Đề kiểm tra – ngữ văn 9 năm học 2015 - 2016 tiết : 155

UBND HUYỆN GIA LÂM
TR¦êNGthcs ®Æng x¸
®Ò KIỂM TRA – NGỮ VĂN 9
N¨m häc 2015 - 2016
Tiết : 155
ĐỀ SỐ 1
PhÇn I (6 ®iÓm) Cho đoạn trích sau:
 “Cũng may mà bằng mấy nét, họa sĩ ghi xong lần đầu khuôn mặt của người thanh niên. Người con trai ấy đáng yêu thật, nhưng làm cho ông khó nhọc quá. Với những điều làm cho người ta suy nghĩ về anh. Và về những điều anh suy nghĩ trong cái vắng vẻ vòi vọi hai nghìn sáu trăm mét trên mặt nước biển cuồn cuộn tuôn ra khi gặp người. Những điều suy nghĩ đúng đắn bao giờ cũng có những âm vang, khơi gợi bao điều suy nghĩ trong óc người khác, có sẵn mà chưa rõ hay chưa được đúng.”
Câu 1: Đoạn trích trên có trong tác phẩm nào? Tác giả là ai? Trình bày hoàn cảnh sáng tác tác phẩm?
Câu 2: Người con trai ấy làm công việc gì? Điều gì làm nên nét đáng yêu của nhân vật? Và vì sao người con trai ấy làm cho họa sĩ “khó nhọc quá”?
Câu 3: Đọc tác phẩm, có ý kiến cho rằng tác phẩm có dáng dấp như một bài thơ. Theo em, những điều gì làm nên chất thơ của tác phẩm?
Câu 4: Bằng hiểu biết của em về truyện, em hãy viết một đoạn văn nghị luận khoảng 12 câu theo cách lập luận tổng hợp- phân tích- tổng hợp làm rõ tình yêu nghề của “người con trai” được nói đến trong đoạn trích trên, trong đó có sử dụng khởi ngữ và câu cảm thán (Gạch chân)
PhÇn II (4 ®iÓm) 
	§äc ®o¹n trÝch sau vµ tr¶ lêi c©u hái:
	 "B¸c Thø ch­a nghe thñng c©u chuyÖn ra sao, «ng l·o ®· l¹i lËt ®Ët bá lªn nhµ trªn.
	- T©y nã ®èt nhµ t«i råi «ng chñ ¹. §èt nh½n. ¤ng chñ tÞch lµng em võa lªn c¶i chÝnh c¶i chÝnh c¸i tin lµng Chî DÇu chóng em ViÖt gian Êy mµ. Ra l¸o ! L¸o hÕt, ch¼ng cã g× sÊt. Toµn lµ sai sù môc ®Ých c¶ ?
	Còng chØ ®­îc b»ng Êy c©u, «ng l·o l¹i lËt ®Ët bá ®i n¬i kh¸c. Cßn ph¶i ®Ó cho ng­êi kh¸c biÕt chø. ¤ng l·o cø móa tay mµ khoe c¸i tin Êy víi mäi ng­êi. Ai ai còng mõng cho «ng l·o".
	("Lµng - Kim L©n")
C©u 1. X©y dùng h×nh t­îng nh©n vËt chÝnh lu«n h­íng vÒ lµng Chî DÇu v× sao t¸c gi¶ l¹i ®Æt tªn truyÒn ng¾n cña m×nh lµ "Lµng" mµ kh«ng ph¶i lµ "Lµng Chî DÇu" ? 
C©u 2. Cïng nãi víi «ng chñ nhµ, vËy mµ «ng Hai võa míi x­ng “t«i” råi ngay sau ®ã l¹i x­ng “em”. V× sao vËy ?
C©u 3. Nãi “Lµng chî DÇu chóng em ViÖt gian” lµ dïng c¸ch nãi nµo? Trong c©u nãi, «ng Hai ®· dïng sai mét tõ, ®ã lµ tõ nµo ? LÏ ra ph¶i nãi thÕ nµo míi ®óng ?
C©u 4. T×nh c¶m yªu lµng, yªu n­íc cña «ng Hai trong ®o¹n trÝch trªn mang tÝnh truyÒn thèng. Em nghÜ g× vÒ viÖc tiÕp nèi truyÒn thèng Êy trong cuéc sèng hiÖn nay ? H·y nªu suy nghÜ cña b¶n th©n b»ng mét bµi v¨n ng¾n kho¶ng 1/2 trang giÊy thi.
TRƯỜNG THCS ĐẶNG XÁ ĐÁP ÁN VÀ BIỂU ĐIỂM – ĐỀ 1
CÂU
NỘI DUNG CẦN ĐẠT
ĐIỂM
PHẦN I
CÂU 1
-Tên tác phẩm: Lặng lẽ Sa Pa
-Tác giả: Nguyễn Thành Long
- Hoàn cảnh sang tác: 1970, thời kì miền Bắc xây dựng CNXH
0,25đ
0,25đ
0,25đ
CÂU 2
-Công tác khí tượng kiêm vật lí địa cầu
- Những điều tạo nên nét đáng yêu của nhân vật: những phẩm chất đáng quý của anh thanh niên
- Người con trai ấy làm cho họa sĩ “khó nhọc quá” vì: gặp anh, ông bắt gặp một cơ hội hãn hữu cho sáng tác. Ông muốn đặt được tấm lòng người họa sĩ vào giữa bức tranh, cho người xem hiểu được anh.
0,25đ
0,5 đ
0,5 đ
CÂU 3
Điều tạo nên chất thơ cho tác phẩm:
-Bức tranh thiên nhiên thơ mộng 
-Cuộc sống con người giàu ý nghĩa
-Chủ yếu toát ra từ nội dung truyện: cuộc gặp gỡ tình cờ để lại bao dư vị trong lòng mỗi người.
1đ
CÂU 4
*Hình thức:
-Đoạn Tổng- phân- hợp
- Đúng câu cảm thán, thành phần khởi ngữ
* Nội dung: Cần đảm bảo các ý sau:
+ có suy nghĩ và quan niện đúng đắn về cuộc sống và công việc của con người
+ Thấy được ý nghĩa cao quý trong công việc thầm lặng của mình là có ích cho cuộc sống, cho mọi người.
+ Khao khát được làm việc được cống hiến
+Có trách nhiệm trong công việc
0,5đ
0,5đ
3đ
PhÇn II
CÂU 1
1. - §Æt nhan ®Ò "Lµng" v×:
 + NÕu lµ "Lµng Chî DÇu" th× chØ kÓ vÒ mét lµng quª cô thÓ. ý nghÜa t¸c phÈm sÏ h¹n hÑp.
 + "Lµng" tiÕng gäi th©n quen gÇn gòi, chung cho tÊt c¶ mäi lµng quª ViÖt Nam. ý nghÜa t¸c phÈm sÏ cã søc kh¸i qu¸t.
0,5 đ
0,5 đ
CÂU 2
- Cïng nãi víi «ng chñ nhµ nh­ng «ng hai võa x­ng " t«i" ®· l¹i x­ng " em", tõ c¸ch x­ng h« ngang hµng chuyÓn sang c¸ch x­ng h« cña bÒ d­íi víi bÒ trªn. Nh­ng x­ng "em" víi ng­êi nãi chuyÖn lµ thãi quen thÓ hiÖn sù t«n träng cña ng­êi n«ng d©n ViÖt Nam ë lµng quª tr­íc ®©y. MÆt kh¸c, thay ®æi c¸ch x­ng h« nh­ vËy còng cho thÊy t©m tr¹ng «ng Hai kh«ng æn ®Þnh, «ng qu¸ vui mõng ®Õn kh«ng lµm chñ ®­îc m×nh, chØ thÝch khoe.
1 đ
CÂU 3
- Nãi "Lµng Chî DÇu chóng em ViÖt gian" lµ c¸ch nãi ho¸n dô- lÊy lµng ®Ó chØ nh÷ng ng­êi d©n Chî DÇu.
- Trong c©u nãi, «ng Hai dïng sai tõ "môc ®Ých" (nghĩa là điều người ta nhằm đạt tới trong công việc, trong cuộc sống) , lÏ ra ph¶i nãi "môc kÝch" nghÜa lµ nh×n thÊy, chøng kiÕn ( trông thấy bằng chính mắt mình)
0,25 đ
0,25 đ
CÂU 4
 Häc sinh cã thÓ tr×nh bµy thµnh ®o¹n v¨n hoÆc bµi v¨n ng¾n theo c¸ch riªng song cÇn ®¶m b¶o c¸c yªu cÇu sau:
 - ¤ng Hai lµ mét ng­êi n«ng d©n yªu lµng, yªu n­íc s©u s¾c ®ã lµ t×nh c¶m mang tÝnh truyÒn thèng cña ng­êi ViÖt Nam. TruyÒn thèng Êy vÉn ®­îc tiÕp nèi víi nh÷ng biÓu hiÖn kh¸c nhau trong hoµn c¶nh lÞch sö míi.
 - Nªu nh÷ng biÓu hiÖn:
 + Mäi ng­êi ra søc häc tËp, lµm viÖc ®Ó kh«i phôc kinh tÕ ®­a ®Êt n­íc tho¸t khái t×nh tr¹ng nghÌo nµn, l¹c hËu, x©y dùng ®Êt n­íc theo con ®­êng c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n­íc.
 + Ph¸t huy nh÷ng truyÒn thèng tèt ®Ñp cña thÕ hÖ ®i tr­íc.
 + §Êu tranh víi nh÷ng hiÖn t­îng tiªu cùc trong x· héi.
 + §Æc biÖt khi chñ quyÒn cña Tæ quèc bÞ x©m ph¹m t×nh yªu quª h­¬ng ®Êt n­íc l¹i ®­îc ph¸t huy m¹nh mÏ b»ng nh÷ng hµnh ®éng thiÕt thùc (nªu hiÖn t­îng).
 - Liªn hÖ b¶n th©n.
 Lµ häc sinh thÓ hiÖn t×nh yªu quª h­¬ng ®Êt n­íc b»ng viÖc ra søc häc tËp rÌn luyÖn søc khoÎ, ®¹o ®øc, lèi sèng, ®Ó trë thµnh con ng­êi ph¸t triÓn toµn diÖn thµnh c«ng d©n cã Ých cho ®Êt n­íc, biÕt phª ph¸n nh÷ng viÖc lµm sai tr¸i.
0,25
0,25
0,25
0,25
0,25
0,25
UBND HUYỆN GIA LÂM
TR¦êNGthcs ®Æng x¸
®Ò KIỂM TRA – NGỮ VĂN 9
N¨m häc 2015 - 2016
Tiết : 155
 ĐỀ SỐ 2
Phần I (6đ). Đọc văn sau và trả lời các câu hỏi:
	“ Nửa đêm đang nằm trong chăn, nghe chuông đồng hồ chỉ muốn đưa tay tắt đi. Chui ra khỏi chăn, ngọn đèn bão vặn to đến cỡ nào vẫn thấy là không đủ sáng. Xách đèn ra vườn, gió tuyết và lặng im ở bên ngoài như chỉ trực đợi mình ra là ào ào xô tới. Cái lặng im lúc đó mới thật dễ sợ : nó như bị gió chặt ra từng khúc, mà gió thì giống những nhát chổi lớn muốn quét đi tất cả, ném vứt lung tungNhững lúc im lặng lạnh cóng mà lại hừng hực như cháy. Xong việc, trở vào, không thể nào ngủ lại được”.
Câu 1: Đoạn văn trên được trích trong tác phẩm nào? Ai là tác giả? Nêu hoàn cảnh ra đời của tác phẩm?
Câu 2: Nhân vật chính của truyện là ai? Hoàn cảnh sống và làm việc của nhân vật có gì đặc biệt? Qua lời giới thiệu của nhân vật chính đó em còn biết đến những nhân vật nào khác? Dụng ý của tác giả khi đặt tên các nhân vật trong truyện không có tên riêng ?
Câu 3: Câu văn Cái lặng im lúc đó mới thật dễ sợ : nó như bị gió chặt ra từng khúc, mà gió thì giống những nhát chổi lớn muốn quét đi tất cả, ném vứt lung tungsử dụng những biện pháp tu từ nào? Việc sử dụng những biện pháp tu từ trên có tác dụng gì trong việc diễn đạt nội dung của đoạn văn?
Câu 4: Bằng hiểu biết của em về truyện, em hãy viết một đoạn văn nghị luận khoảng 12 câu theo cách lập luận tổng hợp- phân tích- tổng hợp làm rõ hoàn cảnh sống và làm việc đặc biệt của anh thanh niên và điều đã giúp nhân vật anh thanh niên sống yêu đời và hoàn thành tốt nhiệm vụ. Trong đó có sử dụng khởi ngữ và câu cảm thán (Gạch chân)
PhÇn II (4 ®iÓm) Cho đoạn trích sau:
“Nh×n lò con, tñi th©n, n­íc m¾t «ng l·o cø giµn ra. Chóng nã còng lµ trÎ con lµng ViÖt gian ®Êy ­? Chóng nã còng bÞ ng­êi ta rÎ róng h¾t hñi ®Êy ­? Khèn n¹n, b»ng Êy tuæi ®Çu ¤ng l·o n¾m chÆt hai tay l¹i mµ rÝt lªn:
- Chóng bay ¨n miÕng c¬m hay miÕng g× vµo måm mµ ®i lµm c¸i gièng ViÖt gian b¸n n­íc ®Ó nhôc nh· thÕ nµy. 
 Nh­ng sao l¹i n¶y ra c¸i tin nh­ vËy ®­îc? Mµ th»ng ch¸nh BÖu th× ®Ých lµ ng­êi lµng kh«ng sai råi. Kh«ng cã löa lµm sao cã khãi? Ai ng­êi ta h¬i ®©u bÞa t¹c ra chuyÖn Êy lµm g×. Chao «i!”
 TrÝch “Lµng”- Kim L©n
Câu 1: TruyÖn ng¾n"Lµng" cã nh÷ng t×nh huèng nµo? Nªu ý nghÜa cña c¸c t×nh huèng ®ã?
C©u 2: ChØ ra ý nghÜa cña dÊu “” sau c©u v¨n “Khèn n¹n, b»ng Êy tuæi ®Çu”. XÐt vÒ mÆt cÊu t¹o c©u v¨n “Nh×n lò con, tñi th©n, n­íc m¾t «ng l·o cø giµn ra” thuéc kiÓu c©u g×? 
C©u 3: ChØ ra vµ gi¶i nghÜa thµnh ng÷ (nÕu cã) trong ®o¹n trÝch trªn. §o¹n trÝch diÔn t¶ t©m tr¹ng cña «ng Hai khi nµo? H·y nªu c¶m nhËn cña em vÒ t©m tr¹ng cña «ng Hai qua ®o¹n trÝch trªn bằng 2-3 câu văn?
C©u 4:Tõ nh÷ng t×nh c¶m cña «ng Hai, em cã suy nghÜ g× vÒ tr¸ch nhiÖm cña thÕ hÖ trÎ ngµy nay ®èi víi ®Êt n­íc. Trình bày khoảng 1/2 trang giấy thi.
TRƯỜNG THCS ĐẶNG XÁ ĐÁP ÁN VÀ BIỂU ĐIỂM – ĐỀ 2
CÂU
NỘI DUNG CẦN ĐẠT
ĐIỂM
PHẦN I
CÂU 1
- Đoạn văn được trích từ văn bản: Lặng lẽ Sa Pa.
- Tác giả: Nguyễn Thành Long
- Hoàn cảnh sang tác: 1970, thời kì miền Bắc xây dựng CNXH
0,25đ
0,25đ
0,25đ
CÂU 2
- Nhân vật chính: anh thanh niên.
 - Hoàn cảnh sống và làm việc: Một mình trên đỉnh núi cao 2600m quanh năm suốt tháng cô đơn giữa cỏ cây và mây mù lạnh lẽo. Công việc của anh là “đo gió, đo mưa, đo nắng, tính mây, đo chấn động mặt đất, dự vào việc báo trước thời tiết hằng ngày, phục vụ sản xuất và chiến đấu.
- Các nhân vật trong truyện đều không có tên riêng, chỉ được nhà văn gọi theo giới tính và tuổi tác (anh thanh niên, cô kĩ sư nông nghiệp, ông hoạ sĩ già...) => Dụng ý của tác giả muốn người đọc liên tưởng đến những nhân vật tốt đẹp mà trong truyện không phải chỉ là những cá nhân riêng lẻ mà là số đông. Điều này tăng thêm sức khái quát đời sống của câu chuyện.
0,25 đ
0,5 đ
0,5 đ
CÂU 3
- Câu văn sử dụng biện pháp tu từ so sánh và nhân hóa:
+ So sánh: nó như bị gió chặt ra từng khúc, mà gió thì giống những nhát chổi lớn muốn quét đi tất cả.
+ Nhân hóa: chặt, quét.
- Tác dụng: Nhấn mạnh hoàn cảnh làm việc đầy khó khăn, vất vả của anh thanh niên. Qua đó làm nổi bật sự hy sinh thầm lặng của nhân vật này.
1đ
CÂU 4
*Hình thức:
- Đoạn Tổng- phân- hợp
- Đúng câu cảm thán, thành phần khởi ngữ
* Nội dung: Cần đảm bảo các ý sau:
- Nhân vật thanh niên đó sống một mình cô đơn trên núi cao 260000 quanh năm suốt tháng làm việc với cây và mây núi ở Sa Pa.
- Công việc của anh là đo gió, đo mưa, đo nắng, tính mây, đo chấn động mặt đất, dự báo trước thời tiết hàng ngày, phục vụ sản xuất, chiến đấu. 
- Trong hoàn cảnh sống và làm việc đặc biệt ấy, điều đã giúp nhân vật anh thanh niên hoàn thành tốt nhiệm vụ là: 
+ Trước hết, anh thanh niên rất yêu nghề. Anh có những suy nghĩ đúng và sâu sắc về công việc đối 
+ Anh thấy được công việc thầm lặng của mình có ích cho cuộc sống, cho mọi người. 
0,5 đ
0,5 đ
PHẦN II
CÂU 1
TruyÖn ng¾n "Lµng" cã hai t×nh huèng.
-T×nh huèng «ng Hai nghe tin lµng Chî DÇu cña «ng theo T©y lµ t×nh huèng th¾t nót c©u chuyÖn, lµ t×nh huèng gay cÊn ®Ó thö th¸ch lßng yªu lµng, yªu n­íc cña «ng Hai.(0.5®).
-T×nh huèng «ng Hai nghe tin c¸i chÝnh lµ t×nh huèng më nót c©u chuyÖn, kh¼ng ®Þnh «ng Hai vµ d©n lµng Thî DÇu thuû chung víi c¸ch m¹ng, víi cô Hå, víi ®Êt n­íc.(0.5®)
1 đ
CÂU 2
-Dấu() thÓ hiÖn nçi nghÑn ngµo cña «ng Hai.
-C©u v¨n”Nh×n lò con”thuéc kiÓu c©u ®¬n.
0,25
0,25
CÂU 3
- Thµnh ng÷:”Kh«ng cã löa lµm sao cã khãi”(0.25®)
 + Gi¶I nghÜa : cã löa ch¸y lªn míi thÊy cã khãi(nghÜa ®en) 
 + Sù kh¼ng ®Þnh nguyªn nh©n hay tÝnh x¸c thùc cña mét sù viÖc, hiÖn t­îng(nghÜa chuyÓn).
- Diễn tả tâm trang ông Hai khi nghe tin làng theo giặc và trên đường về nhà
+Cảm nhận: + §au khæ , tñi nhôc cña mét ng­êi d©n lµng ViÖt gian. Th­¬ng con, c¨m giËn vµ nguyÒn rña ng­êi lµng m×nh. NiÒm tin, nçi nghi ngê cø gi»ng xÐ trong lßng-> tuyÖt väng 
Ph¶i yªu lµng tha thiÕt «ng Hai míi cã t©m tr¹ng nh­ vËy. 
1 đ
CÂU 4
BiÕt lÊy hä lµm tÊm g­¬ng.
Cã y thøc trong viÖc gãp phÇn x©y dùng ®Êt n­íc
Kh«ng ngõng häc tËp.
N©ng cao tr¸ch nhiÖm cña b¶n th©n
1,5 đ