PHÒNG GD&ĐT BẮC HÀ TRƯỜNG PTDTBT THCS HOÀNG THU PHỐ ĐỀ KIỂM TRA HỌC KÌ I Môn Ngữ văn 9 Năm học 2022 - 2023 Thời gian: 90 phút (không kể thời gian giao đề) Đề số 1 Phần I: Đọc - hiểu (4,0 điểm) Đọc câu chuyện sau và trả lời câu hỏi: Có một cậu bé ngỗ nghịch hay bị mẹ khiển trách. Ngày nọ giận mẹ, cậu chạy đến một thung lũng giữa cánh rừng rậm. Lấy hết sức mình, cậu thét lớn: “Tôi ghét người”. Khu rừng có tiếng vọng lại: "Tôi ghét người”. Cậu bé hốt hoảng quay về, sà vào lòng mẹ khóc nức nở. Cậu bé không sao hiểu được lại có tiếng người ghét cậu. Người mẹ cầm tay con, đưa cậu trở lại khu rừng. Bà nói: “Giờ thì con hãy hét thật to: Tôi yêu người”. Lạ lùng thay, cậu bé vừa dứt tiếng thì có tiếng vọng lại: “Tôi yêu người”. Lúc đó người mẹ mới giải thích cho con hiểu: “Con ơi, đó là định luật trong cuộc sống của chúng ta. Con cho điều gì con sẽ nhận lại điều đó. Ai gieo gió thì ắt gặt bão. Nếu con thù ghét người thì người cũng thù ghét con. Nếu con yêu thương người thì người cũng yêu thương con”. (Theo Quà tặng cuộc sống, NXB Trẻ, 2002) Câu 1. (0,5 điểm): Xác định phương thức biểu đạt chính của văn bản trên? Câu 2. (0,5 điểm) Trong câu Bà nói: “Giờ thì con hãy hét thật to: Tôi yêu người” là lời dẫn trực tiếp hay gián tiếp? Câu 3. (1,0 điểm): Câu nói “Ai gieo gió thì ắt gặt bão” gợi cho em nghĩ đến thành ngữ nào ? Hãy giải thích ý nghĩa thành ngữ đó. Câu 4. (1,0 điểm): Câu chuyện mang đến cho người đọc thông điệp gì? Phần II: Làm văn (7,0 điểm) Câu 5. (2,0 điểm): Hãy viết đoạn văn (khoảng 150 chữ) trình bày suy nghĩ của em về lòng thương người. Câu 6(5,0 điểm): Phân tích nhân vật ông Hai trong tác phẩm “Làng” của nhà văn Kim Lân sau khi nghe tin làng theo giặc. GV ra đề Tổ trưởng Hiệu trưởng Ng. Lan Phương Vàng T. H. Tuyển 1 PHÒNG GD&ĐT BẮC HÀ TRƯỜNG PTDTBT THCS HOÀNG THU PHỐ HƯỚNG DẪN CHẤM VÀ BIỂU ĐIỂM Môn: Ngữ văn 9 HK I Năm học: 2022-2023 Đề số 1 Câu Nội dung Điểm Phương thức biểu đạt chính của văn bản: Tự sự 0,5 111 Trong câu Bà nói: “Giờ thì con hãy hét thật to: Tôi yêu người” 2 0,5 là lời dẫn trực tiếp. Câu nói “Ai gieo gió thì ắt gặt bão” gợi cho em nghĩ đến thành 0,5 ngữ: gieo gió gặp bão hoặc gieo nhân nào gặt quả nấy I.Đ Giải nghĩa: khi bạn ở hiền thì gặp lành và khi bạn đối xử không ọc- tốt với ai thì sau này bạn sẽ bị người ta đối xử không tốt lại, và 3 hiểu cứ thế cứ thế thì những đời kế tiếp bạn cũng sẽ bị như thế, vì 0,5 văn thế hãy sống tốt và biết giúp đỡ người khác như thương người bản như thể thương thân thì sau này bạn nhận lại sẽ là lòng tốt của họ đối với mình. Thông điệp: - Con người nếu cho đi những điều gì sẽ nhận lại được những 0,5 điều như vậy. 4 - Haỹ cho đi điều tốt đẹp sẽ nhận được điều tốt đẹp và không 0,5 nên làm, gây ra những việc không tốt để không phải nhận những quả báo và điều không tốt đẹp II. Câu 5 Tập * Yêu cầu về kĩ năng: Học sinh có kĩ năng tạo lập bài văn làm nghị luận xã hội về vấn đề tư tưởng, đạo lí. Bố cục bài viết rõ văn ràng; diễn đạt trong sáng, lưu loát, không mắc lỗi chính tả, lỗi dùng từ, đặt câu. Lập luận chặt chẽ, dẫn chứng chọn lọc, thuyết phục. Đảm bảo độ dài theo quy định. * Yêu cầu về kiến thức: Học sinh có thể diễn đạt bằng nhiều cách khác nhau, song cần đảm bảo được các yêu cầu cơ bản sau: a. Mở đoạn: Giới thiệu được vấn đề nghị luận: lòng thương 0,25 người b. Thân đoạn: * Giải thích vấn đề nghị luận: - Lòng thương người được hiểu là sự đồng cảm, chia sẻ, thấu 0,25 hiểu, giúp đỡ giữa con người với nhau. Là làm những điều tốt đẹp cho người khác và nhất là những người gặp khó khăn hoạn nạn. Là thể hiện tính cảm yêu thương và quý mến người khác. * Phân tích, chứng minh: Biểu hiện lòng thương người: - Trong gia đình: + Ông bà thương con cháu, cha mẹ thương con, con thương ba 0,25 mẹ Cha mẹ chấp nhận hi sinh, cực nhọc để làm việc vất vả 2 và nuôi dạy con cái nên người + Con cái biết nghe lời, yêu thương cha mẹ là thể hiện tính yêu thương của mình đối với ba mẹ. Tình yêu thương còn thể hiện 0,25 ở sự hòa thuận quý mến lẫn nhau giữa anh em với nhau. - Trong xã hội: Lòng thương người là truyền thống đạo lí: “Bầu ơi thương lấy bí cùng 0,25 Tuy rằng khác giống nhưng chung một giàn” -> lấy dẫn chứng * Bàn bạc: - Phê phán lối sống vô cảm, không có tình thương. Phê phán những người không biết quan tâm, chia sẻ và đồng cảm với 0,25 mọi người xung quanh * Liên hệ bản thân, rút ra bài học nhận thức, hành động: 0,25 trau dồi đạo đức, thể hiện lòng thương người bằng những việc làm cụ thể. c. Kết đoạn: Nêu cảm nghĩ của em về lòng thương người. 0,25 - Đảm bảo cấu trúc của bài văn nghị luận văn học. - Xác định đúng vấn đề nghị luận. - Triển khai các vấn đề thành các luận điểm nghị luận : Vận dụng các thao tác lập luận, kết hợp chặt chẽ giữa lí lẽ và dẫn chứng thể hiện sự cảm nhận sâu sắc. *Mở bài: - Giới thiệu những nét cơ bản về tác giả Kim Lân (đặc điểm 0,25 tiểu sử, con người, các sáng tác chủ đạo, đặc điểm sáng tác,...) 0,25 - Giới thiệu chung về truyện ngắn “Làng” (xuất xứ, hoàn cảnh ra đời,...) 0,5 Câu 6 - Nêu vấn đề nghị luận: Tình yêu làng sâu sắc khi nghe tin làng theo giặc *Thân Bài - Khi mới nghe tin: bàng hoàng, ngạc nhiên, buồn, thất vọng 1,0 - Trên đường về: Lảng tránh, xấu hổ, buồn 0,5 - Khi mới về: Buồn, đau đớn, nhục nhã, tức giận 1,0 - Những ngày sau đó: Lo lắng, sợ hãi, không giám ra khỏi nhà, 1,0 tủi thân, đau đớn *Kết bài: Khái quát Tình yêu làng sâu sắc khi nghe tin làng theo giặc, ý nghĩa tư tưởng của tác phẩm thể hiện qua nhân vật 1,0 và cảm nhận của bản thân. 3
Tài liệu đính kèm: