Bài giảng Hóa học Lớp 8 - Bài 12: Sự biến đổi chất

CHƯƠNG II: PHẢN ỨNG HĨA HỌC 
 BÀI 12: SỰ BIẾN ĐỔI CHẤT 
CHƯƠNG II: PHẢN ỨNG HĨA HỌC 
 BÀI 12: SỰ BIẾN ĐỔI CHẤT 
I. HIỆN TƯỢNG VẬT LÍ 
Quan sát hình vẽ: 
Nước 
(rắn) 
Nước 
(lỏng) 
Nước 
(hơi) 
* Thí nghiệm 1: 
Tăng nhiệt độ 
Tăng nhiệt độ 
Hạ nhiệt độ 
Hạ nhiệt độ 
Chảy lỏng 
Đơng đặc 
Bay hơi 
Ngưng tụ 
Em cĩ nhận xét gì về sự biến đổi của chất trong quá trình trên? 
Trong quá trình trên nước thay đổi về trạng thái nhưng vẫn giữ nguyên là chất ban đầu? 
BÀI 12: SỰ BIẾN ĐỔI CHẤT 
I. HIỆN TƯỢNG VẬT LÍ 
Nước 
(rắn) 
Nước 
(lỏng) 
Nước 
(hơi) 
Tăng nhiệt độ 
Tăng nhiệt độ 
Hạ nhiệt độ 
Hạ nhiệt độ 
* Thí nghiệm 1: 
* Thí nghiệm 2: 
-	Hịa tan muối ăn vào nước 
-	Cho một ít nước muối ăn vào ống nghiệm, đun nĩng ống nghiệm 
Quan sát và ghi lại sơ đồ của quá trình biến đổi muối ăn? 
Muối ăn (rắn) 
Dung dịch muối 
Muối ăn (rắn) 
Hịa tan vào nước 
Tăng nhiệt độ 
Qua hai thí nghiệm trên em cĩ nhận xét gì về trạng thái của chất và về chất? 
Trong hai quá trình trên nước và muối đều cĩ sự thay đổi về trạng nhưng vẫn giữ nguyên chất ban đầu . 
* Kết luận : Hiện tượng chất bị biến đổi mà vẫn giữ nguyên là chất ban đầu gọi là hiện tượng vật lí . 
Câu hỏi:Hãy cho biết hiện tượng tạo mưa trong tự nhiên 
Trả lời: 
 Ở nhiệt độ cao nước bốc lên thành hơi, tụ lại thành những đám mây, khi gặp khoảng nhiệt độ thấp, vừa đủ tạo thành nước lỏng rơi xuống mặt đất tạo mưa. 
II. Hiện tượng hố học 
1) Thí nghiệm 
a) Đưa nam châm lại phần 1 
Câu hỏi : Đưa nam châm lại gần, chất nào bị hút lên ? 
Trả lời : sắt bị hút lên. 
- Sắt vẫn giữ nguyên trong hỗn hợp, lưu huỳnh cũng vậy. 
Thí nghiệm 1: 
Lấy một lượng bột lưu huỳnh và vừa đủ bột sắt, được hỗn hợp hai chất. 
Chia hỗn hợp làm hai phần 
+ Phần 1: Đưa nam châm lại gần 
+ Phần 2: Cho vào ống nghiệm, đun nĩng hỗn hợp, đưa nam châm lại gần sản phẩm sau khi đun nĩng 
b) Đổ phần 2 vào ống nghiệm. Đun nĩng mạnh đáy ống nghiệm một lát rồi ngừng đun . 
1) Sự biến đổi màu sắc của hỗn hợp như thế nào ? 
Trả lời : chuyển dần thành màu xám . 
2) Sau khi đun, lấy chất rắn trong ống nghiệm ra đưa lại gần nam châm thì như thế nào ? 
Trả lời : - khơng thấy hiện tượng gì. 
- Ta thấy rằng chất rắn sau phản ứng khơng bị nam châm hút đĩ là hợp chất sắt (II) sunfua. Vậy khi đun nĩng, lưu huỳnh tác dụng với sắt, biến đổi thành chất mới. 
Thí nghiệm 2 : 
- Lấy đường cho vào ống nghiệm. 
- Đun nĩng ống nghiệm một lát. 
Câu hỏi : 
1) Đường trắng chuyển sang màu gì ? 
Trả lời : chuyển dần thành màu đen (là than). 
2) Em quan sát trên ống nghiệm thấy cĩ gì ? 
Trả lời : Những giọt nước ngưng trên thành ống nghiệm. 
3) Vậy khi đun nĩng đường được phân huỷ thành mấy chất ? 
Trả lời : 2 chất đĩ là than và nước. 
Ở TN 1b, TN2, lưu huỳnh, sắt, đường đã biến đổi thành chất khác. 
Sự biến đổi như vậy thuộc loại hiện tựơng hĩa học. 
2) Kết luận : 
Hiện tượng chất biến đổi tạo ra chất khác, được gọi là hiện 
 tượng hố học. 
Các quá trình biến đổi trên cĩ phải là hiện tượng vật lí khơng? Tại sao? 
Các quá trình biến đổi trên khơng phải là hiện tượng vật lí vì cĩ sự tạo thành chất mới 
Bài tập : 
Bài 1: Xét các hiện tượng sau đây. Hiện tượng nào là hiện tượng vật lí? Hiện tượng nào là hiện tượng hĩa học ? 
Cho vơi sống (CaO) hịa tan vào nước tạo canxihiđroxit . 
Cồn để trong lọ khơng kín bị bay hơi . 
Bánh xe đạp bằng sắt bị phủ một lớp gỉ là chất màu nâu đỏ . 
Dây sắt được cắt nhỏ thành từng đoạn, tán thành đinh . 
Trả lời 
Hiện tượng vật lí 
Hiện tượng hĩa học 
a; c 
b; d 
Bài 2: Đập nhỏ đá vơi rồi xếp vào lị nung ở nhiệt độ khoảng 1000 0 C ta được vơi sống và khí cácbon đioxit thốt ra từ miệng lị. Cho vơi sống vào nước ta được vội tơi. 
- Đâu là sự biến đổi vật lí? Sự biến đổi hĩa học? 
Trả lời: 
 -Sự biến đổi vật lý: Đập nhỏ đá vơi 
 - Sự biến đổi hĩa học: 
 + Nung đá vơi, được vơi sống và khí cacbonic 
 + Cho vơi sống vào nước được vơi tơi