Kỳ thi hoc sinh giỏi lớp 6 năm học: 2015 - 2016 môn thi: Ngữ văn thời gian làm bài: 120 phút ( không kể thời gian giao đề)

KỲ THI HOC SINH GIỎI LỚP 6
NĂM HỌC: 2015 -2016
     Môn thi: Ngữ văn
       Thời gian làm bài: 120 phút ( không kể thời gian giao đề)
Câu 1: (4,0 điểm)
a. Xác định và nói rõ tác dụng của phép tu từ so sánh, nhân hóa trong các câu thơ sau:
Lúc vui biển hát, lúc buồn biển lặng, lúc suy nghĩ biển mơ mộng và dịu hiền.
Biển như người khổng lồ, nóng nảy, quái dị, gọi sấm, gọi chớp.
Biển như trẻ con, nũng nịu, dỗ dành, khi đùa, khi khóc.
                                                                 (Khánh Chi, Biển)
b. Từ mắt trong các câu sau được dùng theo nghĩa gốc hay nghĩa chuyển? Hãy giải thích nghĩa của từ mắt.
         -              Thương ai con mắt lá răm
                  Lông mày lá liễu thương năm nhớ mười.
                                                                          (Ca dao)
         -           Cây này nhiều mắt quá.
Câu 2: (6,0 điểm) 
Sau đây là đoạn văn trích trong văn bản Cô Tô:
Sau trận bão, chân trời, ngấn bể sạch như tấm kính lau hết mây hết bụi. Mặt trời nhú lên dần dần, rồi lên cho kỳ hết. Tròn trĩnh phúc hậu như lòng đỏ một quả trứng thiên nhiên đầy đặn. Quả trứng hồng hào thăm thẳm và đường bệ đặt lên một mâm bạc đường kính mâm rộng bằng cả một cái chân trời màu ngọc trai nước biển ửng hồng. Y như một mâm lễ phẩm tiến ra từ trong bình minh để mừng cho sự trường thọ của tất cả những người chài lưới trên muôn thuở biển Đông.
                                                                                      ( Nguyễn Tuân)
          Em hãy viết một văn bản ngắn (khoảng 1 trang giấy thi) nói về cái hay của đoạn trích trên.
Câu 3: (10,0 điểm)
          Trong kì thi học sinh giỏi cấp trường năm nay, em đã đạt giải cao. Phần thưởng bố mẹ tặng em là một chuyến đi tham quan vùng sông nước Cà Mau.
          Dựa vào văn bản Sông nước Cà Mau của nhà văn Đoàn Giỏi, bằng trí tưởng tượng và sự kết hợp hài hòa giữa phương thức tự sự và miêu tả, em hãy kể lại chuyến du lịch kì thú của mình khi đến với vùng sông nước có vẻ đẹp rộng lớn, hùng vĩ, đầy sức sống hoang dã ấy và cuộc sống tấp nập, trù phú, độc đáo của vùng tận cùng phía Nam Tổ quốc.                
                               ------------------   Hết  --------------------------
---------------------------------------------------------------------------
HƯỚNG DẪN CHẤM THI CHỌN HSG LỚP 6
I. Yêu cầu chung
Giám khảo cần:
- Nắm bắt kĩ nội dung trình bày của thí sinh để đánh giá được một cách tổng quát và chính xác, tránh đếm ý cho điểm.
- Vận dụng linh hoạt hướng dẫn chấm, nên sử dụng nhiều mức điểm một cách hợp lí. Đặc biệt khuyến khích những bài viết có cảm xúc và sáng tạo...
II. Yêu cầu cụ thể
Câu
Nội dung cần đạt
Thang điểm
Câu 1
 (4,0 điểm)
  a. -Xác định được các phép so sánh, nhân hóa.
+ So sánh: biển như người khổng lồ, biển như con trẻ
+ Nhân hóa: vui, buồn, suy nghĩ, hát, mơ mộng, dịu hiền, nóng nảy, quái dị, nũng nịu, dỗ dành, khi đùa, khi khóc.
- Tác dụng:
+ Biển được miêu tả như một con người với nhiều tâm trạng khác nhau.
+Biển được nhà thơ cảm nhận như những con người cụ thể: Khi thì to lớn, hung dữ như người khổng lồ, khi thì nhỏ bé, hiền lành, đáng yêu như trẻ con. Nhờ các biện pháp tu từ so sánh, nhân hóa đã gợi rõ cụ thể màu sắc ánh sáng theo thời tiết, thời gian tạo nên bức tranh khác nhau về biển.
b. Chỉ ra được nghĩa gốc,nghĩa chuyển và giải nghĩa được từ mắt:
   - Mắt trong (con mắt lá răm): nghĩa gốc
       Nghĩa: là bộ phận trên khuôn mặt của người dùng để nhìn.
   - Mắt trong (mắt cây): nghĩa chuyển
      Nghĩa: chỗ lồi lõm, giống hình con mắt, mang chồi ở thân cây.
1,0
0,5
    0,5
1,0
0,25
  0,75
   2,0
   1,0
   1,0
Câu 2
(6,0 điểm)
  a. Về kĩ năng: Biết viết một văn bản ngắn khoảng 1 trang giấy thi có bố cục ba phần, lời văn trong sáng, dùng từ dễ hiểu, ít sai chính tả.
1,0
 b. Về kiến thức: Bài viết cần đảm bảo các ý sau:
  - Giới thiệu tác giả, tác phẩm và khái quát được nội dung đoạn văn: miêu tả cảnh mặt trời mọc trên biển Cô Tô.
 - Chỉ ra được những nét đặc sắc trong nghệ thuật miêu tả: biện pháp so sánh đặc sắc, sử dụng nhiều tính từ gợi tả, ngôn ngữ chính xác tinh tế.
  - Những đặc sắc nghệ thuật đã góp phần khắc họa rõ nét về bức tranh mặt trời mọc trên biển Cô Tô:
     + Khung cảnh rộng lớn, bao la với tất cả vẻ trong trẻo, tinh khôi của biển Cô Tô sau trận bão.
     + Vẻ đẹp rực rỡ, tráng lệ .
     + Tình cảm của tác giả: yêu mến, gắn bó, ca ngợi vẻ đẹp của thiên nhiên vùng biển đảo.
5,0
   1,0
   1,0
   3,0
Câu 3
(10,0 điểm)
  a. Về kĩ năng: Biết viết một văn bản tự sự kết hợp với miêu tả, biểu cảm....Có bố cục ba phần rõ ràng, trình bày mạch lạc, lời văn trong sáng, dùng từ dễ hiểu, ít sai chính tả.
1,0
  b. Về kiến thức: Dựa vào hiểu biết về văn bản Sông nước Cà Mau của Đoàn Giỏi kết hợp với trí tưởng tượng của học sinh, bài viết cần tập trung kể lại diễn biến chuyến tham quan, miêu tả được vẻ đẹp của vùng sông nước Cà Mau.
- Giới thiệu lí do của chuyến du lịch, cảm xúc chung khi được tham quan vùng sông nước Cà Mau.
- Tập trung kể và tả các cảnh:
  + Vẻ đẹp chung của vùng sông nước Cà Mau.
  + Vẻ đẹp rộng lớn, hùng vĩ, đầy sức sống hoang dã của vùng  sông nước Cà Mau như: vẻ đẹp kênh rạch, sông ngòi, dòng sông Năm Căn...
  + Vẻ đẹp tấp nập, trù phú và độc đáo của cuộc sống con người ở tận cùng phía Nam Tổ quốc.
- Cảm xúc ấn tượng khi tạm biệt vùng sông nước Cà Mau.
9,0
  1,0
   1,0
   3,0
   3,0
   1,0
Lưu ý:  - Trân trọng những bài viết sáng tạo, cá tính của học sinh
       - Cần vận dụng linh hoạt biểu chấm. Nếu bài làm của học sinh không đảm bảo các ý theo hướng dẫn, kể lan man thì  không cho quá ½ số điểm.