + Trục hoành (biểu diễn số mol chất thờm vào): Chọn khoảng 7,5 cm.
 + Kết tủa max: Chọn khoảng 3 cm, (chọn kẻ -----).
 + Nửa trỏi đồ thị:
 - Kẻ một đường xiờn,
 - Bấm chuột phải, chọn 
 - Bấm chọn , chọn chiều cao, rộng.
 + Nửa phải đồ thị: Vỡ đồ thị đối xứng gương, ta cú thể làm theo cỏch sau:
 - Bấm chuột trỏi chọn nửa trỏi đồ thị, chọn Copy và Paste.
 - Bấm chuột trỏi chọn đối tượng vừa tạo, chọn ở gúc trỏi phia dưới màn hỡnh,
 chọn , chọn được nửa phải đồ thị.
 Để di chuyển cỏc đối tượng trờn đồ thị vào vị trớ thớch hợp, dựng phớm mũi tờn (ơư¯đ) hoặc di chuyển chớnh xỏc dựng tổ hợp phớm Ctrl + (ơư¯đ).
 Dựng chọn tất cả cỏc đối tượng, Copy, mở chương trỡnh và Paste vào Paint. 
 Dựng cục tẩy tạo những nột đứt, sau đú Copy và Paste lại vào Word.
0
BaCO3
n
n
BaCO3 max
a
n
CO2
2a
a
 Đồ thị cú dạng như sau:
 ã Chỳ ý: - Nếu đồ thị khụng hiện ra trong Word, chọn , chọn ,
 chọn . Ở chế độ cỏc hỡnh trờn bị che khuất.
 - Nếu muốn thu nhỏ đồ thị, chọn đối tượng, nhấn chuột phải, chọn ,
 hoặc (chọn % giảm phự hợp).
2- Đồ thị dung dịch kiềm (OH-) tỏc dụng với dung dịch muối nhụm (Al3+).
 + Trục tung chọn khoảng 4 cm.
 + Trục hoành chọn khoảng 10 cm.
 + Kết tủa max chọn khoảng 2 cm, (chọn kẻ -----).
 + Nửa trỏi đồ thị:
 - Kẻ một đường xiờn,
 - Bấm chuột phải, chọn 
 - Bấm chọn , chọn chiều cao, rộng .
 + Nửa phải đồ thị:
 - Kẻ một đường xiờn,
 - Bấm chuột phải, chọn 
 - Bấm chọn , chọn chiều cao, rộng.
 Cỏc chữ và số liệu trờn cỏc trục dựng để viết, chọn , 
và , chọn và.
 Dựng chọn tất cả cỏc đối tượng, Copy, mở chương trỡnh và Paste vào Paint. 
3a
NaOH
n
4a
n
0
a
Al(OH)3 max
n
Al(OH)3
 Dựng cục tẩy tạo những nột đứt, sau đú Copy và Paste lại vào Word.
 Đồ thị cú dạng như sau:
 ã Chỳ ý: Nếu đồ thị khụng hiện ra trong Word, chọn , chọn ,
 chọn . Ở chế độ cỏc hỡnh trờn bị che khuất.
3- Đồ thị dung dịch axit HCl (H+) tỏc dụng với dung dịch muối NaAlO2 (AlO2-)
 ã Nhận xột: Đồ thị dung dịch kiềm (OH-) tỏc dụng với dung dịch muối nhụm (Al3+) và đồ thị dung dịch axit (H+) tỏc dụng với dung dịch muối aluminat (AlO2-) ngược nhau.
 + Dựng chọn tất cả cỏc đối tượng của đồ thị dung dịch kiềm (OH-) tỏc dụng với dung dịch muối nhụm (Al3+), Copy và Paste.
 + Bấm chuột trỏi chọn chọn nửa trỏi của đồ thị trờn, chọn ở gúc trỏi phia dưới màn hỡnh, chọn , chọn được nửa phải mới đồ thị.
 + Bấm chuột trỏi chọn chọn nửa phải của đồ thị trờn, chọn ở gúc trỏi phia dưới màn hỡnh, chọn , chọn được nửa trỏi mới đồ thị.
 Để di chuyển cỏc đối tượng trờn đồ thị vào vị trớ thớch hợp, dựng phớm mũi tờn (ơư¯đ) hoặc di chuyển chớnh xỏc dựng tổ hợp phớm Ctrl + (ơư¯đ), sửa (a bằng 2 cm).
 Sửa cỏc giỏ trị, đồ thị cú dạng như sau:
4a
a
0
HCl
n
Al(OH)3
n
Al(OH)3 max
a
 Dựng chọn tất cả cỏc đối tượng, Copy, mở chương trỡnh và Paste vào Paint. 
 Dựng cục tẩy tạo những nột đứt, sau đú Copy và Paste lại vào Word.
 Đồ thị cú dạng như sau:
4- Đồ thị dung dịch kiềm (OH-) tỏc dụng với dung dịch muối kẽm (Zn2+)
 Nhận xột: Đồ thị hai nửa đối xứng.
 + Trục tung chọn khoảng 4 cm.
 + Trục hoành chọn khoảng 10 cm.
 + Kết tủa max chọn khoảng 2 cm. (chọn kẻ -----)
 + Nửa trỏi đồ thị:
 - Kẻ một đường xiờn.
 - Bấm chuột phải, chọn 
 - Bấm chọn , chọn chiều cao, rộng .
 + Nửa phải đồ thị: Vỡ đồ thị đối xứng, ta cú thể làm theo cỏch sau:
 - Bấm chuột trỏi chọn nửa trỏi đồ thị, chọn Copy và Paste.
 - Bấm chuột trỏi chọn đối tượng vừa tạo, chọn ở gúc trỏi phia dưới màn hỡnh,
 chọn , chọn được nửa phải đồ thị.
 Để di chuyển cỏc đối tượng trờn đồ thị vào vị trớ thớch hợp, dựng phớm mũi tờn (ơư¯đ) hoặc di chuyển chớnh xỏc dựng tổ hợp phớm Ctrl + (ơư¯đ).
 Dựng chọn tất cả cỏc đối tượng, Copy, mở chương trỡnh và Paste vào Paint. 
n
 Dựng cục tẩy tạo những nột đứt, sau đú Copy và Paste lại vào Word.
n
n
 4a
 2a
 0
Zn(OH)2
Zn(OH)2 max
 a
OH-
 Đồ thị cú dạng như sau:
5- Đồ thị dung dịch axit HCl (H+) tỏc dụng với dung dịch muối Na2ZnO2 (ZnO22-)
n
 Nhận xột: Đồ thị hai nửa đối xứng, tương tự đồ thị dung dịch kiềm (OH-) tỏc dung với dung dịch muối kẽm (Zn2+).
 0
H+
n
Zn(OH)2
 a
 4a
 2a
Zn(OH)2 max
n
 Đồ thị cú dạng như sau:
6- Một số bài tập khỏc
Vớ dụ 1: Sục từ từ khớ CO2 vào dung dịch Ca(OH)2 cho đến khi phản ứng kết thỳc. Kết quả thớ nghiệm được thể hiện trờn đồ thị sau:
 Giỏ trị của x trong đồ thị trờn là
 A. 0,2. B. 0,3. C. 0,4. D. 0,5.
Vớ dụ 2: Sục từ từ khớ CO2 đến dư vào dung dịch X (chứa m (gam) NaOH và a mol Ca(OH)2). Kết quả thớ nghiệm được biểu diễn trờn đồ thị sau:
 Giỏ trị của m và a lần lượt là:
 A. 48 và 1,2. B. 36 và 1,2. C. 48 và 0,8. D. 36 và 0,8.
Vớ dụ 3: Cho từ từ x mol khớ CO2 vào 500 gam dung dịch hỗn hợp KOH và Ba(OH)2. Kết quả thớ nghiệm được biểu diễn trờn đồ thị sau:
 Tổng nồng độ phần trăm khối lượng của cỏc chất tan trong dung dịch sau phản ứng là
 A. 51,08%. B. 42,17%. C. 45,11%. D. 55,45%. 
Hai bài tập nhỏ dung dịch kiềm vào dung dịch muối kẽm.
(T1-tr29)-24.(KA-09)- Cõu 10: Hũa tan hết m gam ZnSO4 vào nước được dung dịch X. Cho 110ml dung dịch KOH 2M vào X, thu được a gam kết tủa. Mặt khỏc, nếu cho 140 ml dung dịch KOH 2M vào X thỡ cũng thu được a gam kết tủa. Giỏ trị của m là
 A. 20,125.	B. 12,375.	 C. 22,540.	 D. 17,710. 
(T1-tr29)-25.(KA-2010)-Cõu 18: Hoà tan hoàn toàn m gam ZnSO4 vào nước được dung dịch X. Nờ́u cho 110 ml dung dịch KOH 2M vào X thì thu được 3a gam kờ́t tủa. Mặt khác, nờ́u cho 140 ml dung dịch KOH 2M vào X thì thu được 2a gam kờ́t tủa. Giá trị của m là
 A. 32,20 B. 24,15	 C. 17,71	 D. 16,10
Hai bài tập trờn cho dưới dạng đồ thị. 
Vớ dụ 4: Khi nhỏ từ từ đến dư dung dịch KOH vào dung dịch chứa ZnSO4 , kết quả thớ nghiệm được biểu diễn trờn đồ thị sau (số liệu cỏc chất tớnh theo đơn vị mol):
 Giỏ trị của x là:
 A. 0,125.	B. 0,177.	 C. 0,140.	 D. 0,110. 
Vớ dụ 5: Khi nhỏ từ từ đến dư dung dịch KOH vào dung dịch chứa ZnSO4 , kết quả thớ nghiệm được biểu diễn trờn đồ thị sau (số liệu cỏc chất tớnh theo đơn vị mol):
 Giá trị của x là
 A. 0,20 B. 0,15	 C. 0,11	 D. 0,10
Vớ dụ 6: (T3-tr18)-Cõu 6: Khi nhỏ từ từ đến dư dung dịch HCl vào dung dịch hỗn hợp gồm x mol NaOH và y mol NaAlO2, kết quả thớ nghiệm được biểu diễn trờn đồ thị sau: 
 Tỉ lệ x : y là 
 A. 3 : 2.	 B. 2 : 3	.	 C. 3 : 4.	 D. 3 : 1.
Tài liệu tham khảo
 Vớ dụ 1, 2, 3 chỳng tụi tham khảo của thày Vũ Khắc Ngọc (theo Bỏo Dõn trớ), cỏc bạn cú thể tham khảo ở địa chỉ sau, xin chõn thành cỏm ơn.
Phần 1:  
Phần 2.: 
 Phần Giải bài tập Húa học bằng đồ thị chỳng tụi sẽ đưa tiếp sau.
 Rất mong nhận được cỏc ý kiến gúp ý của cỏc bạn đồng nghiệp.
 Tăng Văn Y- Trường THPT Lục Nam Bắc Giang. (15/05/2016)