ĐỀ THI KSCL KÌ II- NĂM HỌC 2015-2016 MÔN : NGỮ VĂN- LỚP 9 Thời gian: 90 phút (Không kể phát đề) _________________________________________________ Đề chẵn Câu 1(2đ). Đọc đoạn văn sau: “ Lúc đó nồi cơm đang sôi lên sùng sục. Nó hơi sợ, nó nhìn xuống, vẻ nghĩ ngợi, nhắc không nổi, nó lại nhìn lên. Tiếng cơm sôi như thúc dục nó. Nó nhăn nhó muốn khóc. Nó nhìn nồi cơm, rồi nhìn lên chúng tôi. Thấy nó luýnh quýnh, tôi vừa tội nghiệp, vừa buồn cười, nghĩ chắc thế nào nó cũng chịu thua.Nó loay hoay rồi nhón gót lấy cái vá múc ra từng vá nước, miệng lẩm bẩm điều gì không rõ. Con bé đáo để thật”. ( “Chiếc lược ngà”- Nguyễn Quang Sáng) Các câu trong đoạn văn được liên kết với nhau bằng những phép liên kết nào? Chỉ rõ những từ được dùng để liên kết câu? Sử dụng phép liên kết có tác dụng gì? Câu 2. (3điểm). Trong bài “Chuẩn bị hành trang vào thế kỷ mới”( Ngữ Văn 9, tập 1), tác giả Vũ Khoan đã nói về một trong những điểm yếu của thế hệ trẻ Việt Nam. Đó là: “ Những lỗ hổng về kiến thức cơ bản do thiên hướng chạy theo những môn học “thời thượng”, nhất là khả năng thực hành và sáng tạo bị hạn chế lối học chay, học vẹt nặng nề”. Là một học sinh, em có suy nghĩ gì về vấn đề này? Câu 3( 5điểm). Cảm nhận của em về hình ảnh những nữ thanh niên xung phong trong đoạn trích truyện “ Những ngôi sao xa xôi” của nhà văn Lê Minh Khuê .( Ngữ văn 9-tập 2). ĐỀ THI KSCL KÌ II- NĂM HỌC 2015-2016 MÔN : NGỮ VĂN- LỚP 9 Thời gian: 90 phút (Không kể phát đề) _________________________________________________ Đề lẻ Câu 1(2đ). Đọc đoạn văn sau: “Ông Hai vẫn trằn trọc không sao ngủ được. Ông hết trở mình bên này lại trở mình bên kia, thở dài. Chợt ông lão lặng hẳn đi, chân tay nhũn ra, tưởng chừng như không cất lên đượcCó tiếng nói léo xéo ở gian trên. Tiếng mụ chủMụ nói cái gì vậy? Mụ nói cái gì mà lào xào thế? Trống ngực ông lão đạp thình thịch. Ông lão nín thở lắng tai nghe ra bên ngoài ”. ( “Làng”- Kim Lân) a) Các câu trong đoạn văn được liên kết với nhau bằng những phép liên kết nào? Chỉ rõ những từ được dùng để liên kết câu? Sử dụng phép liên kết có tác dụng gì? Câu 2. (3điểm). Trong bài “Chuẩn bị hành trang vào thế kỷ mới”( Ngữ Văn 9, tập 1), tác giả Vũ Khoan đã nói về một trong những điểm yếu của thế hệ trẻ Việt Nam. Đó là: “ Những lỗ hổng về kiến thức cơ bản do thiên hướng chạy theo những môn học “thời thượng”, nhất là khả năng thực hành và sáng tạo bị hạn chế lối học chay, học vẹt nặng nề”. Là một học sinh, em có suy nghĩ gì về vấn đề này? Câu 3( 5điểm). Cảm nhận của em về nhân vật Phương Định trong đoạn trích truyện “ Những ngôi sao xa xôi” của nhà văn Lê Minh Khuê .( Ngữ văn 9-tập 2). HƯỚNG DẪN CHẤM THI KSCL KÌ II Môn Ngữ văn 9 Đề chẵn Câu 1(2 đ) Các câu trong đoạn văn trên được liên kết với nhau bằng phép lặp và phép thế. Từ “nó” được lặp đi, lặp lại ở các câu 2,3,4,5,6,7 => Phép lặp. Từ “ con bé” ở câu cuối thay cho từ nó ở các câu trên.=> phép thế . Sử dụng các phép liên kết có tác dụng làm cho các câu văn trong đoạn văn, các đoạn văn trong một văn bản có tác dụng liên kết ý với nhau chặt chẽ và mạch lạc. Caau 2: Yêu cầu: làm đúng đặc trưng kiểu bài văn nghị luận xã hội về một sự việc, hiện tượng trong đời sống Bài viết cần chỉ ra được một hiện trạng trong học sinh Việt Nam hiện nay: Đó chính là học lệch, học chay , học vẹt, kém khả năng thực hành, sáng tạo. Yêu cầu thể hiện được các bước: * Giải thích : -Thiên hướng chạy theo những môn học “thời thượng” là lối học lệch . Chỉ tập trung học những môn học mà được xem là thời thượng như Toán , Lý, Hóa , Anhmà xem nhẹ những môn học phụ như Công Nghệ, Giáo dục công dân.. - Học chay, học vẹt là chỉ học lý thuyết suông mà không áp dụng thực hành, thiếu thực tiễn. Học thuộc như vẹt nói theo người mà không hiểu bản chất vấn đề. * Thực trạng: - Diễn ra khắp nơi ở khắp các trường học từ tiểu học đến bậc TH phổ thông thậm chí ở một số trường ĐH ,đều trong khắp cả nước , nhất là vùng nông thôn, vùng sâu, vùng xa. * Hậu quả: - Hổng kiến thức cơ bản. - Kiến thức què quặt, phiến diện do lối học lệch, học tủ . - Thiếu kĩ năng thực hành, sáng tạo do học lý thuyết mà không áp dụng được vào thực tế hoặc áp dụng thì lúng túng, kỹ năng kém. + dẫn chứng từ thực tế: Thực hành lắp bảng điện, tính toán thu chi cho một GĐ, viết một đơn từ, một bản thuyết minh * Nguyên nhân: - Nguyên nhân chủ quan: + Do thiếu ý thức tự chủ, tự giác nên còn học đối phó. Chưa xác định được mục tiêu học tập.. + Chạy theo bằng cấp điểm số.. Nguyên nhân khách quan: + Do áp lực về điểm số, thành tích và kì vọng của các GĐ. + Do cơ chế thi cử theo khối, vì vậy đa số phụ huynh muốn con em mình thi đỗ vào các trường đại học nên chỉ cho con em mình tập trung vào những môn phải thi. + Các bài học trong SGK còn nặng về lý thuyết , chưa mang tính thực hành cao. + Cơ sở VC và các trang thiết bị dạy học của một số trường còn thiếu,.. * Giải pháp -Yêu cầu: mỗi nguyên nhân có một giải pháp khắc phục. * Bài học rút ra: Cần coi trọng kến thức cơ bản, nền tảng.Phải xác định học lý thuyết gắn liền với thực hành. Không nên máy móc theo SGK. Học để lấy kiến thức, để vận dụng kiến thức Không vì cái lợi trước mắt mà chạy theo những môn học” thời thượng” Câu 3( 5 Điểm). Mở bài: Giới thiệu tác giả, tác phẩm, vấn đề nghị luận. Thân bài: 1.Giới thiệu về hoàn cảnh sống và chiến đấu của ba cô gái TNXP. - Họ làm thành một tổ trinh sát mặt đường , gồm ba chị em: Nho, Thao , Phương Định. - Họ sống trên một cao điểm giữa một vùng trọng điểm ác liệtcủa TS. ( Dẫn chứng sự khốc liệt của chiến trường). - Công việc đặc biệt nguy hiểm: ( Nêu rõ công việc). => Hoàn cảnh sống và công việc vô cùng nguy hiểm, cái chết luôn cận kề, bủa vây rình rập , đòi hỏi sự dũng cảm, bình tĩnh. 2. Những nét chung Họ đều thuộc thế hệ những cô gái TNXP thời chống mỹ, tuổi đời còn rất trẻ, theo tiếng gọi của Tổ quốc nên đã tạm rời xa mái trường, xa GĐ vào nơi tuyến lửa Trường Sơn. ở họ có những phẩm chất chung của những người chiến sĩ TNXP thời đó: * Có tinh thần trách nhiệm cao với công việc.( Dẫn chứng- phân tích ) * Dũng cảm, gan dạ( Dẫn chứng- phân tich *. Có tình đồng đội gắn bó thân thiết: Hiểu được sở thích của nhau, quan tâm lo lắng cho nhau , chăm sóc nhau lúc bị thương( DC-PT) * Họ có vẻ đẹp tâm hồn trong sáng, mang nhiều nét chung của các cô gái trẻ: - Dễ cảm xúc, hay mơ mộng - Thích hát, thích làm đẹp, thích thêu thùa => Vẻ đẹp duyên dáng và nữ tính. => Họ là những cô gái sống thật giản dị hồn nhiên, luôn sống lạc quan, yêu đời có tâm hồn trong sáng mơ mộng. 3. Những nét riêng. Nêu rõ đặc điểm các tính của từng nhân vật - Phương Định : cô gái Hà nôi xinh đẹp, có tam hồn nhạy cảm trong sáng thích ngắm mình trong gương, hay hát và hát hay, thường mơ mộng nhớ về tuổi thơ.. Trong công việc thì dũng cảm, có trách nhiệm cao., luôn quan tâm yêu thương mọi người. - Chị Thao- lớn tuổi nhất là đội trưởng, thích làm đẹp, thích chép bài hát..Rất dũng cảm , cương quyết, táo bạo trong công việc nhưng trong đời thường lại sợ máu, sợ vắt, mang vẻ yếu đuối của con gái. - Nho: một sô gái nhỏ nhắn, xinh xắn hồn nhiên. Trong công việc rất gan lì, sẵn sàng nhận nhiệm vụ nguy hiểm; bị thương mà không rên la. => Đánh giá . Cả 3 nữ TNXp đều mang những phẩm chất và lý tưởng cao đẹpHok là những ngôi sao lấp lánh tỏa sáng trên bầu trời của chủ nghĩa anh hùng CM, tiêu biểu cho thé hệ trẻ VN trong những năm đánh Mỹ với khí thế hào hùng: Xẻ dọc trường Sơn đi cứu nước Mà lòng phơi phới dậy tương lai . Kết bài: Đánh giá nghệ thuật và nội dung. Đề Lẻ Câu 1(2 đ) Các câu trong đoạn văn trên được liên kết với nhau bằng phép thế và phép lặp. Từ “Ông Hai ” ở câu 1 được thay thế bằng từ ông ở câu 2,; từ “ông lão” ở câu 3, câu 8, câu 9. Từ mụ chủ ở câu 5 được thế bằng từ Mụ ở câu 6, câu 7 => Phép thế. Từ ông lão ở câu 3 lặp lại ở câu 8, câu 9; từ mụ ở câu 6 được lặp lại ở câu 7. Đó là phép lặp.. Sử dụng các phép liên kết có tác dụng làm cho các câu văn trong đoạn văn, các đoạn văn trong một văn bản có tác dụng liên kết ý với nhau chặt chẽ và mạch lạc. Câu 2: ( Giống đề chẵn) Câu 3. ( 5 đ)Cảm nhận về NV Phương Đinh. Mở bài: Giới thiệu tác giả, tác phẩm và nhân vật Phương Định- nhân vật chính của truyện. Thân bài; Giới thiệu hoàn cảnh sống và chiến đâu của nhân vật . Giới thiệu nhân vật Phương Định: là con gái Hà Nội có vể đẹp duyên dáng , có phần đài các kiêu sa( D chứng) Giới thiệu hoàn cảnh sống và chiến đâu của nhân vật ( dẫn chứng và phân tích để làm rõ sự khốc liệt của chiến trường . Chú ý đến nghệ thuật kể chuyện: giọng bình thản) 2.Những phẩm chất cao đẹp Có phẩm chất anh hùng Có tinh thần trách nhiệm cao với công việc Dũng cảm, gan dạ, bình tĩnh tự tin và tự trọng. Tâm lý nhân vật được thể hiện rất cụ thể sinh động trong một lần phá bom. + Phân tích diễn biến tâm trang : ban đầu: căng thẳng, hồi hộp( Dẫn chứng) + Sau đó bình tĩnh, tự tin, cẩn thận thực hiện từng thao tác ( Dẫn chứng) + Lo lắng để hoàn thành công việc Đánh giá : Lê Minh Khuê đã miêu tả chân thật, cụ thể và sinh động đến từng chi tiết khi tạo nên sức gợi tả trong từng câu chữ.=> chiến trường đã tôi luyện cô thành một người chiến sĩ TNXP gan dạ và dũng cảm. a) Có tâm hồn trong sáng , nhạy cảm và mơ mộng: -Thích hát - Thích ngắm mình trong gương, -Khâm phục những người lính -Hay hoài niệm nhớ về tuổi thơ, dưới cơn mưa đá, cô vui thích , say sưa tận hưởng niềm vui hồn nhiên như chưa hề nghe thấy tiếng bom rơi đạn nổ. b)Thương yêu những người đồng đội của mình. -Lo lắng khi đồng đội “ Có nghĩa lý gì đâu nếu đồng đội tôi không trở về” -Chăm sóc cho Nho tận tình chu đáo khi cô bị thương. - Phương Định cũng như Nho ,Thao – là hình ảnh tiêu biểu cho thế hệ trẻ VN trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước. Xẻ dọc trường Sơn đi cứu nước Mà lòng phơi phới dậy tương lai . Kết bài: Đánh giá nghệ thuật và nội dung. - Thành công với NT kể chuyện hấp dẫn, sinh động mà hết sức chân thực; Nghệ thuật miêu tả tâm lý NV tinh tế. - Khái quát lại vẻ đẹp tâm hồn và phẩm chất của nhân vật. Lưu ý: Cần linh động khi chấm . đối với nghị luận văn học thì các em có thể sắp xếp thứ tự các ý một cách linh hoạt. Nhưng yêu cầu phải có luận điểm, luận cứ rõ ràng . Không diễn xuôi tác phẩm như kể chuyện.
Tài liệu đính kèm: