Đề thi thử vào lớp 10 ptth năm học 2012- 2013 môn ngữ văn lớp 9 ( thời gian 120 phút, không kể thời gian giao đề)

THCS TR¦C C¸T
ĐỀ THI THỬ VÀO LỚP 10 PTTH
NĂM HỌC 2012- 2013
MÔN NGỮ VĂN LỚP 9
( Thời gian 120 phút, không kể thời gian giao đề)
PHẦN I: TRẮC NGHIỆM: (2điểm): Chọn đáp án đúng cho mỗi câu hỏi sau và ghi lại vào tờ giấy thi
Câu 1 :Nhân vật trữ tình trong bài thơ “Bếp lửa” là ai?
Người bà B.Người cháu
C. Người bố D.Người mẹ
Câu 2: Ở câu “Một hai nghiêng nước nghiêng thành” ( Truyện Kiều , Nguyễn Du), tác giả sử dụng thủ pháp nghệ thuật gì? 
 A. Nghệ thuật phóng đại. B. Hình ảnh tượng trưng.
 C. Sử dụng điển tích, điển cố. D. Nghệ thuật hoán dụ.
Câu 3 : Nhận xét nào đúng về giọng điệu của bài thơ Ánh trăng (Nguyễn Duy)?
 A. Giọng điệu tâm tình tự nhiên, thì thầm như trò chuyện, như giãi bày tâm sự, như đang độc thoại.
 B. Giọng trầm lắng tha thiết, thì thầm như trò chuyện, như giãi bày tâm sự, như đang độc thoại.
 C. Giọng điệu tâm tình tự nhiên, thì thầm như trò chuyện, như giãi bày tâm sự, như đang đối thoại với một người bạn.
 D. Giọng điệu thành kính biết ơn, thì thầm như trò chuyện, như giãi bày tâm sự, như đang độc thoại.
Câu 4 : Điểm nhìn trần thuật của “Lặng lẽ Sa Pa” (Nguyễn Thành Long) có gì đặc biệt?
 A.Không kể ở ngôi thứ nhất, nhưng truyện được trần thuật chủ yếu từ điểm nhìn và ý nghĩ của nhân vật ông họa sĩ.
 B. Không kể ở ngôi thứ nhất, nhưng truyện được trần thuật chủ yếu từ điểm nhìn và ý nghĩ của nhân vật bác lái xe.
 C. Truyện được kể ở ngôi thứ ba.
 D. Kể ở ngôi thứ nhất, người kể chuyện là nhân vật anh thanh niên.
Câu 5 : Trong câu văn : “ Chúng tôi, mọi người- kể cả anh, đều tưởng con bé sẽ đứng yên đó thôi”, đâu là thành phần phụ chú?
 A.Chúng tôi B. Mọi người
 C. Kể cả anh D. Đều tưởng con bé sẽ đứng yên đó thôi.
Câu 6 : Trong hai câu văn : “ Còn chó sói, bạo chúa của cừu, trong thơ của La Phông-ten, cũng trộm cướp nhưng khốn khổ và bất hạnh.” , tác giả đã sử dụng phép liên kết nào? 
 A.Phép lặp B. Phép thế 
 C. Phép nối D. Phép liên tưởng
Câu 7: Biên bản cần lời văn như thế nào?
 A. Giàu hình ảnh, mang tính biểu cảm cao. B. Lập luận chặt chẽ logic.
 C. Ngắn gọn, chính xác. D. Cả ba ý trên.
Câu 8 : Đâu là nội dung chính của Văn học Việt Nam qua các thời kì lịch sử?
 A. Tư tưởng yêu nước B. Tinh thần nhân đạo.
 C.Sức sống bền bỉ và tinh thần lạc quan. D. Cả ba ý trên.
Phần II : TỰ LUẬN (8 điểm)
Câu 1 (1,5 điểm)
 Đọc đoạn trích sau và thực hiện các yêu cầu của đề :
 “Vừa lúc ấy , tôi đã đến gần anh. Với lòng mong nhớ của anh, chắc anh nghĩ rằng, con anh sẽ chạy xô vào lòng anh, sẽ ôm chặt lấy cổ anh. Anh vừa bước, vừa khom người đưa tay đón chờ con. Nghe gọi, con bé giật mình, tròn mắt nhìn. Nó ngơ ngác, lạ lùng. Còn anh, anh không ghìm nổi xúc động.” 
(Chiếc lược ngà, Nguyễn Quang Sáng) 
Chỉ ra câu văn có chứa thành phần khởi ngữ?
Xác định những từ láy được dùng trong đoạn trích? 
Xác định các cụm động từ được dùng trong câu văn : “Vừa lúc ấy , tôi đã đến gần anh. Với lòng mong nhớ của anh, chắc anh nghĩ rằng, con anh sẽ chạy xô vào lòng anh, sẽ ôm chặt lấy cổ anh.” ?
Câu 2: (2 điểm)
	Tự lập là một trong những yếu tố cần thiết làm nên sự thành công trong học tập cũng như trong cuộc sống.
	Hãy viết một đoạn văn dài khoảng 15-20 câu trình bày suy nghĩ của em về tính tự lập của các bạn học sinh hiện nay.
Câu 3: (4,5 điểm)
	Vẻ đẹp của nhân vật anh thanh niên trong đoạn trích “Lặng lẽ Sa Pa” của Nguyễn Thành Long (Sách giáo khoa Ngữ văn 9, tập một, trang 180 – 188).
----------------------------------------------------------------------------------
HƯỚNG DẪN CHẤM
PHẦN I: TRẮC NGHIỆM (2Đ) Mỗi câu trả lời đúng cho 0,25đ, sai không cho điểm.
Câu
1
2
3
4
5
6
7
8
Đáp án
B
C
A
A
C
C
C
D
PHẦN II: TỰ LUẬN (8Đ)
Câu
Nội dung
Điểm
Câu 1
a. Học sinh chỉ đúng câu văn có chứa thành phần khởi ngữ: 
“ Còn anh, anh không ghìm nổi xúc động.” 
b. Học sinh chỉ đúng hai từ láy trong đoạn trích : 
+ ngơ ngác
+ lạ lùng.
c. Học sinh chỉ đúng ba cụm động từ trong đoạn trích : 
+ đã đến gần anh
+ sẽ chạy xô vào lòng anh
+ sẽ ôm chặt lấy cổ anh.
0,25đ
0,25đ
0,25đ
0,25đ
0,25đ
0,25đ
Câu 2
- Yêu cầu hình thức: Nếu HS không đảm bảo các yêu cầu sau thì không cho điểm hình thức.
 HS biết trình bày một đoạn văn nghị luận phù hợp với yêu cầu của đề bài: dài từ 15- 20 câu, sử dụng các thao tác lập luận phù hợp, có sự liên kết chặt chẽ giữa các câu trong đoạn văn, không sai lỗi chính tả, lỗi câu.
- Yêu cầu về nội dung:
HS cần làm rõ các ý sau:
* Giới thiệu nội dung nghị luận: Tự lập là đức tính rất cần thiết với mỗi người, đặc biệt là học sinh.
* Giải thích : 
+Tự lập là khả năng tự đứng vững và không cần sự giúp đỡ của người khác.
+ Tự lập là một trong những yếu tố cần thiết làm nên sự thành công trong học tập cũng như trong cuộc sống.
* Tác dụng
+ Trong học tập, người học sinh có tính tự lập sẽ có thái độ chủ động, tích cực, có động cơ và mục đích học tập rõ ràng, đúng đắn. Từ đó, nó sẽ giúp cho học sinh tìm được phương pháp học tập tốt. Kiến thức tiếp thu được vững chắc, bản lĩnh được nâng cao.( HS lấy dẫn chứng để chứng minh )
+ Tính tự lập trong học tập là tiền đề để tạo nên sự tự lập trong cuộc sống. Điều đó, là một yếu tố rất quan trọng giúp cho học sinh có được tương lai thành đạt. Tính tự lập là một đức tính vô cùng quan trọng mà học sinh cần có, vì không phải lúc nào cha mẹ, bạn bè và thầy cô cũng ở bên cạnh họ để giúp đỡ họ. Nếu không có tính tự lập, khi ra đời học sinh sẽ dễ bị vấp ngã, thất bại và dễ có những hành động nông nổi, thiếu kiềm chế.( HS lấy dẫn chứng để chứng minh )
* Bàn luận , mở rộng:	
+ Hiện nay, nhiều học sinh không có tính tự lập trong học tập. Họ có những biểu hiện ỷ lại, dựa dẫm vào bạn bè, cha mẹ. Từ đó, họ có những thái độ tiêu cực : quay cóp, gian lận trong kiểm tra, trong thi cử; không chăm ngoan, không học bài, không làm bài, không chuẩn bị bài. Kết quả: những học sinh đó thường rơi vào loại yếu, kém cả về hạnh kiểm và học tập.
+ Bài học : Học sinh cần phải rèn luyện tính tự lập trong học tập vì điều đó vừa giúp học sinh có thái độ chủ động, có hứng thú trong học tập, vừa tạo cho họ có bản lĩnh vững chắc khi tiếp thu tri thức và giải quyết vấn đề. Tự lập không phải là cô lập, không loại trừ sự giúp đỡ chân thành, đúng đắn của bạn bè, thầy cô khi cần thiết, phù hợp và đúng mức.
* Lưu ý: tránh đếm ý cho điểm. Chú ý cách diễn đạt đoạn văn của học sinh. 
0,25đ
0,25đ
0,25đ
0,5đ
0,25đ
0,25đ
0,25đ
Câu 3
HS đảm bảo các ý sau:
a. Yêu cầu và kỹ năng: HS biết cách làm bài nghị luận văn học về một khía cạnh của tác phẩm. Bố cục 3 phần rõ ràng chặt chẽ; diễn đạt lưu loát, không mắc lỗi chính tả, lỗi câu.
b. Yêu cầu về kiến thức: 
A. Mở bài
- Giới thiệu tác giả Nguyễn Thành Long và tác phẩm “ Lặng lẽ Sa Pa” .
- Giới thiệu nhân vật anh thanh niên với những vẻ đẹp về phẩm chất và tâm hồn: yêu lao động, có tinh thần trách nhiệm cao với công việc, có tâm hồn đẹp và có phong cách sống đẹp.
B. Thân bài
1.Giới thiệu khái quát về nhân vật anh thanh niên
- Anh không xuất hiện ngay từ đầu truyện mà chỉ hiện ra trong cuộc gặp gỡ ngắn ngủi với ông họa sĩ và cô gái và qua cái nhìn của các nhân vật khác về anh.
- Hoàn cảnh sống và làm việc: một mình trên đỉnh Yên Sơn cao 2600 mét, quanh năm “chỉ cây cỏ và mây mù lạnh lẽo”; công việc của anh là đo gió, đo mưa, đo nắng, tính mây, đo chấn động mặt đất, dự vào việc báo trước thời tiết hành ngày, phục vụ sản xuất, phục vụ chiến đấu. Công việc ấy đòi hỏi phải tỉ mỉ, chính xác và có tinh thần trách nhiệm cao . Đặc biệt gian khổ nhất là phải vượt qua sự cô đơn, vắng vẻ, quanh năm suốt tháng một mình trên đỉnh cao không một bóng người. Chính trong hoàn cảnh đó, những phẩm chất đẹp đẽ của nhân vật được tỏa sáng. 
2.Những nét đẹp của anh thanh niên 
+ Anh có lòng yêu nghề và tinh thần trách nhiệm cao với công việc : Anh yêu công việc tới mức trong khi mọi người còn ái ngại cho cuộc sống ở độ cao 2600 mét của anh thì anh lại ước ao được làm việc ở độ cao hơn vì anh cho như vậy mới là lí tưởng. Anh thấy được công việc thầm lặng của mình là có ích cho cuộc sống, cho mọi người. Mặc dù chỉ có một mình, không người giám sát, anh đã vượt qua những gian khổ của hoàn cảnh, làm việc một cách nghiêm túc, tự giác với tinh thần trách nhiệm cao.Nửa đêm, đúng giờ ốp, dù mưa tuyết giá lạnh thế nào anh cũng trở dậy ra ngoài làm việc . Ngày nào cũng vậy, anh làm việc một cách đều đặn , chính xác đủ bốn lần trong ngày vào lúc 4 giờ, 11 giờ, 7 giờ tối và 1 giờ sáng.
+ Anh có những suy nghĩ thật đúng và sâu sắc về công việc và cuộc sống : Quan niệm sống là cống hiến. Có ý thức về công việc, yêu nghề và thấy được ý nghĩa cao quý trong công việc: yên tâm với nghề khi biết được mình đã góp phần phát hiện kịp thời một đám mây khô nhờ đó “không quân ta hạ được bao nhiêu phản lực Mỹ trên cầu Hàm Rồng”; suy nghĩ: ta với công việc là đôi, sao gọi là một mình được.
+ Anh thanh niên có đời sống tâm hồn trẻ trung, phong phú và lành mạnh: Anh thích giao lưu, gặp gỡ đến mức thèm người; anh tự tạo ra niềm vui trong sáng, lành mạnh: trồng hoa, đọc sách, chăn nuôi; anh sống ngăn nắp, lành mạnh, gọn gàng với một căn nhà ba gian sạch sẽ, với chiếc giường con, một chiếc bàn học, một giá sách dù chỉ một mình.
+ Anh thanh niên có những tính cách và phẩm chất đáng mến: hiếu khách, cởi mở và chân thành.
 Với bác tài xế xe khách: có tình cảm thân thiết: chuyến nào chạy lên, bác đều ghé lại trạm khí tượng để người thanh niên gặp gỡ, trò chuyện; anh tìm và tặng củ tam thất cho vợ bác lái xe đang bị ốm.
 Với ông họa sĩ già và cô kĩ sư trẻ mới gặp lần đầu: hiếu khách, vui mừng, ân cần mời hai người lên nhà; dẫn khách đi thăm vườn khí tượng, giới thiệu các loại máy móc, kể công việc hằng ngày của mình, pha trà ngon đãi khách, giải bày tâm sự tự nhiên, chân thành, tặng quà cho khách, đến khi chia tay, anh xúc động đến nỗi phải quay mặt đi và không dám tiễn khách ra xe dù chưa đến giờ “ốp”.... Đó là cái chốc lát đã góp phần làm sáng lên cái diện mạo của câu chuyện và thổi một làn gió mát vào một câu chuyện tưởng chừng sẽ rất khô khan.
+ Anh thanh niên còn là người khiêm tốn, thành thực: Anh cảm thấy đóng góp của mình là nhỏ bé. Anh nhiệt thành giới thiệu những người khác mà anh thật sự khâm phục: ông kĩ sư vườn rau Sa Pa, người cán bộ nghiên cứu khoa học về sét.
3. Đánh giá 
- Đánh giá nghệ thuật xây dựng nhân vật : Tác giả đặt nhân vật vào tính huống truyện hợp lí ( cuộc gặp gỡ ngắn ngủi của anh thanh niên với ông họa sĩ và cô kĩ sư trẻ trên đỉnh Yên Sơn) , ngoài ra tác giả còn dùng thủ pháp nghệ thuật đặc biệt : thông qua những cảm xúc và suy nghĩ cùng thái độ cảm mến của các nhân vật phụ về anh thanh niên, khiến hình ảnh của nhân vật chính được hiện ra càng rõ nét và đẹp hơn. . Cách kể chuyện tự nhiên có sự kết hợp giữa tự sự, trữ tình với bình luận. 
- Nhấn mạnh vẻ đẹp của nhân vật anh thanh niên trong việc bộc lộ chủ đề tác phẩm : Nét đẹp của anh chính là nét đẹp của những con người mới XHCN : giản dị, chân thành, tự giác, yêu lao động, biết sống và cống hiến hết mình cho Tổ quốc mà không một đòi hỏi cho riêng mình.(HS có thể so sánh, liên hệ với các nhân vật khác, các tác phẩm khác.)
C. Kết bài
- Khẳng định sức sống của nhân vật.
- Rút ra bài học liên hệ với bản thân.
* Lưu ý : 
- Tránh đếm ý cho điểm. Chú ý cách diễn đạt, triển khai luận điểm của học sinh. Nếu bài viết sai lỗi diễn đạt, lỗi chính tả trừ từ 0,5 đến 1,0 diểm. Trân trọng những bài viết thể hiện chất văn chương của học sinh.
- Để điểm lẻ thập phân 0,25đ.
0,25đ
0,25đ
0,5đ
0,75đ
0,5đ
0,5đ
0,5đ
0,5đ
0,25đ
0,25đ
0,25đ
 ®Ò thi tuyÓn sinh vµo líp 10 THPT
 N¨m häc 2012 – 2013
 M«n thi : Ng÷ v¨n 
 Thêi gian lµm bµi : 120phót 
I. Tr¾c nghiÖm(2 ®iÓm)
Khoanh trßn vµo ®¸p ¸n ®óng trong nh÷ng c©u sau:
C©u1) “C« Êy th«ng minh nhanh nhÑn.H¬n n÷a,c« Êy cßn rÊt chÞu khã”.Tõ “h¬n n÷a” lµ biÓu hiÖn cña phÐp liªn kÕt nµo?
A. PhÐp lÆp C. PhÐp thÕ
B. PhÐp nèi D. PhÐp dïng tõ cïng tr­êng liªn t­ëng 
C©u 2) C¶nh tr­íc lÇu Ng­ng BÝch ®­îc t¸c gi¶ miªu t¶ chñ yÕu qua con m¾t ai ?
A. NguyÔn Du.	 B. Thuý KiÒu	 D. Tó Bµ	D. Nh©n vËt kh¸c
C©u 3) §o¹n trÝch “Lôc V©n Tiªn cøu KiÒu NguyÖt Nga” thÓ hiÖn kh¸t väng g× cña t¸c gi¶?
A. §­îc cøu ng­êi, gióp ®êi.	 C. Cã c«ng danh hiÓn h¸ch.
B. Trë nªn giµu sang phó quý.	 D. Cã tiÕng t¨m vang déi.
C©u 4) NhËn ®Þnh nµo nãi ®óng nghÜa gèc cña tõ “®ång chÝ” ?
A. Lµ nh÷ng ng­êi cïng mét gièng nßi.
B. Lµ nh÷ng ng­êi sèng cïng thêi ®¹i.
C. Lµ nh÷ng ng­êi cïng theo mét t«n gi¸o.
D. Lµ nh÷ng ng­êi cïng mét chÝ h­íng chÝnh trÞ.
C©u 5) Khæ th¬ cuèi trong bµi “§oµn thuyÒn ®¸nh c¸” cña Huy CËn nãi vÒ kho¶ng thêi gian nµo ?
A. B×nh minh. 	B. Gi÷a tr­a.	C. Hoµng h«n.	D. §ªm tèi.	
C©u 6)Trong giao tiÕp ®«i khi ng­êi nãi sö dung côm tõ “nãi khÝ v« phÐp,nãi anh bá ngoµi tai” lµ biÓu hiÖn cña viÖc tu©n thñ ph­¬ng ch©m héi tho¹i nµo?
A. Ph­¬ng ch©m vÒ l­îng.	C. Ph­¬ng ch©m vÒ chÊt.
B. Ph­¬ng ch©m c¸ch thøc.	D. Ph­¬ng ch©m vÒ lÞch sù.	
C©u 7) TruyÖn ng¾n “LÆng lÏ Sa Pa” chñ yÕu ®­îc kÓ qua c¸i nh×n cña ai?
 A. T¸c gi¶.	 C. Anh thanh niªn.	
 B. ¤ng ho¹ sÜ giµ.	 D. C« kÜ s­. 
C©u 8) Trong v¨n b¶n “Phong c¸ch Hå ChÝ Minh” cña Lª Anh Trµ th× lèi sèng v« cïng gi¶n dÞ cña B¸c ®­îc thÓ hiÖn nh­ thÕ nµo?
A. N¬i ë vµ n¬i lµm viÖc ®¬n s¬.	C. ¡n uèng ®¹m b¹c.
B. Trang phôc hÕt søc gi¶n dÞ.	D. TÊt c¶ c¸c ý trªn 
II.Tù luËn(8®iÓm)
C©u 1(1,0 ®iÓm)
a. Tõ “xu©n” trong c©u th¬ d­íi ®©y ®­îc dïng theo nghÜa gèc hay nghÜa chuyÓn?Gi¶i thÝch nÐt nghÜa Êy?
 Ngµy xu©n em h·y cßn dµi
 Xãt t×nh m¸u mñ thay lêi n­íc non
 (NguyÔn Du, TruyÖn KiÒu)
b..Phát hiện và chữa lỗi liên kết hình thức trong đoạn văn sau:
(1) Buổi sáng sương muối phủ trắng cành cây bãi cỏ.(2) Gió bấc hun hút thổi.(3) Núi đồi, thung lũng, làng bản chìm trong biển mây mù.(4) Nhưng mây bò trên mặt đất tràn vào trong nhà, quấn lấy người đi đường.
C©u 2 (1,5 ®iÓm) 
Trong ®o¹n trÝch “ChiÕc l­îc ngµ”,nhiÒu lÇn nhµ v¨n NguyÔn Quang S¸ng miªu t¶ ®«i m¾t( c¸i nh×n )cña c¸c nh©n vËt trong truyÖn
a.LiÖt kª c¸c chi tiÕt liªn quan ®Õn ®«i m¾t( c¸i nh×n )cña c¸c nh©n vËt?
b.Trong c¸c chi tiÕt Êy,chi tiÕt nµo lµ ®Æc s¾c nhÊt v× sao?
C©u 3 (1,5 ®iÓm)
 ViÕt ®o¹n v¨n kho¶ng 15 ®Õn 20 dßng tr×nh bµy suy nghÜ cña em vÒ ®¹o lµm con ®èi víi cha mÑ.
C©u 4 (4,0 ®iÓm) Ph©n tÝch ®o¹n th¬ d­íi ®©y:
 Ngöa mÆt lªn nh×n mÆt
 cã c¸i g× r­ng r­ng
 nh­ lµ ®ång lµ bÓ
 nh­ lµ s«ng lµ rõng
 Tr¨ng cø trßn vµnh v¹nh
 kÓ chi ng­êi v« t×nh
 ¸nh tr¨ng im ph¨ng ph¾c
 ®ñ cho ta giËt m×nh.
 (NguyÔn Duy, ¸nh tr¨ng,
 SGK Ng÷ v¨n 9, tËp 1, NXB Gi¸odôc, 2005)
------------------------------------------------------HÕt-------------------------------------------
 BiÓu ®iÓm vµ ®¸p ¸n.
I.Tr¾c nghiÖm(2 ®iÓm)
- HS khoanh ®óng mçi ®¸p ¸n ®¹t 0,25 ®iÓm 
- HS khoanh dËp xo¸ hoÆc khoanh nhiÒu ®¸p ¸n kh«ng cho ®iÓm.
C©u
1
2
3
4
5
6
7
8
§¸p ¸n
B
B
A
D
A
D
C
D
II.Tù luËn(8®iÓm)
C©u1 (1,0 ®iÓm):
-Tõ “xu©n” ®­îc dïng víi nghÜa chuyÓn.(0,25 ®iÓm) 
 - Tõ “xu©n” cã nghÜa chØ tuæi trÎ,tuæi b¾t ®Çu b­íc vµo cuéc ®êi.(0,25 ®iÓm)
–Lçi sai:Câu ( 4 ) dùng từ nhưng để nối ý câu ( 3 ) với câu ( 4 ) là sai vế mặt ý nghĩa. .(0,25 ®iÓm)
 - Cách sửa: bỏ từ nhưng. .(0,25 ®iÓm)
C©u 2(1,5 ®iÓm):
Trong ®o¹n trÝch “ChiÕc l­îc ngµ”,nhiÒu lÇn nhµ v¨n NguyÔn Quang S¸ng miªu t¶ ®«i m¾t( c¸i nh×n )cña c¸c nh©n vËt trong truyÖn
a.LiÖt kª Ýt nhÊt 4 chi tiÕt liªn quan ®Õn ®«i m¾t( c¸i nh×n )cña c¸c nh©n vËt,nÕu nhiÒu h¬n còng chØ cho1®iÓm:
 +§«i m¾t cña bÐ Thu khi bÊt ngê thÊy ng­êi kh¸ch l¹ nhËn m×nh lµ con: “trßn m¾t ng¬ ng¸c nh×n”. (0,25 ®iÓm)
 +§«i m¾t cña bÐ Thu nh×n mäi ng­êi trong buæi s¸ng anh S¸u chuÈn bÞ lªn ®­êng “nh×n víi vÎ nghÜ ngîi s©u xa”. (0,25 ®iÓm)
 +§«i m¾t cña anh S¸u nh×n conlóc chia tay “tr×u mÕn lÉn buån rÇu” (0,25 ®iÓm)
 +§«i m¾t cña anh S¸u nh×n b¸c Ba tr­íc lóc hi sinh “nh×n t«i mét håi l©u” (0,25 ®iÓm)
b.HS cã thÓ lùa chon bÊt k× chi tiÕt nµo trong c¸c chi tiÕt võa t×m ®­îc,quan träng nhÊt ph¶i lÝ gi¶i ®­îc ý nghÜa cña chi tiÕt Êy.
VD: Chi tiÕt ®«i m¾t cña anh S¸u nh×n b¸c Ba tr­íc lóc hi sinh “nh×n t«i mét håi l©u” lµ ®Æc s¾c nhÊt v×:®ã lµ c¸i nh×n thay cho lêi tr¨ng trèi,lµ lêi trao göi,kÝ th¸c cña anh S¸u ®èi víi ®ång ®éi cña m×nh.Anh S¸u tr­íc giê phót hi sinh cßn kÞp trao c©y l­îc cho b¸c Ba-ng­êi ®ång ®éi th©n nhÊt,mang vÒ tÆng con g¸i yªu.Chi tiÕt chøng tá t×nh c¶m cña anh S¸u dµnh cho con lµ v« cïng s©u nÆng;anh cã thÓ hi sinh nh­ng t×nh c¶m cña ng­êi cha dµnh cho con kh«ng bao giê mÊt. (0,5 ®iÓm)
C©u 3(1,5®iÓm): §¶m b¶o c¸c yªu cÇu.
- H×nh thøc : HS viÕt ®óng ®o¹n v¨n, kho¶ng 15 ®Õn 20 dßng,kh«ng m¾c lçi chÝnh t¶, diÔn ®¹t, ng÷ ph¸p (0,25 ®iÓm)
- Néi dung:
+Gi¶i thÝch “®¹o lµm con”lµ ®¹o ®øc,lµ tÊm lßng hiÕu nghÜa,hiÕu kÝnh víi cha mÑ(0,25 ®iÓm)
+C«ng ¬n sinh thµnh nu«i d­ìng con c¸i cña cha mÑ lµ v« cïng,v« tËn,cã thÓ s¸nh ngang víi trêi biÓn(0,25 ®iÓm)
+ PhËn lµm con ph¶i ghi nhí, biÕt ¬n c«ng lao sinh thµnh nu«i d­ìng cña cha mÑ. Lµ con c¸i ph¶i nghe lêi cha mÑ, cã tr¸ch nhiÖm vµ sèng t×nh c¶m víi cha mÑ, hiÓu ®­îc niÒm vui cña cha mÑ lµ con c¸i thµnh ®¹t, h¹nh phóc,gia ®×nh ªm Êm. (0,25 ®iÓm). 
+Më réng vÊn ®Ò: HiÖn nay trong x· héi vÉn cã hiÖn t­îng con c¸i c·i l¹i cha mÑ, ng­îc ®·i cha mÑ, kh«ng nghe theo lêi d¹y b¶o khuyªn r¨n cña cha mÑ,¨n ë víi tr¸i víi ®¹o lÝ... (0,25 ®iÓm).
+BiÕt sèng hÕt m×nh v× gia ®×nh cha mÑ lµ biÓu hiÖn cña con ng­êi cã v¨n ho¸,lµ nÒn t¶ng t¹o nªn gia ®×nh h¹nh phóc,x· héi v¨n minh,v¨n ho¸.(0,25 ®iÓm).
C©u 4(4,0 ®iÓm)
 a. H×nh thøc:`lµ mét bµi v¨n hoµn chØnh, bè côc râ rµng, kh«ng m¾c lçi chÝnh t¶, diÔn ®¹t, ng÷ ph¸p (0,25 ®iÓm)
b. Néi dung: §¶m b¶o mét sè ý sau:
- T¸c gi¶, t¸c phÈm: 
+ NguyÔn Duy sinh n¨m 1848, quª ë Thµnh phè Thanh Hãa. ¤ng lµ mét nhµ th¬ tiªu biÓu trong kh¸ng chiÔn chèng MÜ.Bµi th¬ “¸nh tr¨ng” in trong tËp th¬ cïng tªn viÕt n¨m 1978. Hai khæ cuèi lµ niÒm kh¸t khao h­íng thiÖn, sù tri ©n víi qu¸ khø cña nhµ th¬. (0,25 ®iÓm).
- Ph©n tÝch: 
+ Trong t×nh huèng mÊt ®iÖn,bÊt ngê ®èi mÆt víi vÇng tr¨ng ®· lµm sèng dËy bao c¶m xóc trong lßng nhµ th¬. Tr¨ng lµ thiªn nhiªn, lµ ®ång, lµ bÓ, lµ s«ng , lµ rõng; tr¨ng cßn lµ biÓu t­îng cho qu¸ khø vÑn nguyªn,nghÜa t×nh. §èi mÆt víi tr¨ng còng lµ ®èi mÆt víi chÝnh m×nh, víi qu¸ khø ®ã.C¶m xóc nghen ngµo xóc ®éng “r­ng r­ng” kh«ng nãi lªn lêi. C¸c h×nh ¶nhso s¸nh liªn tiÕp: nh­ lµ ®ång, lµ bÓ, nh­ lµ s«ng , lµ rõng trong kÕt cÊu ®Çu cuèi t­¬ng øng cßn mang ý nghÜa nhÊn m¹nh niÒm kh¸t khao h­íng thiÖn cña con ng­êi trong gi©y phót gÆp l¹i cè nh©n (1,5®iÓm).
+ C¸c h×nh ¶nh Èn dô,nh©n ho¸: “ cø trßn vµnh v¹nh”, “ im ph¨ng ph¾c”,ph¶n x¹ “ giËt m×nh”gîi vÇng tr¨ng hiÒn dÞu bao dung, ®é l­îng mµ nghiªm kh¾c ®ñ khiÕn con ng­êi ph¶i giËt m×nh dõng l¹i ®Ó suy nghÜ, ®Ó s¸m hèi ®Ó ©n hËn vÒ c¸ch sèng cña m×nh ®èi víi thiªn nhiªn,víi qu¸ khø,b¹n bÌ,®ång ®éi,víi nh©n d©n ®Êt n­íc tõng mét thêi tri kØ nghÜa t×nh. §ã còng lµ b¾t ®Çu cña cuéc tù vÊn l­¬ng t©m rÊt ®¸ng tr©n träng. (1,5 ®iÓm).
+Thµnh c«ng nghÖ thuËt cña ®o¹n th¬ lµ nh÷ng h×nh ¶nh giµu tÝnh biÓu c¶m, giäng ®iÖu t©m t×nh, tù nhiªn, gÇn gòi, mµ chÊt chøa bao suy ngÉm triÕt lÝ vÒ th¸i ®é sèng cña con ng­êi... (0,25 ®iÓm)
+Khæ th¬ lµ sù tù nhËn thøc vÒ m×nh vµ niÒm kh¸t khao h­íng thiÖn cña con ng­êi ®õng bao giê l·ng quªn qu¸ khø, lu«n biÕt tri ©n víi qu¸ khø,lµ biÓu hiÖn cña ®¹o lÝ “Uèng n­íc nhí nguån”. (0,25 ®iÓm). 
.*L­u ý:- Nh÷ng bµi lµm cã sù s¸ng t¹o vµ giµu chÊt v¨n ch­¬ng,kiÕn gi¶i hîp lÝ gi¸m kh¶o c¨n cø vµo bµi lµm cô thÓ ®Ó cho ®iÓm cho phï hîp.
 -Tr©n träng nh÷ng bµi lµm cÈn thËn, râ rµng, ch÷ viÕt ®Ñp.
 - §Ó ®iÓm lÎ thËp ph©n 0,25 ®iÓm. 
======================================================== 
 GV: vò ThÞ NHµI - tr­êng THCS TRùC C¸T