UBND HUYỆN GIA LÂM TR¦êNG thcs ®Æng x¸ ®Ò KIỂM TRA gi÷a HỌC KÌ II MÔN: NGỮ VĂN 9 N¨m häc 2015 - 2016 Thêi gian: 90 phót PhÇn I: (5 ®iÓm) Cuéc ®êi Chñ tÞch Hå ChÝ Minh lµ nguån c¶m høng v« tËn cho s¸ng t¹o nghÖ thuËt. Më ®Çu t¸c phÈm cña m×nh, mét nhµ th¬ viÕt: “Con ë miÒn Nam ra th¨m l¨ng B¸c” (TrÝch: Ng÷ v¨n 9) C©u 1: ChÐp chÝnh x¸c 3 c©u th¬ nèi tiÕp c©u th¬ trªn. C©u 2: Nh÷ng c©u th¬ trªn ®îc trÝch trong t¸c phÈm nµo?H·y giíi thiÖu ®«i nÐt vÒ t¸c gi¶ vµ hoµn c¶nh s¸ng t¸c bµi th¬. C©u 3:Tõ nh÷ng c©u ®· dÉn kÕt hîp víi nh÷ng hiÓu biÕt cña em vÒ bµi th¬, h·y cho biÕt c¶m xóc trong bµi th¬ ®îc biÓu hiÖn theo tr×nh tù nµo?Sù thËt lµ Ngêi ®· ®i xa nhng v× sao nhµ th¬ vÉn dïng tõ “th¨m” vµ côm tõ “giÊc ngñ b×nh yªn”? C©u 4: Khæ th¬ thø nhÊt cña bµi th¬ lµ nh÷ng c¶m xóc båi håi, xao xuyÕn cña nhµ th¬ khi ®Õn l¨ng B¸c. H·y viÕt ®o¹n v¨n(kho¶ng 10- 12 c©u)theo ph¬ng ph¸p lËp luËn quy n¹p ®Ó lµm s¸ng tá nhËn ®Þnh trªn. Trong ®o¹n v¨n cã sö dông c©u hái tu tõ vµ thµnh phÇn khëi ng÷. C©u 5: Trong ch¬ng tr×nh Ng÷ v¨n THCS còng cã v¨n b¶n viÕt vÒ h×nh ¶nh c©y tre H·y chØ ra tªn vµ t¸c gi¶ cña v¨n b¶n ®ã? PhÇn II: (5 ®iÓm) §äc ®o¹n trÝch:“Nh×n lò con, tñi th©n, níc m¾t «ng l·o cø giµn ra. Chóng nã còng lµ trÎ con lµng ViÖt gian ®Êy ? Chóng nã còng bÞ ngêi ta rÎ róng h¾t hñi ®Êy ? Khèn n¹n, b»ng Êy tuæi ®Çu ¤ng l·o n¾m chÆt hai tay l¹i mµ rÝt lªn: - Chóng bay ¨n miÕng c¬m hay miÕng g× vµo måm mµ ®i lµm c¸i gièng ViÖt gian b¸n níc ®Ó nhôc nh· thÕ nµy. Nhng sao l¹i n¶y ra c¸i tin nh vËy ®îc? Mµ th»ng ch¸nh BÖu th× ®Ých lµ ngêi lµng kh«ng sai råi. Kh«ng cã löa lµm sao cã khãi? Ai ngêi ta h¬i ®©u bÞa t¹c ra chuyÖn Êy lµm g×. Chao «i!” TrÝch “Lµng”- Kim L©n C©u 1: Cã ý kiÕn cho r»ng c©u nãi cña «ng Hai ë tríc ®o¹n v¨n nµy “Hµ, n¾ng gím, vÒ nµo” lµ lêi ®éc tho¹i vµ c©u nãi “Chóng bay ¨n miÕng c¬m hay miÕng g× vµo måm mµ ®i lµm c¸i gièng ViÖt gian b¸n níc ®Ó nhôc nh· thÕ nµy” còng lµ lêi ®éc tho¹i. ý kiÕn Êy ®óng kh«ng? T¹i sao? §iÓm kh¸c biÖt gi÷a hai lêi tho¹i cña «ng Hai võa nªu trªn. C©u 2: ChØ ra ý nghÜa cña dÊu “” sau c©u v¨n “Khèn n¹n, b»ng Êy tuæi ®Çu”. XÐt vÒ mÆt cÊu t¹o c©u v¨n “Nh×n lò con, tñi th©n, níc m¾t «ng l·o cø giµn ra” thuéc kiÓu c©u g×? C©u 3: ChØ ra vµ gi¶i nghÜa thµnh ng÷ (nÕu cã) trong ®o¹n trÝch trªn. C©u 4: §o¹n trÝch diÔn t¶ t©m tr¹ng cña «ng Hai khi nµo? H·y nªu c¶m nhËn cña em vÒ t©m tr¹ng cña «ng Hai qua ®o¹n trÝch trªn trong kho¶ng nöa trang giÊy thi? C©u 5:Tõ nh÷ng t×nh c¶m cña «ng Hai, em cã suy nghÜ g× vÒ tr¸ch nhiÖm cña thÕ hÖ trÎ ngµy nay ®èi víi ®Êt níc. –––––––––––––––––––––––– Gîi ý ®¸p ¸n, biÓu ®iÓm chÊm m«n Ng÷ v¨n ®Ò thi thö vßng 2- n¨m häc 2014- 2015 PhÇn 1(5®) C©u (0,5®): ChÐp ®óng 3 c©u th¬: §· thÊy trong s¬ng hµng tre b¸t ng¸t ¤I ! Hµng tre xanh xanh ViÖt Nam B·o tÊp ma sa ®øng th¼ng hµng. C©u 2(0.75®): -Tªn t¸c phÈm:ViÕng l¨ng B¸c (0,25®) -T¸c gi¶, hoµn c¶nh s¸ng t¸c: (0,25) +ViÔn Ph¬ng(1928) tªn thËt lµ Phan Thanh ViÔn. + Quª: An Giang. +Lµ mét trong nh÷ng c©y bót cã mÆt sím nhÊt trong lùc lîng V¨n nghÖ gi¶I phãng miÒn Nam thêi chèng Mü cøu níc. +Hoµn c¶nh s¸ng t¸c: 1976, khi ®Êt níc võa thèng nhÊt, l¨ng Chñ tÞch võa ®îc kh¸nh thµnh, ViÔn Ph¬ng ra th¨m miÒn B¾c vµ vµo l¨ng viÕng B¸c. C©u 3(0,5®): -C¶m xóc trong bµi th¬ theo tr×nh tù cuéc vµo l¨ng viÕng B¸c.(0,25) -T¸c gi¶ dïng tõ “th¨m”, “giÊc ngñ b×nh yªn” lµ c¸ch nãi gi¶m tr¸nh nçi ®au B¸c ®· mÊt. (0,25) C©u 4:(3®): a. Néi dung(2®):Hoµn thµnh ®o¹n v¨n: * Nªu nh÷ng c¶m xóc: - Më ®Çu bµi th¬ lµ c©u th¬ nh mét lêi th«ng b¸o gîi t©m tr¹ng xóc ®éng cña mét ngêi tõ miÒn Nam sau bao n¨m mong mái b©y giê míi ®îc ra viÕng B¸c”Con ë miÒnB¸c”. + C¸ch dïng ®¹i tõ “con”:gÇn gòi, th©n thiÕt, Êm ¸p t×nh th©n. +C¸ch nãi gi¶m, nãi tr¸nh: tõ”th¨m” thay cho “viÕng”-> gi¶m nhÑ nçi ®au th¬ng mÊt m¸t. - H×nh ¶nh hµng tre mang tÝnh chÊt tîng trng, giµu ý nghÜa liªn tëng: + H×nh ¶nh th©n thuéc cña lµng quª, ®Êt níc ViÖt Nam, trë thµnh biÓu tîng. + Hµng tre xanh xanh ViÖt Nam lµ Èn dô ®Ñp, biÓu tîng cña t©m hån thanh cao, søc sèng bÒn bØ, kiªn cêng cña d©n téc: xanh xanh ViÖt Nam/ B·o t¸p “¤i”: tõ c¶m th¸n, biÓu thÞ niÒm xóc ®éng, tù hµo tríc h×nh ¶nh hµng tre. * KÕt ®o¹n: ®o¹n th¬ diÔn t¶ xóc ®éng niÒm thµnh kÝnh, c¶m xóc båi håi, xao xuyÕn cña nhµ th¬ khi ®øng thíc l¨ng B¸c. b. H×nh thøc: ®óng kiÓu ®o¹n v¨n(0.5®) c.Yªu cÇu TiÕng ViÖt(0.5®) C©u 5(0.5®):ChØ ra: C©y tre ViÖt Nam – ThÐp Míi HoÆc: Tre ViÖt Nam- NguyÔn Duy PhÇn 2(5®): C©u 1(0.75): -Hai c©u ®Òu lµ lêi ®éc tho¹i(0.25) . -§iÓm kh¸c biÖt g÷a hai lêi tho¹i(0.5): + C©u 1: nh©n vËt nãi víi chÝnh m×nh . + C©u 2: nãi víi ngêi trong tëng tîng C©u 2:(0.5®) -Dêu() thÓ hiÖn nçi nghÑn ngµo cña «ng Hai. -C©u v¨n”Nh×n lò con”thuéc kiÓu c©u ®¬n. C©u 3(0.5®) -Thµnh ng÷:”Kh«ng cã löa lµm sao cã khãi”(0.25®) -Gi¶I nghÜa(0.25®):+cã löa ch¸y lªn míi thÊy cã khãi(nghÜa ®en) + Sù kh¼ng ®Þnh nguyªn nh©n hay tÝnh x¸c thùc cña mét sù viÖc, hiÖn tîng(nghÜa chuyÓn). C©u 3(2,25®): -§o¹n trÝch diÔn t¶ t©m tr¹ng «ng Haisau khi tõ chç nghe tin d÷ trë vÒ(0.25®). -C¶m nhËn(2®): + §au khæ , tñi nhôc cña mét ngêi d©n lµng ViÖt gian. +Th¬ng con,c¨m giËn vµ nguyÒn rña ngêi lµng m×nh. +NiÒm tin, nçi nghi ngê cø gi»ng xÐ trong lßng-> tuyÖt väng Ph¶I yªu lµng tha thiÕt «ng Hai míi cã t©m tr¹ng nh vËy. ngêi ®äc kh«ng khái c¶m phôc tríc t×nh c¶m vµ danh dù cña «ng Hai vÒ lµng. C©u 4(1®):Hs nªu ®îc kho¶ng 4y trë lªn BiÕt lÊy hä lµm tÊm g¬ng. Cã y thøc trong viÖc gãp phÇn x©y dùng ®Êt níc Kh«ng ngõng häc tËp. N©ng cao tr¸ch nhiÖm cña b¶n th©n UBND HUYỆN GIA LÂM TR¦êNGthcs ®Æng x¸ ®Ò KIỂM TRA gi÷a HỌC KÌ II MÔN: NGỮ VĂN 9 N¨m häc 2015 - 2016 Thêi gian: 90 phót Phần I (7đ). Đọc văn sau và trả lời các câu hỏi: “ Nửa đêm đang nằm trong chăn, nghe chuông đồng hồ chỉ muốn đưa tay tắt đi. Chui ra khỏi chăn, ngọn đèn bão vặn to đến cỡ nào vẫn thấy là không đủ sáng. Xách đèn ra vườn, gió tuyết và lặng im ở bên ngoài như chỉ trực đợi mình ra là ào ào xô tới. Cái lặng im lúc đó mới thật dễ sợ : nó như bị gió chặt ra từng khúc, mà gió thì giống những nhát chổi lớn muốn quét đi tất cả, ném vứt lung tungNhững lúc im lặng lạnh cóng mà lại hừng hực như cháy. Xong việc, trở vào, không thể nào ngủ lại được”. Câu 1 (0,5 điểm): Đoạn văn trên được trích trong tác phẩm nào? Ai là tác giả? Câu 2 (1,5 điểm): Nhân vật chính của truyện là ai? Hoàn cảnh sống và làm việc của nhân vật ? Qua lời giới thiệu của nhân vật chính đó em còn biết đến những nhân vật nào khác? Dụng ý của tác giả khi đặt tên các nhân vật trong truyện không có tên riêng? Câu 3 (1 điểm): Câu văn Cái lặng im lúc đó mới thật dễ sợ : nó như bị gió chặt ra từng khúc, mà gió thì giống những nhát chổi lớn muốn quét đi tất cả, ném vứt lung tungsử dụng những biện pháp tu từ nào? Việc sử dụng những biện pháp tu từ trên có tác dụng gì trong việc diễn đạt nội dung của đoạn văn? Câu 6 (4,0 điểm): Cho câu chủ đề: Ở cái tuổi 15 này, chẳng lẽ chưa phải là lúc để mình suy nghĩ về con đường phía trước của bản thân hay sao? Em hãy phát triển câu chủ đề trên theo cách T-P-H nêu suy nghĩ gì về trách nhiệm của bản thân sau khi học xong văn bản có chứa đoạn văn trên? Trong đoạn có sử dụng phép nối, thành phần tình thái. ( Gạch chân, chú thích ở dưới) PhÇn II: (3®) Cho c©u th¬ : Mai vÒ miÒn Nam th¬ng trµo níc m¾t ChÐp chÝnh x¸c c¸c c©u th¬ tiÕp theo ®Ó hoµn thiÖn khæ cuèi cña bµi th¬. Cho biÕt khæ th¬ em võa chÐp trÝch trong bµi th¬ nµo, cña ai? Nªu hoµn c¶nh ra ®êi cña bµi th¬? a/ Em h·y chØ ra c¸c biÖn ph¸p nghÖ thuËt trong ®o¹n th¬. HiÖu qu¶ cña viÖc sö dông c¸c biÖn ph¸p nghÖ thuËt ®ã. b/ Trong chương trình NV9 còng có nhà thơ sö dông h×nh ¶nh vµ biÖn ph¸p nghÖ thuËt t¬ng tù . Em hãy chép chính xác những câu thơ ấy.( cã ghi tªn t¸c gi¶, t¸c phÈm ). Hai bµi th¬ cã hai ®o¹n th¬ em võa chÐp kh¸c nhau vÒ ®Ò tµi nhng cïng cã chung chñ ®Ò. Em h·y lµm s¸ng tá ®iÒu ®ã. UBND HUYỆN GIA LÂM TRƯỜNG THCS ĐẶNG XÁ ĐÁP ÁN BIỂU ĐIỂM ĐỀ THI THỬ MÔN NGỮ VĂN Thời gian: 90 phút. Câu Nội dung Điểm 1 - Đoạn văn được trích từ văn bản: Lặng lẽ Sa Pa. - Tác giả: Nguyễn Thành Long 0,25 0,25 2 - Nhân vật chính: anh thanh niên. Hoàn cảnh sống và làm việc: Một mình trên đỉnh núi cao 2600m quanh năm suốt tháng cô đơn giữa cỏ cây và mây mù lạnh lẽo. Công việc của anh là “đo gió, đo mưa, đo nắng, tính mây, đo chấn động mặt đất, dự vào việc báo trước thời tiết hằng ngày, phục vụ sản xuất và chiến đấu. - Các nhân vật trong truyện đều không có tên riêng, chỉ được nhà văn gọi theo giới tính và tuổi tác (anh thanh niên, cô kĩ sư nông nghiệp, ông hoạ sĩ già...) => Dụng ý của tác giả muốn người đọc liên tưởng đến những nhân vật tốt đẹp mà trong truyện không phải chỉ là những cá nhân riêng lẻ mà là số đông. Điều này tăng thêm sức khái quát đời sống của câu chuyện. 1đ 0,5đ 3 - Câu văn sử dụng biện pháp tu từ so sánh và nhân hóa: + So sánh: nó như bị gió chặt ra từng khúc, mà gió thì giống những nhát chổi lớn muốn quét đi tất cả. + Nhân hóa: chặt, quét. 0,5 4 Tác dụng: Nhấn mạnh hoàn cảnh làm việc đầy khó khăn, vất vả của anh thanh niên. Qua đó làm nổi bật sự hy sinh thầm lặng của nhân vật này. 0,5 5 * .Viết một đoạn văn đáp ứng các nội dung: - Câu chủ đề dưới dạng câu hỏi tu từ : Ở cái tuổi 15 này, chẳng lẽ chưa phải là lúc để mình suy nghĩ về con đường phía trước của bản thân hay sao? -Có thể triển khai các ý : +Những khó khăn và thuận lợi trên con đường phía trước. +Dự định về con đường học tập +Dự định về con đường lâp nghiệp +Dự định về đóng góp của bản thân cho gia đình và xã hội - Nhận thức đúng đắn về sự cống hiến thầm lặng của một bộ phận thanh niên quên mình cho Tổ quốc. - Có những hành động thiết thực để phấn đấu tu dưỡng đạo đức, trau dồi học vấn để góp phần xây dựng tương lai nước nhà. - Câu hợp kết đoạn. *Hình thức Trong đoạn văn sử dụng ít nhất một câu có TP tình thái, phép nối. (Gạnh dưới ). Mô hình đoạn: T-P-H Số câu: đủ 3đ 1đ PhÇn II: (3®) - HS chÐp chÝnh x¸c khæ cuèi cña bµi th¬. (0,5®) Khæ th¬ võa chÐp trÝch trong bµi th¬ ViÕng l¨ng B¸c, cña ViÔn Ph¬ng. (0,5®) Hoµn c¶nh ra ®êi : 1976, khi kh¸ng chiÕn chèng MÜ kÕt thóc th¾ng lîi, ®Êt níc thèng nhÊt, l¨ng Chñ tÞch Hå ChÝ Minh còng võa ®îc kh¸nh thµnh, ViÔn Ph¬ng ra th¨m miÒn B¾c, vµo l¨ng viÕng B¸c Hå. (0,5®) a. C¸c biÖn ph¸p nghÖ thuËt trong ®o¹n th¬, hiÖu qu¶ : (1®) - §iÖp ng÷ : muèn lµm - LiÖt kª nh÷ng c¶nh vËt bªn l¨ng mµ t¸c gi¶ muèn hãa th©n, muèn hßa nhËp nh “con chim, ®ãa hoa, c©y tre trung hiÕu” => DiÔn t¶ t©m tr¹ng lu luyÕn muèn ®îc ë m·i bªn l¨ng B¸c - Nh©n hãa, Èn dô : c©y tre trung hiÕu : => íc nguyÖn muèn sèng ®Ñp, trung thµnh víi lÝ tëng cña c¸ch m¹ng, cña d©n téc. b. VÝ dô kh¸c còng sö dông h×nh ¶nh vµ biÖn ph¸p nghÖ thuËt t¬ng tù ( cã ghi tªn t¸c gi¶, t¸c phÈm ). (0,5®) Ta lµm con chim hãt Ta lµm mét cµnh hoa Ta nhËp vµo hßa ca Mét nèt trÇm xao xuyÕn. ( Mïa xu©n nho nhá – Thanh H¶i ) c.Hai bµi th¬ cã hai ®o¹n th¬ em võa chÐp cïng cã chung chñ ®Ò. (0,5) + C¶ hai ®o¹n th¬ ®Òu thÓ hiÖn íc nguyÖn ch©n thµnh, tha thiÕt ®îc hoµ nhËp, cèng hiÕn cho cuéc ®êi, cho ®Êt níc, nh©n d©n ¦íc nguyÖn khiªm nhêng, b×nh dÞ muèn ®îc gãp phÇn dï nhá bÐ vµo cuéc ®êi chung. + C¸c nhµ th¬ ®Òu dïng nh÷ng h×nh ¶nh ®Ñp cña thiªn nhiªn lµ biÓu tîng thÓ hiÖn íc nguyÖn cña m×nh.
Tài liệu đính kèm: