Đề khảo sát học sinh giỏi huyện Tam Nông năm học: 2014- 2015 môn: Sinh học 8

Câu 1. (2 điểm)
a, Trình bày quá trình tiêu hóa thức ăn ở ruột non? Tại sao nói ruột non là trung tâm của quá trình
tiêu hóa?
b, Vì sao khi mắc các bệnh về gan thì làm giảm khả năng tiêu hóa?
Câu 2. (1 điểm)
Phân biệt hô hấp thường và hô hấp sâu.
Câu 3. (1 điểm)
a) Thực chất của quá trình trao đổi chất và năng lượng diễn ra ở đâu?
b) Nêu mối quan hệ giữa đồng hoá với dị hoá?
Câu 4. (2 điểm)
Một người có 5 lít máu, bình thường hàm lượng Hb trong máu khoảng 15 gam/100 ml máu có khả
năng liên kết với 20 ml ô xi
a. Hỏi người bình thường cơ thể có bao nhiêu ml ô xi trong máu
b. Khi người ấy sống ở vùng núi cao, độ cao là 4000 m thì hàm lượng Hb tăng hay giảm? Vì sao?
c. So với khi sống ở đồng bằng thì khi sống ở núi cao, nhịp tim, nhịp thở tăng hay giảm? Vì sao?
Câu 5. (1,5 điểm)
Một học sinh độ tuổi THCS nhu cầu tiêu dùng năng lượng mỗi ngày là 2200 kcalo, trong số năng
lượng đó prôtêin chiếm 19%, lipit chiếm 13% còn lại là gluxit. Tính tổng số gam prôtêin, lipit,
gluxit cung cấp cho cơ thể trong một ngày.
Biết rằng: 1gam prôtêin ô xi hóa hoàn toàn, giải phóng 4, 1 kcal, 1 gam lipit 9,3 kcal, 1 gam gluxit
4,3 kcal.
Câu 6. (1,5 điểm)
a. Tại sao thức ăn tiêu hoá ở dạ dày được chuyển xuống ruột non từng đợt với lượng nhỏ ? Ý nghĩa
sinh học của hiện tượng này?
b. Hãy giải thích vì sao tế bào hồng cầu ở người không có nhân còn tế bào bạch cầu thì có nhân?
Câu 7. (1 điểm)
a. Phân biệt tuyến nội tiết và tuyến ngoại tiết? Cho ví dụ?
b. Vì sao nói: tuyến tuỵ là tuyến pha?
.. Hết.
Lưu ý: Giám thị coi thi không giải thích gì thêm
PHÒNG GD&ĐT TAM NÔNG
PHÚ THỌ
------oOo------
ĐỀ KHẢO SÁT HỌC SINH GIỎI
NĂM HỌC: 2014- 2015
Môn: Sinh học 8
Thời gian làm bài: 120 phút (không tính thời gian giao đề)
(Đề này gồm 01 trang)
HƯỚNG DẪN CHẤM VÀ ĐÁP ÁN
Môn: Sinh học 8
CÂU NỘI DUNG ĐIỂM
1
(2đ)
a. * Quá trình tiêu hóa thức ăn ở ruột non:
- Tiêu hoá lí học: Là quá trình nhào trộn thức ăn thấm đều dịch tiêu hoá và quá trình
đẩy thức ăn di chuyển trong ruột.
- Tiêu hoá hoá học: (Ở ruột non tiêu hoá hoá học là chủ yếu) gồm quá trình biến đổi
hoàn toàn thức ăn thành chất dinh dưỡng:
+ Tinh bột Đường đôi Đường đơn
+ Prôtêin Peptit Axitamin
+ Lipit Các giọt mỡ nhỏ Glixerin và Axitbéo
+ Axitnucleic Nucleôtit.
* Ruột non là trung tâm của quá trình tiêu hoá vì:
Tại đây xảy ra quá trình tiêu hoá hoàn toàn và tạo thành sản phẩm cuối cùng của quá
trình tiêu hoá, tất cả các loại thức ăn thành chất dinh dưỡng.
0,5
0,5
0,5
b. Khi mắc các bệnh về gan thì làm giảm khả năng tiêu hóa vì:
- Dịch mật do gan tiết ra tạo môi trường kiềm giúp đóng mở cơ vòng môn vị điều
khiển thức ăn từ dạ dày xuống ruột và tạo môi trường kiềm cho enzim tiêu hoá hoạt
động. Góp phần tiêu hoá và hấp thụ mỡ.
- Khi bị bệnh về gan làm giảm khả năng tiết mật, dẫn đến giảm khả năng tiêu hoá.
0,5
2
(1đ)
Sự khác nhau giữu hô hấp thường và hô hấp sâu:
Hô hấp thường Hô hấp sâu
- Diễn ra một cách tự nhiên, không ý
thức.
- Số cơ tham gia vào hoạt động hô hấp
ít hơn (chỉ có sự tham gia của 3 cơ:
Cơ nâng sườn, cơ giữa sườn ngoài và
cơ hoành).
- Lưu lượng khí được trao đổi ít hơn
- Là một hoạt động có ý thức.
- Số cơ tham gia vào hoạt dộng hô hấp
nhiều hơn (ngoài 3 cơ tham gia trong hô
hấp thường còn có sự tham gia của cơ ức
đòn chũm, cơ giữa sườn trong, cơ hạ
sườn.
- Lưu lượng khí được trao đổi nhiều hơn.
1
3
(1đ)
a. Thực chất của quá trình trao đổi chất và năng lượng diễn ra ở tế bào gồm quá trình
đồng hoá và dị hoá.
b. Mối quan hệ giữa đồng hoá với dị hoá:
- Đồng hoá và dị hoá là hai quá tình mâu thuẫn, nhng gắn bó chặt chẽ và mật thiết
với nhau:
Đồng hoá Dị hoá
- Là quá trình tổng hợp các chất đặc
trưng của tế bào và tích luỹ năng lượng.
- Quá trình đồng hoá đòi hỏi cung cấp
năng lượng (phải tiêu hao năng lượng),
năng lượng này lấy từ năng lượng mặt
trời hoặc năng lượng lấy từ quá trình dị
hoá.
-Vật chất được tổng hợp nên có tích luỹ
năng lượng thế năng.
- Không có QT đồng hoá thì không có
vật chất để sử dụng trong dị hoá.
- Là quá trình phân giải các hợp chất
hữu cơ đặc trưng của tế bào đã tổng hợp
được trong quá trình đồng hoá, để tạo
thành những hợp chất đơn giản và giải
phóng năng lượng.
- Năng lượng được giải phóng dùng cho
mọi hoạt động sống của tế bào.
- Không có QT dị hoá thì không có năng
lượng cung cấp cho QT đồng hoá và các
hoạt động sống của tế bào.
0,25
0,75
4
(2đ)
Đổi 5 lít = 5000 ml
a. Theo bài ra bình thường hàm lượng Hb trong máu là 15 g/100 ml máu có khả
năng liên kết với 20 ml ô xi. Vậy với người có 5000 ml máu thì Hb có khả năng liên
kết được với ô xi:
100
20.5000
= 1000 ml 02
b. Khi người ấy sống ở vùng núi cao, độ cao là 4000 m thì hàm lượng Hb tăng, vì
càng lên cao không khí càng loãng, nồng độ ô xi trong không khí thấp, nên để có đủ
ô xi cho cơ thể thì hồng cầu phải tăng dẫn đến hàm lượng Hb phải tăng.
c. So với khi sống ở đồng bằng thì khi sống ở núi cao, nhịp tim, nhịp thở phải tăng
Do nồng độ ô xi trong không khí thấp, tác động vào cơ quan thụ cảm, áp lực hoá học
ở cung động mạch chủ, động mạch cảnh, kích thích gây tăng nhịp tim nhịp thở. Đó là
cơ chế thích nghi để cơ thể có đủ ô xi cho hô hấp và trao đổi chất diễn ra bình
thường.
0,5
0,5
1
5
(1,5đ)
Tính tổng số gam prôtêin, lipit, gluxit cung cấp cho cơ thể trong một ngày.
1. Tính được số năng lượng của mỗi chất
- Số năng lượng prôtêin chiếm 19% là: 0,25
418100
19.2200  Kcal
- Số năng lượng lipit chiếm 13% là:
286100
13.2200  Kcal
- Số năng lượng gluxit chiếm (100% - (19% + 13%) = 68%) là:
1496100
68.2200  Kcal
2. Tính được số gam prôtêin, lipit, gluxit
- Lượng prôtêin là: 1021,4
418  (gam)
- Lượng lipit là: 8,303,9
286  (gam)
- Lượng gluxit là: 9,3473,4
1496  (gam)
0,25
0,25
0,25
0,25
0,25
6
(1,5đ)
a. - Ruột non không phải nơi chứa thức ăn mà chủ yếu là tiêu hoá và hấp thụ thức
ăn .
- Ý nghĩa:
+ Kịp trung hoà tính axít .
+ Có thời gian để các tuyến tuỵ ,tuyến ruột tiết enzim .
+ Đủ thời gian tiêu hoá triệt để thưc ăn và hấp thụ các chất dinh dưỡng.
b. - Tế bào hồng cầu người không có nhân để:
+ Phù hợp chức năng vận chuyển khí.
+ Tăng thêm không gian để chứa hêmôglôbin.
+ Giảm dùng ôxi ở mức thấp nhất
+ Không thưc hiện chức năng tổng hợp prôtêin
- Tế bào bạch cầu có nhân để phù hợp với chức năng bảo vệ cơ thể:
+ Nhờ có nhân tổng hợp enzim, prôtêin kháng thể .
+ Tổng hợp chất kháng độc, chất kết tủa prôtêin lạ, chất hoà tan vi khuẩn
0,5
0,5
0,5
7
(1đ)
a. Phân biệt tuyến ngoại tiết và tuyến nội tiết:
- Tuyến ngoại tiết: Sản phẩm( chất tiết) theo ống dẫn đến các cơ quan xác định hoặc
đưa ra ngoài.Ví dụ: tuyến mồ hôi, tuyến nước bọt...
- Tuyến nội tiết: Sản phẩm là các chất tiết (hoocmôn) tiết ra được ngấm thấm thẳng
0,5
vào máu đưa đến cơ quan đích. Ví dụ: tuyến yên, tuyến giáp...
b. Nói: tuyến tuỵ là tuyến pha vì tuyến này vừa đóng vai trò là tuyến ngoại tiết, vừa
đóng vai trò là tuyến nội tiết.
- Tuyến tuỵ là tuyến ngoại tiết: Các sản phẩm tiết theo ống dẫn đổ vào tá tràng giúp
cho sự biến đổi thức ăn trong ruột non.
- Tuyến tuỵ là tuyến nội tiết: Ngoài ra, tuyến tuỵ còn có các tế bào
( tiết hoocmôn glucagôn và tế bào  tiết hoocmôn insulin) có chức năng điều hoà
lượng đường trong máu.
0,5