Đề thi olympic lớp 7 năm học 2015 - 2016 môn thi : Ngữ văn thời gian làm bài : 120 phút (không kể thời gian giao đề )

phßng Gi¸o dôc & §µo t¹o
§Ò chÝnh thøc
Thanh oai
TRƯỜNG THCS BÍCH HÒA
§Ò thi olympic líp 7
N¨m häc 2015 - 2016
M«n thi : NGỮ VĂN 
Thêi gian lµm bµi : 120 phót 
(kh«ng kÓ thêi gian giao ®Ò )
 ( Đề gồm một trang)
Câu 1: (4 điểm )
 Hãy chỉ ra và phân tích giá trị của các biện pháp tu từ được sử dụng trong bài thơ sau:
 CẢNH KHUYA
Tiếng suối trong như tiếng hát xa,
Trăng lồng cổ thụ bóng lồng hoa.
 Cảnh khuya như vẽ người chưa ngủ,
 Chưa ngủ vì lo nỗi nước nhà.
 ( Hồ Chí Minh - Ngữ văn 7, tập 1)
Câu 2: (6đ)
 Trong văn bản “Lòng yêu nước” của nhà văn I.Ê-ren-bua có đoạn viết:
 “Dòng suối đổ vào sông, sông đổ vào dải trường giang Von-Ga, con sông Von-ga đi ra bể. Lòng yêu nhà, yêu làng xóm,yêu miền quê trở nên lòng yêu tổ quốc.”
 Qua việc hiểu nội dung đoạn văn trên, em hãy trình bày suy nghĩ của mình về tình yêu quê hương đất nước.
Câu 3: (10 điểm)
 Có ý kiến đã nhận xét rằng:
 “Thơ ca dân gian là tiếng nói trái tim của người lao động. Nó thể hiện sâu sắc những tình cảm tốt đẹp của nhân dân ta.”
 Dựa vào những câu tục ngữ, ca dao mà em đã được học và đọc thêm, em hãy làm sáng tỏ ý kiến trên.
     ————————-Hết-—————————
HƯỚNG DẪN CHẤM - ĐỀ THI OLYMPIC  LỚP 7    
Năm học: 2015-2016
Môn thi: Ngữ văn
Câu
Đáp án
Điểm
Câu 1
( 4điểm)
- Học sinh chỉ ra được các biện pháp tu từ trong bài thơ: So sánh, điệp ngữ.
1đ
 Phân tích được những giá trị biểu cảm của những biện pháp tu từ:
-Hình ảnh so sánh: + Tiếng suối trong như tiếng hát có tác dụng khắc họa âm thanh tiếng suối trong đêm khuya, gợi không gian tĩnh lặng.
+ Cách so sánh hiện đại mà độc đáo.Tiếng suối với âm thanh bậc nhất của con người- tiếng hát,khiến cảnh rừng khuya không lạnh lẽo mà trở nên có sức sống ấm áp tình người. 
1đ
-Điệp từ “lồng”với các hình ảnh “Trăng lồng cổ thụ bóng lồng hoa” gợi cảnh đẹp thơ mộng, lung linh huyền ảo. Không chỉ tái hiện một đêm trăng rất sáng mà còn diễn tả rất sinh động sự quấn quýt, hòa hợp giữa cây và hoa tạo nên một bức tranh có đường nét, hình khối, tầng bậc.
0,5đ
-Điệp ngữ: “Chưa ngủ” mở ra hai trạng thái cảm xúc trong tâm hồn Bác.Rung động trước vẻ đẹp của thiên nhiên.Bác thao thức không ngủ vì lo nghĩ việc nước.
0,5đ
=>Bằng biện pháp tu từ so sánh, điệp ngữ bài thơ đã giúp ta cảm nhận được bức tranh thiên nhiên đẹp, giàu chất nhạc, chất họa. đồng thời ta còn cảm nhận được vẻ đẹp tâm hồn của Bác:Sự hòa quyện giữa tình yêu thiên(Thi sĩ) với lòng yêu nước, phong thái ung dung, lạc quan(chiến sĩ). 
1đ
Câu 2
(6 điểm)
Yêu cầu về hình thức:
Làm đúng kiểu bài nghị luận(giải thích nội dung và trình bày suy nghĩ về một vấn đề xã hội). Bố cục rõ ràng, kết cấu cặt chẽ, diễn đạt lưu loát, mạch lạc. Không mắc lỗi chính tả, dùng từ, ngữ pháp.
2đ
Yêu cầu về nội dung:
Mở bài:-Dẫn dắt vấn đề:Truyền thống yêu nước của dân tộc.
-Nêu vấn đề:+Lòng yêu nước được hình thành từ những biểu hiện cụ thể hằng ngày.
+Trích dẫn câu nói của nhà văn I.Ê-ren-bua.
1đ
Thân bài:1.Giải thích câu nói của nhà văn I.Ê-ren-bua.:
-Lòng yêu nước vốn là một khái niệm trìu tượng nhưng nó được thể hiện qua những việc làm cụ thể bình thường hàng ngày.Câu nói của I.Ê-ren-bua đã diễn tả tình yêu tổ quốc một cách đơn giản, sinh động và dễ hiểu bằng hình ảnh so sánh “Lòng yêu nhà, yêu làng xóm,yêu miền quê trở nên lòng yêu tổ quốc” cũng như “Dòng suối đổ vào sông, sông đổ vào dải Trường Giang Von-Ga, con sông von ga dii ra bể ”.
Vì sao I.Ê-ren-bua có thể nói như vậy?
-Mỗi người sinh ra, lớn lên đều gắn bó với nhưng người thân yêu như ông bà, cha mẹ, vợ chồng, con cái..gắn bó với một ngôi nhà, một ngõ xóm, một đường phố hay một miền quê.
-Chính đời sống thân thuộc, bình dị ấy đã làm nên tình yêu mến của con người với quê hương.
-Tình yêu tổ quốc được bắt đầu từ chính tình yêu những điều nhỏ bé, đơn sơ, giản dị ấy.
1đ
2.Những suy nghĩ của em về quê hương đất nước.
-Đất nước ta còn nghèo nàn, lạc hậu nhưng không vì vậy mà chúng ta không yêu tổ quốc.
-Suốt mấy chục năm đi lên xây dựng CNXH chúng ta đã thu được những thành tựu đáng kể 
-Cuộc sống hiện tại vẫn còn nhiều khó khăn, thiếu thốn vì vậy mỗi người cần góp sức mình để xây dựng đất nước giàu mạnh.
-Nước ta đang trong thời kì hội nhập và phát triển nên mỗi người dân Việt Nam cần phát huy tinh thần yêu nước, tự hào, tin tưởng và quyết tâm đưa đất nước đi lên. 
1đ
 Kết bài: Cách thể hiện lòng yêu nước của thế hệ học sinh.
-Yêu nước chính là yêu thương những người thân thuộc nhất như ông bà, bố mẹ, thầy cô, bạn bè
-Yêu nước cũng có nghĩa là yêu quý năng niu, trân trọng, bảo vệ những gì xung quanh ta như ngôi nhà, mái trường, môi trường sống.
-HS biểu hiện lòng yêu nước bằng những hành động cụ thể, thiết thực như: Chăm học, chăm làm tích cự rèn luyện tu dưỡng đạo đức để trở thành con ngoan, trò giỏi, người công dân có ích cho đất nước.
1đ
Câu 3
a) Hình thức:
3đ
- Xác định đúng kiểu bài nghị luận( chứng minh nhận định về văn học dân gian: tục ngữ, ca dao).
- Viết bài phải có bố cục rõ ràng, có luận điểm, luận cứ, lập luận.
- Trình bày sạch đẹp, câu chữ rõ ràng, hành văn giàu cảm xúc và trôi chảy
1đ
1đ
1đ
b) Nội dung
7đ
- Mở bài: + Dẫn dắt được vào vấn đề hợp lý
+ Trích dẫn được nội dung cần chứng minh ở đề bài, đánh giá khái quát vấn đề.
1.5đ
- Thân bài:
+ Thơ ca dân gian là gì? (thuộc phương thức biểu đạt trữ tình của văn học dân gian gồm tục ngữ, dân ca, ca dao.; thể hiện đời sống vật chất và tinh thần của nhân dân lao động với nhiều cung bậc tình cảm khác nhau, đa dạng và phong phú xuất phát từ những trái tim lao động của nhân dân; là cách nói giản dị, mộc mạc, chân thành nhưng thể hiện những tình cảm to lớn, cụ thể: “ca dao là thơ của vạn nhà” - Xuân Diệu; là suối nguồn của tình yêu thương, là bến bờ của những trái tim biết chia sẻ).
1.5đ
+ Tại sao thơ ca dân gian là tiếng nói trái tim của người lao động (lập luận): Thể hiện những tư tưởng, tình cảm, khát vọng, ước mơ.của người lao động
0.5đ
-Thơ ca dân gian “thể hiện sâu sắc những tình cảm tốt đẹp của nhân dân ta”:
+ Tình yêu quê hương đất nước, yêu thiên nhiên (dẫn chứng)
0.5đ
+ Tình cảm cộng đồng (dẫn chứng: “Dù ai đi..mùng mười tháng ba; Bầu ơi thương.một giàn; Nhiễu điều phủ lấy.nhau cùng; máu chảy ruột mềm. Môi hở răng lạnh.)
0.5đ
+ Tình thầy trò (dẫn chứng: Muốn sang thì bắc.lấy thầy)
0.5đ
+ Tình yêu đôi lứa (dẫn chứng: Qua đình.bấy nhiêu; Yêu nhau cởi.gió bay; Gần nhà màlàm cầu; Ước gì sông..sang chơi.)
0.5đ
- Kết bài:
+ Đánh giá khái quát lại vấn đề
+ Bộc lộ tình cảm, suy nghĩ của bản thân về vấn đề vừa làm sáng tỏ.
1.5đ