Đề thi học kỳ II – lớp 9 môn ngữ văn thời gian làm bài: 90 phút

PHÒNG GD&ĐT QUẬN ĐỀ THI HỌC KỲ II – LỚP 9
 TRƯỜNG THCS MÔN NGỮ VĂN
 Thời gian làm bài: 90 phút
 Ngày thi: tháng 04 năm 2016
Phần I (6 điểm)
 Cho khổ thơ :
Mọc giữa dòng sông xanh
Một bông hoa tím biếc
Ơi con chim chiền chiện
Hót chi mà vang trời
Từng giọt long lanh rơi
Tôi đưa tay tôi hứng
 (Mùa xuân nho nhỏ – Thanh Hải)
1. Nêu mạch cảm xúc và tư tưởng của bài thơ.
2. Nêu rõ hoàn cảnh sáng tác bài thơ. Hoàn cảnh sáng tác bài thơ có ý nghĩa bộc lộ chủ đề của tác phẩm như thế nào ? 
3. Để phân tích khổ thơ trên , một bạn học sinh dự định viết một đoạn văn theo cách lập luận quy nạp với câu chủ đề sau :
« Khổ thơ đầu trong bài thơ «  Mùa xuân nho nhỏ »  của Thanh Hải là một bức tranh thiên nhiên xứ Huế tràn đầy sức sống và dạt dào cảm xúc » 
Em hãy giúp bạn hoàn thành đoạn văn với câu chủ đề trên khoảng 10 – 12 câu. Trong đoạn văn có sử dụng thành phần khởi ngữ và thành phần tình thái . ( Gạch chân , chỉ rõ )
Phần II (4 điểm)
 Hữu Thỉnh có bài thơ “Sang thu” rất hay viết về lúc giao mùa cuối hạ sang thu .
	1.Hãy chép lại khổ thơ đầu bài thơ .
	2.Trong đoạn thơ em vừa chép tác giả có sử dụng thành phần biệt lập nào ?
 ( Gạch chân , chỉ rõ )
 3.Từ tác phẩm “Sang thu” em có suy nghĩ gì về những khó khăn mà con người phải đối diện trong cuộc đời .
= = = = = = Chúc các em làm bài tốt = = = = = =
PHÒNG GD&ĐT QUẬN HƯỚNG DẪN CHẤM ĐỀ THI
 TRƯỜNG THCS MÔN: NGỮ VĂN 9
 Thời gian làm bài: 90 phút
 Ngày thi: /4/2016	
Phần I (6 điểm)
Câu
Yêu cầu
Điểm
Chú thích
1. 
Mạch cảm xúc và tư tưởng của bài thơ là từ xúc cảm trước mùa xuân của thiên nhiên đất nước đến mùa xuân của mỗi con người trong mùa xuân lớn của đất nước , thể hiện khát vọng được dâng hiến “mùa xuân nho nhỏ” của mình vào
 “ mùa xuân lớn” của cuộc đời chung.
1 điểm
2. 
- Thanh Hải viết bài thơ Mùa xuân nho nhỏ vào tháng 11/1980 không bao lâu trước khi ông qua đời .
- Hoàn cảnh sáng tác có ý nghĩa làm rõ chủ đề văn bản : Bài thơ như một lời tâm niệm chân thành , gửi gắm tha thiết của nhà thơ để lại cho đời . Hoàn cảnh sáng tác như vậy , người đọc càng thấu hiểu và trân trọng tình cảm, tư tưởng của tác giả .
1 điểm
Mỗi ý đúng 0,5đ
3.
HS hoàn thành đoạn văn:
* Về hình thức đoạn văn: 
- Đúng kiểu đoạn văn quy nạp, lượng câu từ 10 - 12 câu. 
- Viết lại đúng câu chủ đề 
* Về nội dung:
HS khai thác hiệu quả các tín hiệu nghệ thuật (có dẫn chứng và lí lẽ) để làm rõ:
 - Chỉ bằng vài nét, Thanh Hải đã phác hoạ bức tranh mùa xuân xứ Huế với không gian cao rộng, màu sắc tươi thắm đặc trưng của xứ Huế (dẫn chứng)
 - Bức tranh sống động với hình ảnh con chim chiền chiện và tiếng hót vang vọng, tươi vui.
 - Cảm xúc của tác giả trước cảnh mùa xuân của thiên nhiên được diễn tả ở chi tiết rất tạo hình :
Từng giọt long lanh rơi
Tôi đưa tay tôi hứng .
Câu thơ có hai cách hiểu ; giọt mưa xuân và giọt âm thanh tiếng chim. Hiểu theo cách 2 có sự chuyển đổi cảm giác 
 - Khổ thơ thể hiện niềm say sưa ngây ngất của nhà thơ trước vẻ đẹp của thiên nhiên, đất trời lúc vào xuân.
*Tiếng việt :
- Đúng phép thế ( Gạch chân và chú thích rõ).
- Đúng phần phụ chú (Gạch chân và chú thích rõ).
0,5
0,5
0.5
0.25
1.0
0.25
1.0
1.0
4 điểm 
Phần II (4 điểm)
Câu
Yêu cầu
Điểm
Chú thích
1.
HS chép chính xác khổ đầu bài “Sang thu” của Hữu Thỉnh.
1.0
 Sai 1 lỗi trừ 0,25đ
2. 
Trong đoạn thơ sử dụng thành phần tình thái: Hình như
1.0
3. 
a) Về hình thức: 
- Đúng hình thức đoạn nghị luận . Không bắt buộc về kiểu đoạn.
b) Về nội dung: Bày tỏ được suy nghĩ về những khó khăn mà con người phải đối diện trong cuộc đời .
+ Khó khăn chính là thử thách để rèn luyện ý chí của con người .
+ Biết vượt qua khó khăn sẽ giúp ta có nghị lực , bản lĩnh , giúp ta trưởng thành hơn, có niềm tin vào bản thân, khẳng định mình trong cuộc sống hiện tại.
+ Liên hệ bản thân.
0,25
0,25
1
0,5