THCS TRỰC TUÂN Đề thi thử tuyển sinh vào lớp 10 PTTH (Năm học: 2013-2014) Thời gian làm bài 120 phút (Không kể thời gian giao đề) Phần I: Trắc nghiệm (2 điểm) Câu 1: Nghĩa của từ là gì? A: Là hình thức (sự vật, tính chất, hoạt động, quan hệ) mà từ biểu thị. B: Là nội dung (sự vật, tính chất, hoạt động, quan hệ) mà từ biểu thị. C: Là hình thức và nội dung (sự vật, tính chất, hoạt động, quan hệ) mà từ biểu thị. Câu 2: Trong câu “ Gần xa nô nức yến anh” (Truyện Kiều), có sử dụng phép tu từ từ vựng nào? A: Hoán dụ. B: Ẩn dụ. C: Nhân hóa. D: Chơi chữ. Câu 3: Trong các cặp từ: cao- thấp, chẵn- lẻ, thông minh- lười, giàu- nghèo, cặp từ nào không có quan hệ trái nghĩa? A: cao- thấp. B: chẵn- lẻ. C: thông minh- lười. D: giàu- nghèo. Câu 4: Trong các phương án dưới đây, phương án nào chỉ ra tổ hợp từ nào là thành ngữ? A: Tốt gỗ hơn tốt nước son. B: Đánh trống bỏ dùi. C: Có chí thì nên. D: Gần mực thì đen gần đèn thì rạng. Câu 5: Trong các từ: tươi tốt, xa xôi, lung linh, lấp lánh, từ nào không phải là từ láy? A: tươi tốt B: xa xôi C: lung linh D: lấp lánh Câu 6: Trong bài thơ “ Đoàn thuyền đánh cá” của Huy Cận, hình ảnh “hát” xuất hiện nhiều lần, rải suốt bài thơ gợi nên điều gì? A: Gợi nên sức sông căng đầy của thiên nhiên. B: Gợi nên sự bao la hùng vĩ của biển cả. C: Gợi nên sự dữ dội của thiên nhiên, biển cả. D: Gợi nên khí thế và niềm vui phấn chấn của người lao động. Câu 7: Câu nào chứa thành phần khởi ngữ? A: Giàu, tôi cũng giàu rồi. B: Trời ơi, chỉ còn năm phút! C: Thôi, chấm dứt tiết mục hái hoa. D: Ồ, sao mà độ ấy vui thế. Câu 8: Câu thơ “ Mà sao nghe nhói ở trong tim!” thuộc loại câu nào? A: Câu trần thuật. B: Câu nghi vấn. C: Câu cầu khiến. D: Câu cảm thán. Phần II: Tự luận (8 điểm) Câu 1:(2 điểm) Chỉ ra rồi phân tích cái hay của phép tu từ từ vựng được sử dụng ở câu thơ ( các câu thơ in nghiêng) trong các đoạn thơ dưới đây: Ngày ngày mặt trời đi qua trên lăng Thấy một mặt trời trong lăng rất đỏ. Người ngắm trăng soi ngoài cửa sổ Trăng nhòm khe cửa ngắm nhà thơ. Câu 2: ( 2 điểm) Em hãy viết một đoạn văn ngắn ( khoảng 15 đến 20 dòng) về cái hay của đoạn thơ sau: Đêm nay rừng hoang sương muối Đứng cạnh bên nhau chờ giặc tới Đầu súng trăng treo. ( Trích Đồng chí của Chính Hữu) Câu 3: ( 4 điểm) Phân tích tình yêu làng, yêu nước của nhân vật ông Hai trong đoạn trích Làng ( trích truyện ngắn Làng của Kim Lân) Đáp án: Phần I: Trắc nghiệm. Mỗi câu trả lời đúng cho 0,25 điểm, sai cho 0 điểm. Câu 1 2 3 4 5 6 7 8 Đáp án B B C B A D A D Phần II: Tự luận. Câu 1: 2 đ a, Phép tu từ được sử dụng: ẩn dụ “mặt trời” (0,5 đ) Hình ảnh thiên nhiên “mặt trời”được ví ngầm với Bác làm sáng hình ảnh rạng rỡ cùng với vai trò, vị trí lớn lao của Bác trong tâm hồn dân tộc.(0,5 đ) b, Phép tu từ được sử dụng: nhân hóa trăng biết “nhòm”, “ngắm” nhà thơ.(0,5đ) Trăng trở thành người bạn tri âm, tri kỉ.(0,5đ) Câu 2: 2đ *Hình thức: là một đoạn văn.(0,25đ) *Nội dung: đảm bảo yêu cầu sau. - Đây là đoạn kết bài thơ Đồng chí.(0,25đ) - Trong cảnh” rừng hoang sương muối”, các anh bộ đội “đứng cạnh bên nhau” phục kích, chờ giặc. Trăng như treo trên đầu ngọn súng của các anh. Hình ảnh thơ “ Đầu súng trăng treo” lung ling trong cảm hứng kết hòa hiện thực với lãng mạn, gợi nên bao liên tưởng và cảm nhận lí thú cho người đọc về: súng và trăng, gần và xa, thực tại và mơ mộng, chất chiến đấu và chất trữ tình, chiến sĩ và thi sĩ(0,5đ) - Câu thơ cuối, bốn tiếng có nhịp điệu như nhịp lắc của một cái gì lơ lửng, chông chênh trong sự bát ngát.(0,5đ) - Chỉ có Chính Hữu, nhà thơ chiến sĩ mới có được phát hiện về một hình ảnh thực, kết vào thơ trở thành một biểu tượng đẹp và đầy ý nghĩa về anh bộ đội cụ Hồ trong thời kì kháng chiến chống Pháp và sẽ không bao giờ phai nhạt trong tâm hồn dân tộc.(0,5đ) Câu 3: 4 điểm 1, Mở bài: (0,25 đ) - Giới thiệu tác giả Kim Lân, truyện ngắn “Làng”. - Nội dung phân tích: tình yêu làng, yêu nước của nhân vật ông Hai. 2, Thân bài: (3,5đ) Đảm bảo đầy đủ các nội dung sau. - Tóm tắt nội dung truyện(0,25đ) - Ông đã đưa gia đình tản cư, vì tản cư cũng là vì kháng chiến.(0,5đ) - Khi nghe tin đồn nhảm làng Dầu theo Tây, ông xót xa, tủi hổ. Lúc đầu ông cố giấu diếm mình là người làng Dầu (Hà, nắng gớmvề nào.).Rồi ông thấy thấm nhục khi nhớ đến cái tiếng chửi đổng chanh chua của người đàn bà cho con bú (cha mẹmột nhát), cái hình ảnh ưa kiếm chuyện khích bác của mụ chủ nhà (ông Hai cúi gằm mặt xuống mà đi). Ông thương con đến “trào” nước mắt. Nỗi tủi hổ, xót xa đã hóa thành những cuộc tự chất vấn, dằn vặt giằng xé trong lòng ông (Nhưng saochưa?), có lúc bùng lên thành cơn nóng giận vô lí đổ lên đầu lũ trẻ và người vợ tội nghiệp. Ông dứt khoát: “ Làng thì yêu thật, nhưng làng theo Tây mất rồi thì phải thù”. Với ông Hai, trên cả tình yêu làng là tình yêu đất nước. Ông Hai “ Ủng hộ cụ Hồ”, một lòng tin tưởng vào Cụ Hồ, vào cuộc kháng chiến.(1 đ) - Khi tin làng Dầu theo giặc được cải chính, ông vui sướng, hạnh phúc như vừa được hồi sinh “Cái mặt buồn thỉu mọi ngày bỗng tươi vui, rạng rỡ hẳn lênhấp háy.”. Ông khoa khắp nơi: “ Tây nó đốt nhà tôi rồi..mục đích cả.”(1đ) * Đánh giá:(0,75đ) - Nghệ thuật xây dựng tình huống, nghệ thuật xây dựng nhân vật với những diễn biến tâm lí, ngôn ngữ được cá thể hóa đậm, miêu tả nội tâm của nhân vật tạo nên sự sinh động thú vị của câu chuyện. Qua nhân vật ông Hai, Kim Lân đã thể hiện một cách thấm thía, xúc động tình yêu làng yêu nước sâu sắc, trong trẻo của người nông dân Việt Nam, đội quân chủ lực của cách mạng, trong thời kì kháng chiến chống Pháp. 3, Kết bài: (0,25đ) Bộc lộ suy nghĩ của bản thân. TuyÓn sinh vµo líp 10- thpt N¨m häc: 2013- 2014 §Ò thi thö m«n Ng÷ v¨n Thêi gian lµm bµi: 120 phót ( kh«ng kÓ thêi gian giao ®Ò) Tr¾c nghiÖm: 2®iÓm- Ghi l¹i vµo bµi thi ch÷ c¸i tríc ®¸p ¸n ®óng nhÊt cho mçi c©u hái. C©u 1: Bµi th¬ nµo sau cã sî kÕt hîp gi÷a biÓu c¶m- tù sù vµ nghÞ luËn? §oµn thuyÒn ®¸nh c¸. B.BÕp löa. C. §ång chÝ. D.Bµi th¬ vÒ tiÓu ®é xe kh«ng kÝnh. C©u 2: H×nh ¶nh th¬ nµo sau cã nghÜa Èn dô? A.B«ng hoa trong bµi th¬ Muµ xu©n nho nhá. B.C©y tre trong bµi th¬ ViÕng l¨ng B¸c. C. §¸m m©y trong bµi th¬ Sang thu. D. C¸ b¹c trong bµi th¬ §oµn thuyÒn ®¸nh c¸. C©u 3: V¨n häc ViÖt Nam tõ 1945 ®Õn nay chia lµm mÊy thêi k× s¸ng t¸c? Mét B. Hai C.Ba D.Bèn. C©u 4: §iÒu g× kh«ng thay ®æi ë NhuËn thæ sau 20 n¨m xa c¸ch? TÝnh t×nh. B. D¸ng vÎ. C. Trang phôc D. T×nh C¶m C©u 5: V¨n b¶n nµo sau võa ®îc coi lµ v¨n b¶n tù sù võa ®îc coi lµ v¨n b¶n tr÷ t×nh? Lµng B. LÆng lÏ Sa pa C. TruyÖn KiÒu. D. BÕp löa. C©u 6: T¸c gi¶ nµo sau cã s¸ng t¸c ca ngîi quª h¬ng d©n téc, tù hµo vµ tin tëng vµo søc sèng v¬n lªn cña d©n téc? Huy CËn B. B»ng ViÖt. C.Kim L©n. D.Y Ph¬ng. C©u 7:V¨n b¶n nµo sau cã tÝnh chÊt ph¸p lÝ h¬n c¶? §¬n tõ B. B¸o c¸o. C. Biªn b¶n D. Hîp ®ång. C©u 8: V¨n b¶n tù sù kh«ng kÕt hîp víi yÕu tè nµo sau? NghÞ luËn B. BiÓu c¶m C. ThuyÕt minh D. §iÒu hµnh PhÇn tù luËn: 8 ®iÓm C©u 1 (1,0 ®iÓm): Cã mét c©u v¨n nh sau: “Díi bÇu trêi trong xanh, trªn mét khu«n viªn tho¸ng ®·ng c¹nh hå G¬m, ë trung t©m thµnh phè Hµ Néi, tîng Lý C«ng UÈn ®øng uy nghiªm.” - Em h·y chØ ra bé phËn chñ ng÷, vÞ ng÷ chÝnh trong c©u v¨n? - V× sao khi viÕt mét c©u v¨n th«ng thêng cÇn ph¶i cã ®ñ chñ ng÷ vµ vÞ ng÷? C©u 2 (2,5 ®iÓm): Tr×nh bµy ng¾n gän hoµn c¶nh n¶y sinh t©m tr¹ng nh©n vËt Thuý KiÒu trong ®o¹n “KiÒu ë lÇu Ngng BÝch” (trÝch TruyÖn KiÒu cña NguyÔn Du); chän ra trong ®o¹n trÝch nµy mét c©u th¬ cã ý nghÜa kh¸i qu¸t t©m tr¹ng cña Thóy KiÒu lóc ®ã; nªu nh÷ng biÓu hiÖn ®Æc s¾c vÒ nghÖ thuËt cña ®o¹n trÝch (kh«ng ph©n tÝch). C©u 3 (4,5, ®iÓm): Ph©n tÝch nh©n vËt Vò N¬ng trong t¸c phÈm “ChuyÖn ngêi con g¸i Nam X¬ng” cña NguyÔn D÷. Liªn hÖ víi mét sè t¸c phÈm v¨n häc ViÖt Nam trong thêi kú phong kiÕn, h·y ph¸t biÓu c¶m nghÜ cña em vÒ th©n phËn vµ phÈm chÊt cña ngêi phô n÷ díi chÕ ®é cò. §¸p ¸n PhÇn tr¾c nghiÖm C©u 1 2 3 4 5 6 7 8 §¸p ¸n B B C D C D D D PhÇn tù luËn C©u11- X¸c ®Þnh ®óng chñ ng÷ vµ vÞ ng÷ chÝnh cña c©u. (0,5 ®iÓm) CN: “tîng Lý C«ng UÈn”- 0,25 VN: “®øng lång léng, uy nghiªm”.- 0,25 2- Nªu ®îc ý c¬ b¶n: C©u v¨n th«ng thêng mang néi dung th«ng b¸o cô thÓ. Chñ ng÷ vµ vÞ ng÷ lµm cho th«ng b¸o ®ã trë nªn t¬ng ®èi trän vÑn. Trõ nh÷ng trêng hîp dïng c©u ®Æc biÖt hoÆc c©u rót gän thµnh phÇn, trong c¸c trêng hîp th«ng thêng, nÕu c©u thiÕu vÞ ng÷ bÞ coi lµ “c©u côt”, c©u thiÕu chñ ng÷ bÞ coi lµ “c©u quÌ”, ý nãi c©u ®ã kh«ng hoµn chØnh mét th«ng tin. (0,5 ®iÓm) C©u 2 (2,5®) a/ Nªu ®îc ý chÝnh vÒ hoµn c¶nh n¶y sinh t©m tr¹ng Thuý kiÒu trong trÝch ®o¹n (1,5 ®iÓm) TËp trung vµo 3 ý chÝnh mçi ý cho 0,5®: + Sau hµng lo¹t nh÷ng bi kÞch ®au xãt: Gia ®×nh bÞ ho¹ oan khuÊt, KiÒu b¸n m×nh chuéc cha, trao duyªn cho Thuý V©n, nh÷ng tëng ®æi lÊy cuéc sèng yªn phËn, ai ngê M· Gi¸m Sinh gi¶ danh cíi lµm thiÕp ®Ó ®em KiÒu vÒ lÇu xanh cña Tó Bµ. BÞ M· Gi¸m Sinh lõa g¹t vµ lµm nhôc, bÞ Tó Bµ ®¸nh ®Ëp tµn nhÉn, KiÒu ®Þnh tù tö, nhng kh«ng xong. Sî KiÒu tù tö, mÊt mãn hµng võa bá vèn mua vÒ, Tó Bµ ®· cho KiÒu ra ë lÇu Ngng BÝch, chê dÞp dë “mu ma chíc quû”, buéc nµng ph¶i lµm g¸i lÇu xanh. + BÞ giam láng ë lÇu Ngng BÝch, sèng nh mét c« g¸i cÊm cung, ®au ®ín lo sî vÒ mét t¬ng lai mï mÞt, vèn lµ t©m hån nh¹y c¶m, nµng ®· sèng l¹i víi qu¸ khø vµ suy t vÒ thùc t¹i phò phµng ®ang ph¶i tr¶i qua. + Thi hµo NguyÔn Du ®· ®Æt KiÒu sèng trong c¶nh ngé Êy, ®Ó cho nµng tù béc lé t©m tr¹ng. §o¹n trÝch lµ mét trong nh÷ng “trang tuyÖt bót” NguyÔn Du viÖc miªu t¶ t©m tr¹ng cña KiÒu. Theo mçi dßng th¬, t©m tr¹ng Thuý KiÒu hiÖn dÇn lªn theo c¶nh vËt. §ã lµ t©m tr¹ng c« ®¬n, tr¬ träi, buån tñi, ®au ®ín, v« väng, ho¶ng sî, gi÷a khung c¶nh thiªn nhiªn mªnh m«ng ®Õn rîn ngîp... B/ Chän ®óng c©u th¬: “Nöa t×nh, nöa c¶nh nh chia tÊm lßng” (0,25 ®iÓm) C/ Nªu ®îc nh÷ng ®Æc s¾c nghÖ thuËt trong ®o¹n trÝch - ( 0,75 ®iÓm)- mçi ý cho 0,25® (HS cã thÓ nªu theo mét tr×nh tù linh ho¹t, miÔn sao nªu ®óng nh÷ng nÐt ®Æc s¾c vÒ nghÖ thuËt cña ®o¹n trÝch). - Bao trïm c¶ ®o¹n trÝch lµ nghÖ thuËt t¶ c¶nh ngô t×nh. Bøc tranh thiªn nhiªn ®îc chÊm ph¸ b»ng nÐt bót tµi hoa, c¶nh vËt d©ng ®Çy t©m tr¹ng, ngo¹i c¶nh ®îc néi t©m ho¸ theo c¸nh nh×n vµ suy t cña nh©n vËt tr÷ t×nh. Mçi h×nh ¶nh c¶nh vËt thiªn nhiªn g¾n víi mét nÐt suy t vµ chiÒu s©u t©m tr¹ng cña KiÒu. - NghÖ thuËt sö dông ®iÖp tõ, ®iÖp ng÷ mét c¸ch s¸ng t¹o ®Æc biÖt lµ giai ®iÖu “buån tr«ng...buån tr«ng...” kÕt hîp víi nhÞp ®iÖu cña th¬ lôc b¸t, c¸c ®iÖp tõ, ®iÖp ng÷ ®· lµm t¨ng diÔn biÕn vµ tÝnh chÊt cña t©m tr¹ng nh©n vËt. NghÖ thuËt s¸ng t¹o tõ ng÷, ®Æc biÖt lµ c¸ch dïng tõ H¸n ViÖt (qu¹t nång Êp l¹nh, tin s¬ng, s©n lai, gèc tö...) kÕt hîp víi tõ thuÇn ViÖt (Çm Çm tiÕng sãng, b¸t ng¸t xa tr«ng...) nh÷ng tõ so s¸nh, Èn dô ®îc sö dông phï hîp lµm t¨ng thªm sù diÔn t¶ tinh tÕ, hµm xóc, gîi c¶m... - NghÖ thuËt miªu t¶ ng«n ng÷ ®éc tho¹i. §o¹n trÝch trë thµnh ®o¹n ®éc tho¹i néi t©m, phï hîp víi viÖc kh¾c ho¹ t©m hån t×nh c¶m cña KiÒu lóc nµy. C©u 3- 4,5® A/Më bµi: giíi thiÖu t¸c gi¶, t¸c phÈm, ®Æc ®iÓm nh©n vËt- cho 0,25® B/ Th©n bµi: 4® - kh¸i qu¸t truyÖn dÉn d¾t vµo néi dung nghÞ luËn ;0,5® - Vò N¬ng (Vò ThÞ ThiÕt) – ngêi phô n÷ ®Ñp ngêi ®Ñp nÕt- 0,5d + Hoµn c¶nh xuÊt th©n vµ phÈm h¹nh cña ngêi con g¸i Nam X¬ng (phÇn giíi thiÖu cña c©u chuyÖn). + T©m tr¹ng, hµnh ®éng vµ phÈm chÊt cña Vò N¬ng trong nh÷ng ngµy chång (Tr¬ng Sinh) ®i lÝnh xa nhµ: §i s©u ph©n tÝch nçi buån, nçi nhí chång, lßng hiÕu th¶o víi mÑ giµ, hµnh ®éng ch¨m chót con th¬ d¹i. - Nçi oan khuÊt vµ c¸i chÕt ®au th¬ng ®Ó b¶o vÖ phÈm gi¸ cña Vò N¬ng- 0,5d CÇn b¸m s¸t chi tiÕt, ®i s©u ph©n tÝch t×nh huèng bãng ®en trªn têng, sù hån nhiªn cña ®øa trÎ vµ lßng ghen tu«ng qu¸ møc cña ngêi chång. Trong nh÷ng ngµy xa chång, ®Ó nùng con vµ xua vîi nçi nhí chång, Vò N¬ng t×m ®Õn chiÕc bãng cña m×nh trªn têng, kh«ng ngê nã l¹i trë thµnh “chiÕc bãng oan khiªn” th¶m khèc. Vò N¬ng chän c¸i chÕt ®Ó b¶o vÖ phÈm h¹nh cña m×nh... - Cuéc héi ngé thÇn kú cña Vò N¬ng hoµn chØnh thªm nÐt ®Ñp phÈm chÊt vµ tÝnh c¸ch Vò N¬ng.- 0,5® Chän ph©n tÝch mét sè chi tiÕt ®Ó thÊy ®©y lµ phÇn kÕt thóc cã hËu trong truyÒn thèng truyÖn cæ ViÖt Nam, ®ång thêi cã ý nghÜ hoµn chØnh vÎ ®Ñp cña ngêi phô n÷ ®øc h¹nh. Dï cã ph¶i chÕt nhng b¶n chÊt tèt ®Ñp cña nµng vÉn kh«ng chÕt, nµng vÉn nÆng t×nh víi quª h¬ng víi chång con, mé phÇn cña cha mÑ, vÉn khao kh¸t ®îc tr¶ l¹i danh dù... - Trong qu¸ tr×nh ph©n tÝch, thÊy ®îc nÐt ®Æc s¾c nghÖ thuËt, néi dung cña c©u chuyÖn- 1,0® NghÖ thuËt t¹o t×nh huèng, nghÖ thuËt chän läc chi tiÕt h×nh ¶nh võa giµu chÊt hiÖn thùc võa ®Ëm chÊt kú ¶o, nghÖ thuËt kÓ chuyÖn ly kú hÊp dÉn. T¸c phÈm x©y dùng mét mÉu mùc vÒ ngêi phô n÷ nÕt na ®øc h¹nh nhng ph¶i chÞu nçi bÊt h¹nh, trong x· héi cò. - Liªn hÖ ph¸t biÓu c¶m nghÜ vÒ th©n phËn vµ phÈm chÊt cña ngêi phô n÷ díi chÕ ®é cò- 1,0® - Nh©n vËt ngêi phô n÷ trong c¸c t¸c phÈm v¨n häc: TruyÖn KiÒu – NguyÔn Du, th¬ Hå Xu©n H¬ng, Lôc V©n Tiªn – NguyÔn §×nh ChiÓu...- 0,5® - PhÇn c¶m nghÜ cÇn ng¾n gän, mang nÐt riªng tõ c¶m thô v¨n häc cña mçi häc sinh, híng vµo vÊn ®Ò th©n phËn mang tÝnh bi kÞch vµ phÈm chÊt tèt ®Ñp cña ngêi phô n÷ díi chÕ ®é cò.- 0,5® C/ KÕt bµi: kh¼ng ®Þnh l¹i vÎ ®Ñp nh©n vËt vµ thµnh c«ng cña t¸c gi¶- 0,25® * C¸ch chÊm ®iÓm c©u 3: - C¨n cø vµo viÖc thùc hiÖn tõng yªu cÇu cña ®Ò, tuú møc ®é vÒ néi dung bµi v¨n vµ h×nh thøc tr×nh bµy, gi¸m kh¶o c©n nh¾c ®Ó cho ®iÓm phï hîp víi c¸c ý cña ®¸p ¸n. - Lçi chÝnh t¶ ng÷ ph¸p, tÝnh vµo ®iÓm tõng ý nãi trªn. - §iÓm lÎ ®Ó ë møc 0,25
Tài liệu đính kèm: