PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO Trường THCS Trung Hoà Số phách (do Trưởng BGK chấm thi ghi): .................................................................. ĐỀ THI CHỌN HỌC SINH GIỎI CẤP TRƯỜNG LỚP 7 THCS - NĂM HỌC 2015-2016 MÔN THI: ĐỊA LÍ Thời gian: 120 phút (Không kể thời gian giao đề) (Đề này có 04 trang) ĐIỂM KẾT LUẬN CỦA BÀI Chữ ký xác nhận của giám khảo Ghi bằng số Ghi bằng chữ Giám khảo số 1 Giám khảo số 2 Học sinh làm bài trực tiếp trên bản đề thi này. Câu 1 (3,5 điểm): a. Một người Việt Nam muốn gọi điện chúc tết dương lịch cho con ở New York đúng lúc giao thừa ngày 01/01/2016. Hãy tính xem người đó gọi điện cho con lúc mấy giờ giờ Việt Nam, ngày, tháng, năm nào. (Việt Nam ở khu vực giờ thứ 7, New York khu vực giờ thứ 19). b. Giả sử khi chuyển động tự quay quanh trục, trục của Trái đất không nghiêng mà đứng thẳng thành một góc vuông với mặt phẳng quĩ đạo thì khi Trái đất chuyển động tịnh tiến quanh Mặt trời điều gì sẽ xảy ra? c. Vì sao mọi địa điểm nằm trên xích đạo luôn có độ dài ngày, đêm bằng nhau? .......................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... Câu 2 ( 3,5 điểm): Quan sát bảng thống kê số liệu sau về tình hình phát triển dân số thế giới: Năm 1900 1950 1960 1980 2000 2007 Số dân (triệu người) 1800 3000 3600 4700 6700 7100 Tỉ lệ sinh %0 45 45,5 42 41 32,3 30,1 Tỉ lệ tử %0 40 38,7 21,5 11,4 6,8 5,7 a. Tính tỉ lệ gia tăng dân số tự nhiên của thế giới qua các năm. b. Nhận xét về tỉ lệ gia tăng dân số tự nhiên. Cho biết nguyên nhân của sự gia tăng nhanh dân số thế giới từ sau năm 1950? Câu 3 (3,5 điểm): Giải thích vì sao châu Phi và châu Mĩ đều trải dài qua 2 bán cầu Bắc và Nam nhưng châu Phi lại là châu lục nóng và khô, châu Mĩ là châu lục có nhiểu kiểu khí hậu trên thế giới? Câu 4 (3 điểm): Phân tích sự giống và khác nhau về đặc điểm dân cư của khu vực Bắc Mĩ với khu vực Trung và Nam Mĩ ? Câu 5 (3,5 điểm): Quan sát và phân tích biểu đồ nhiệt độ và lượng mưa dưới đây và cho biết 2 biểu đồ thuộc các môi trường tự nhiên của đới nào? Biểu đồ A Biểu đồ B .................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... Câu 6 ( 3 điểm): Dựa vào kiến thức đã học hãy giải thích: a. Tại sao châu Âu chủ yếu có khí hậu ôn đới? b. Vì sao miền ven biển phía tây châu Âu có khí hậu ấm áp và mưa nhiều hơn phía đông? .................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... Câu 6 ( 3 điểm): Quan sát hình dưới đây dựa vào kiến thức đã học hãy giải thích vì sao từ độ cao 0m đến 1000m ở sườn đông có rừng nhiệt đới còn ở sườn tây là thực vật nửa hoang mạc? ........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................ .................................Hết............................................. ( Thí sinh được sử dụng Tập bản đồ thế giới và các châu lục) PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO Trường THCS Trung Hoà HƯỚNG DẪN CHẤM HỌC SINH GIỎI CẤP TRƯỜNG LỚP 7 THCS - NĂM HỌC 2015-2016 Câu Nội dung Điểm Câu 1 (3,25 điểm) a. Việt Nam và New York chênh nhau 12 giờ. Giờ Việt Nam sớm hơn giờ New York 12 giờ. Vì vậy muốn chúc tết con đúng lúc giao thừa thì người đó phải gọi điện sau đó 12 giờ tức là phải gọi đúng 12 giờ trưa ngày 01/01/2015. 0,5 1 b. Giả sử khi chuyển động tự quay quanh trục, trục của Trái đất không nghiêng mà đứng thẳng thành một góc vuông với mặt phẳng quĩ đạo thì khi Trái đất chuyển động tịnh tiến quanh Mặt trời, ánh sáng Mặt trời bao giờ cũng chiếu thẳng vào xích đạo thành 1 góc vuông với mặt đất. 0,5 -> Lúc đó hiện tượng mùa sẽ không có ở bất cứ nơi nào trên Trái đất, nhiệt độ lúc nào cũng cao nhất ở xích đạo và giảm dần về phía 2 cực 0,75 c. Mọi địa điểm nằm trên xích đạo luôn có độ dài ngày, đêm bằng nhau vì: - Đường phân chia sáng tối luôn chia xích đạo làm 2 phần bằng nhau 0,5 Câu 2 (3,25 điểm) a. Tính tỉ lệ gia tăng dân số tự nhiên của thế giới qua các năm. Năm 1900 1950 1960 1980 2000 2007 Tỉ lệ GTTN (%) 0,5 0,68 2,05 2,96 2,55 2,44 1,25 b. Nhận xét về tỉ lệ gia tăng dân số tự nhiên. Nguyên nhân của sự gia tăng nhanh dân số thế giới từ sau năm 1950? * Nhận xét: - Từ năm 1900 – 2007 tỉ lệ gia tăng dân số tự nhiên có sự thay đổi qua các năm - Từ năm 1900 – 1950: giai đoạn này có tỉ lệ gia tăng dân số tự nhiên chậm ( dẫn chứng) - Từ năm 1960 – 1980 tỉ lệ gia tăng dân số tự nhiên cao nhất, có hiện tượng bùng nổ dân số. - Từ năm 2000- 2007 tỉ lệ gia tăng dân số tự nhiên đã giảm, do thực hiện chính sách dân số KHHGĐ 0,25 0,25 0,25 0,25 * Nguyên nhân của sự gia tăng dân số thế giới từ sau năm 1950: - Từ những năm 50 của TK XX dân số thế giới tăng rất nhanh do hầu hết các nước thuộc địa đã giành được độc lập, đời sống được cải thiện, y tế phát triển, số người chết giảm đi trong khi tỉ lệ sinh vẫn cao. 1 Câu 3 (3 điểm) Châu Phi và châu Mĩ đều trải dài qua 2 bán cầu Bắc và Nam nhưng châu Phi lại là châu lục nóng và khô, châu Mĩ là châu lục có nhiểu kiểu khí hậu trên thế giới vì: - Phần lớn lãnh thổ châu Phi nằm giữa 2 chí tuyến, nên châu phi là lục địa nóng. 0,5 - Bờ biển châu Phi không bị cắt xẻ nhiều. Châu Phi là một lục địa hình khối. Kích thước châu Phi rất lớn. Ảnh hưởng của biển không vào sâu trong đất liền nên châu Phi là lục địa khô. 0,75 - Châu Mĩ nằm trải dài từ vòng cực Bắc đến vùng cận cực Nam và tiếp giáp Thái Bình Dương ở phía tây, Đại Tây Dương ở phía đông. - Theo chiều từ bắc xuống nam, Bắc Mĩ có 3 vành đai khí hậu: hàn đới, ôn đới, nhiệt đới. 0,75 - Tuy nhiên, khi đi từ bắc xuống nam, mỗi đới khí hậu lại có sự phân hóa theo chiều từ tây sang đông với các kiểu khí hậu: bờ tây lục địa, lục địa và bờ đông lục địa tùy theo vị trí gần hay xa đại dương 1 Câu 4 (2,5 điểm) * Giống nhau - Đều có thành phần dân cư, chủng tộc đa dạng, có đủ các chủng tộc trên thế giới. - Phần lớn dân cư sống ở đô thị. 0,75 * Khác nhau: - ở Trung và Nam Mĩ dân cư phần lớn là người lai do sự hợp huyết giữa các chủng tộc diễn ra mạnh. Ở Bắc Mĩ sự hợp huyết giữa các chủng tộc còn hạn chế nên số người lai ít. 0,75 - Dân cư Bắc Mĩ chủ yếu sử dụng ngôn ngữ là tiếng Anh (do trước đây chủ yếu là người Anh, Pháp đến khai phá xâm chiếm). Ở Trung và Nam Mĩ sử dụng ngôn ngữ Latinh (tiếng Tây Ban Nha, Bồ Đào Nha) và có nền văn hóa Mĩ la tinh độc đáo. 1 Câu 5 (3 điểm) * Phân tích biểu đồ nhiệt độ và lượng mưa Đặc điểm Biểu đồ A Biểu đồ B Nhiệt độ cao nhất (0C) 280C 200C (Tháng 7) Nhiệt độ thấp nhất (0C) 250C - 130C (Tháng 1) Biên độ dao động 30C 330C Những tháng mưa nhiều Tháng 5 – tháng 10 Tháng 5 – tháng 10 Những tháng mưa ít Tháng 3,4,11 Tháng 11 đến tháng 4 năm sau Tháng khô hạn Tháng 12 đến tháng 2 năm sau 2 điểm * Kết luận: Biểu đồ A thuộc môi trường nhiệt đới (đới nóng) vì: Nhiệt độ quanh năm cao > 200C, trong năm có 2 thời kì nhiệt độ tăng cao, có thời kì khô hạn kéo dài 3 tháng. 0,5 - Biểu đồ B thuộc môi trường ôn đới lục địa (đới ôn hòa) vì: Mùa đông khô, lạnh nhiệt độ <00C, mùa hè nóng 0,5 Câu 6 (2,5 điểm) a. Châu Âu chủ yếu có khí hậu ôn đới vì: Do vị trí Châu Âu chủ yếu nằm trong vành đai ôn đới, có vĩ độ từ 360B – 710B 0,75 b. Miền ven biển phía tây châu Âu có khí hậu ấm áp và mưa nhiều hơn phía đông vì: - Ở phía Tây có dòng biển nóng Bắc Đại Tây Dương chảy ven bờ đã góp phần quan trọng làm tăng lượng mưa, điều hòa khí hậu thêm ấm về mùa đông. 0,75 - Ngoài ra phía Tây có gió Tây ôn đới hoạt động quanh năm, mang theo không khí thổi vào đất liền đem đến nhiều mưa. Vào sâu đất liền, gió Tây ôn đới suy yếu dần, nên ảnh hưởng của biển đối với các vùng phía đông giảm dần. 1 Câu 7 (2,5 điểm) Thảm thực vật ở sườn đông và sườn tây dải An-Đet có sự phân hóa khác nhau: Cụ thể là ở độ cao từ 0-1000m của dãy An-đét thông qua lãnh thổ Pê- Ru ở sườn đông là rừng mưa nhiệt đới, còn sườn tây lại là thực vật nửa hoang mạc. 0,5 - Ở sườn đông An-đet là sườn đón gió tín phong hướng đông bắc và đông nam thổi thường xuyên quanh năm mang lại hơi ấm của dòng biển nóng Guy-a-na và Bra-xin chạy ven bờ vào sâu trong đất liền, do đó khí hậu mang tính chất nóng ẩm, mưa nhiều và mưa quanh năm tạo điều kiện cho rừng nhiệt đới phát triển. 1 - Ở sườn tây An-đet: Sau khi gió trút hết hơi nước ở sườn đón gió, vượt núi trở nên biến tính khô và nóng (hiệu ứng phơn) cộng với tác dụng của dòng biển lạnh Pê-ru chảy ven bờ làm cho khối khí từ biển vào bị mất hơi nước trở nên khô dẫn đến khí hậu ở sườn tây khô hình thành thảm thực vật nửa hoang mạc. 1
Tài liệu đính kèm: