Đề cương Hóa 9

Một số phản ứng hữu cơ
Phản ứng cháy
Đốt cháy metan tạo thành khí cacbonic và nước
Đốt cháy etilen tạo thành khí cacbonic và nước
Đốt cháy axetilen tạo thành khí cacbonic và nước
Đốt cháy rượu etylic tạo thành khí cacbonic và nước
Đốt cháy benzen tạo thành khí cacbonic và nước
Phản ứng với dd Br2
Etilen tác dụng với dd Br2 tạo đibrometan
Axe ilen tác dụng với dd Br2 tạo đibrometilen
Axe ilen tác dụng với dd Br2 tạo tetrabrometan
Benzen tác dụng với dd Br2 tạo brombenzen
Phản ứng tác dụng với kim loại hoặc oxit kim loại hoặc muối cacbonat
Rượu etylic tác dụng với Na tạo thành etylat natri và H2
Axit axetic tác dụng với Ca tạo thành canxi axetat và H2
Axit axetic tác dụng với CaO tạo thành canxi axetat và H2O
Axit axetic tác dụng với NaOH tạo thành natri axetat và H2O
Axit axetic tác dụng với CaCO3 tạo thành canxi axetat, CO2 và H2O
Phản ứng lên men
Lên men giấm rượu etylic tạo thành axit axetic và H2O
Lên men đường glucozơ tạo thành rượu etylic và CO2
Butan tác dụng với oxi tạo thành axit axetic và H2O
Các phản ứng của axit axetic và rượu etylic
Axit axetic tác dụng với rượu etylic tạo etylaxetat và nước
Các phản ứng thủy phân
Thủy phân etylaxetat trong môi trường axit tạo thành axit axetic và rượu etylic
Thủy phân etylaxetat trong môi trường bazơ tạo thành natriaxetat và rượu etylic
Thủy phân chất béo trong môi trường axit tạo thành axit béo và glixerol
Thủy phân chất béo trong môi trường tạo thành xà phòng và glixerol
Thủy phân tinh bột (xenlulozơ) tạo thành glucozơ
Thủy phân đường saccarozơ tạo thành glucozơ và fructozơ
Phản ứng đặc trưng
Axetilen phản ứng với AgNO3 tạo thành bạc axtilua
Glucozơ phản ứng với Ag2O trong NH3 tạo thành C6H12O7 và kết tủa Ag
Glucozơ phản ứng với Cu(OH)2 ở t0 phòng tạo thành dd màu xanh
Glucozơ phản ứng với Cu(OH)2 ở t0 cao tạo thành kết tủa đỏ gạch của Cu2O
Đun nóng rượu etylic với H2SO4 đặc ở 1700C tạo thành etilen và nước
Etilen tác dụng với H2O tạo thành rượu etylic
Phương pháp nhận biết các chất hữu cơ hay gặp
Chất cần nhận biết
Thuốc thử 
Hiện tượng
Phương trình
CO2
SO2
Dd Ca(OH)2
Xuất hiện kết tủa trắng
C2H4
C2H2
Dd Br2
Mất màu dd Br2
C2H2
Dd AgNO3
Xuất hiện kết tủa trắng
Axit axetic
Quỳ tím
Quỳ tím hóa đỏ
Tinh bột
dd iot
Hóa xanh
Benzen 
Dd Br2, bột sắt
Mất màu dd Br2
Glucozơ
Dd A2O/NH3
Xuất hiện kết tủa trắng bạc
Saccarozơ
Rượu etylic
Một số bài toán quen thuôc
1. Ñoát chaùy hoaøn toaøn 67,2 lít khí Meâtan (ñktc)
Tính khoái löôïng caùc saûn phaån taïo thaønh? 
Tính theå tích khí oxi caàn duøng ôû ñieàu kieän tieâu chuaån? 
Ta coù n= = 3 (mol)
PT CH4 + 2O2 CO2 + 2 H2O 
 1mol 2mol 1mol 2mol
 3mol ?(6mol) ?(3mol) ?(6mol)
a) m= 3. 44 = 132 (gam)
 vaø m= 6. 18 = 108 (gam)
b) V= 6. 22,4 = 134,4 (lít)
3. Vieát phöông trình phaûn öùng chaùy cuûa röôïu EÂtylic. 
a) Tính theå tích khí oxi ôû (ñktc) ñaõ tham gia phaûn öùng khi ñoát chaùy hoaøn toaøn 13,8 gam röôïu? 
Tính theå tích khí Cacbonic sinh ra (ñktc) trong phaûn öùng treân? 
Neáu cho löôïng khí naøy loäi qua dung dòch nöôùc voâi trong thì coù hieän töôïng gì xaûy ra? Vieát PTHH
Ta coù n= = 0,3 (mol)
PT C2H5OH + 3O2 2CO2+ 3H2O 
 1mol 3mol 2mol 
 0,3mol ?(0,9mol) ?(0,6mol)
a) V= 0,9. 22,4 = 20,16 (lít)
b) V= 0,6. 22,4 = 13,44 (lít)
c) Khí sinh ra laøm cho nöôùc voâi trong vaån ñuïc
PT CO2 + Ca(OH)2 CaCO3 + H2O
5. Cho 50 ml röôïu 96o taùc duïng vôùi Natri laáy dö .
a) Vieát caùc phöông trình phaûn öùng coù theå xaûy ra? b) Tính theå tích vaø khoái löôïng röôïu nguyeân chaát ñaõ tham gia phaûn öùng. Bieát Dröôïu =0,8 g/ml
Caùc phöông trình phaûn öùng xaûy ra: 
2 C2H5OH + 2 Na 2 C2H5ONa + H2 (1)
2 H2O + 2 Na 2 NaOH + H2 (2)
b) V= = = 48 (ml)
 m = D . V = 0,8 . 48 = 38,4 (gam)
c) n = = 0,83 (mol)
 V = Vhh - Vr = 50 ­ 48 = 2 (ml)
 n = = 0,11 (mol)
Töø (1)à n= n=. 0,83 = 0,415 (mol)
 à V= 0,415. 22,4 = 9,296 (lít)
Töø (2) à n=n=. 0,11 = 0,055 (mol) 
 à V = 0,055 . 22,4 = 1,232 (lít)
 Vaäy theå tích H2 (1&ø2 ) 
 V= 9,296 + 1,232 = 10,528 (lít)
2. Cho 2,3 gam natri taùc duïng vôùi axit Axeâtic.
a) a) Vieát phöông trình hoùa hoïc xaûy ra.
b) b) Khoái löôïng axit axetic caàn duøng laø bao nhieâu? 
c) Tính theå tích khí sinh ra ôû ñieàu kieän tieâu chuaån? 
Ta coù n= = 0,1 (mol)
2 Na + 2 CH3COOH 2 CH3COONa + H2 
2mol 2mol 1mol 
0,1mo? (0,1mol) ?(0,05mol)
a) m= 0,1. 60 = 6 (gam)
b) V= 0,05. 22,4 = 1,12 (lít)
4. Ñoát 12 ml hoãn hôïp khí goàm Meâtan vaø EÂtilen phaûi duøng heát 34 ml khí 0xi. Caùc khí ño ñktc.
a) Vieát caùc phöông trình phaûn öùng xaûy ra?
b) Tính thaønh phaàn % veà theå tích moãi khí trong hoãn hôïp? 
c) Tính theå tích khí CO2 sinh ra ôû ñktc? 
 Goïi x (ml) laø theå tích cuûa meâtan; 
 vaø y (ml) laø theå tích cuûa eâtilen . (x, y > O)
a) PTHH CH4 + 2 O2 CO2 + 2 H2O
 x 2x x
 C2H4 + 3 O2 2 CO2+ 2 H2O 
 y 3y 2y
Theo ñeà baøi ta coù hpt: x + y = 12 
 2x + 3y = 34 
x = 2 và y = 10 
b) Vaäy %V= = 16,67 (%)
 % V= 100% - 16,67% = 83,33 (%)
c) V = x + 2y = 2 + 2.10 = 22 (ml)
6. Cho 25 gam hoãn hôïp goàm Meâtan vaø EÂtilen vaøo dung dòch nöôùc Broâm .
Vieát phöông trình phaûn öùng xaûy ra.
Tính thaønh phaàn % veà khoái löôïng moãi khí trong hoãn hôïp? Bieát raèng phaûn öùng xaûy ra hoaøn toaøn vôùi 400 gam dung dòch nöôùc broâm 25%. 
Ta coù m=mdd .C%=400. 25% = 100 (gam)
Trong hoãn hôïp goàm meâtan vaø eâtilen, chæ coù eâtilen phaûn öùng vaø laøm maát maøu nöôùc broâm.
a) PTHH : C2H4 + Br2 C2H4Br2
 28(g) 160(g)
 m? 100 (g)
à m= = 17,5 (gam) 
b) Thaønh phaàn % moãi khí trong hoãn hôïp :
Phaàn traêm khoái löôïng moãi chaát trong hoãn hôïp . 
 %m= = 70 (%) 
 %m= 100% ­ 70% = 30 (%)