Bài giảng Số học Lớp 6 (Sách Kết nối tri thức) - Bài 5: Phép nhân và phép chia số tự nhiên

Tiết 5+6 - §5. PHÉP NHÂN VÀ PHÉP CHIA SỐ TỰ NHIÊN 
GV thực hiện: 
Bài toán: 
ĐẶT VẤN ĐỀ 
Mẹ em mua một túi 10kg gạo ngon loại 20 nghìn đồng một kilôgam. Hỏi mẹ em phải đưa cho cô bán hang bao nhiêu tờ 50 nghìn đồng để trả tiền gạo? 
§5. PHÉP NHÂN VÀ PHÉP CHIA CÁC SỐ TỰ NHIÊN (Tiết 1) 
I. Phép nhân số tự nhiên 
Phép nhân hai số tự nhiên a và b cho ta một số tự nhiên gọi là tích của a và b, kí hiệu là a x b hoặc a . b 
a x b = c 
Thừa số 
Thừa số 
Tích 
b số hạng 
Trong một tích mà các thừa số đều bằng chữ hoặc chỉ có một thừa số bằng số, ta có thể không viết dấu nhân giữa các thừa số. 
 Ví dụ: a.b = ab ; 4.x.y = 4xy 
Chú ý 
§5. PHÉP NHÂN VÀ PHÉP CHIA CÁC SỐ TỰ NHIÊN (Tiết 1) 
I. Phép nhân số tự nhiên 
a x b = c 
Thừa số 
Thừa số 
Tích 
1. Nhân hai số có nhiều chữ số 
Ví dụ 1 : Đặt tính để tính tích 175 x 312 
175 
312 
x 
350 
175 
525 
54600 
175 x 3 = 525 
175 x 1 = 175 
175 x 2 = 350 
Vậy 175 x 312 = 54 600 
§5. PHÉP NHÂN VÀ PHÉP CHIA CÁC SỐ TỰ NHIÊN (Tiết 1) 
I. Phép nhân số tự nhiên 
a x b = c 
Thừa số 
Thừa số 
Tích 
1. Nhân hai số có nhiều chữ số 
Luyện tập 1 : Tính 
 a) 834 . 57 b) 603 . 295 
Vận dụng 1 : Giá tiền in một trang giấy khổ A4 là 350 đồng. Hỏi bác Thiệp phải trả bao nhiêu tiền nếu in một tập tài liệu khổ A4 dày 250 trang. 
Giải 
Bác Thiệp phải trả số tiền là: 
 250 . 350 = 87 500 (đồng) 
§5. PHÉP NHÂN VÀ PHÉP CHIA CÁC SỐ TỰ NHIÊN (Tiết 1) 
Phiếu học tập số 1: 
Câu 1 : Cho a = 12 và b = 5 . 
 a ) Tính a . b và b . a. 
 	b) So sánh các kết quả nhận được ở câu a). 
Câu 2 : Tìm số tự nhiên c sao cho: 
 (3 . 2) . 5 = 3 . (2 . c) 	 
Câu 3 : Tính và so sánh: 
 3 . (2 + 5) và 3 . 2 + 3 . 5 
Trả lời: 
 Câu 1: 
a) a . b = 60, b . a = 60. 
b) a . b = b . a. 
 Câu 2: 
(3 . 2) . 5 = 3 . (2 . 5 ) 
Vậy c = 5 
Câu 3 : 
Ta có: 3 . (2 + 5 ) = 21; 3 . 2 + 3 . 5 = 21 
Vậy: 3 . (2 + 5) = 3 . 2 + 3 . 5 
? Phép nhân số tự nhiên có các tính chất gì? 
§5. PHÉP NHÂN VÀ PHÉP CHIA CÁC SỐ TỰ NHIÊN (Tiết 1) 
I. Phép nhân số tự nhiên 
a x b = c 
Thừa số 
Thừa số 
Tích 
1. Nhân hai số có nhiều chữ số 
2 . Tính chất của phép nhân 
- Phép nhân số tự nhiên có các tính chất: 
 + Giao hoán: a . b = b . a 
 + Kết hợp: (a . b) . c = a . (b . c ) 
 + Phân phối của phép nhân đối với phép cộng: a(b + c) = ab + ac 
Chú ý 
a . 0 = 0 . a = 0 
Tích (a . b) . c hay a . (b . c) gọi là tích của ba số a, b, c và viết gọn là abc 
- a . 1 = 1 . a = a 
§5. PHÉP NHÂN VÀ PHÉP CHIA CÁC SỐ TỰ NHIÊN (Tiết 1) 
I. Phép nhân số tự nhiên 
a x b = c 
Thừa số 
Thừa số 
Tích 
1. Nhân hai số có nhiều chữ số 
2 . Tính chất của phép nhân 
- Phép nhân số tự nhiên có các tính chất: 
 + Giao hoán: a . b = b . a 
 + Kết hợp: (a . b) . c = a . (b . c ) 
 + Phân phối của phép nhân đối với phép cộng: a(b + c) = ab + ac 
Ví dụ 2 : Tính nhẩm : 24 . 25 
Giải: 
24 . 25 = ( 6 . 4) . 25 = 6. ( 4. 25) = 6 × 100 = 600 
Luyện tập 2 : Tính nhẩm : 25 . 8 001 . 8 
Giải 
 125 . 8 001 . 8 = ( 125 . 8) . 8 001 
 = 1000 . 8 001 
 = 8 001 000 
TRÒ CHƠI VƯỢT CHƯỚNG NGẠI VẬT 
GO 
§5. PHÉP NHÂN VÀ PHÉP CHIA CÁC SỐ TỰ NHIÊN (Tiết 1) 
I. Phép nhân số tự nhiên 
a x b = c 
Thừa số 
Thừa số 
Tích 
1. Nhân hai số có nhiều chữ số 
2 . Tính chất của phép nhân 
- Phép nhân số tự nhiên có các tính chất: 
 + Giao hoán: a . b = b . a 
 + Kết hợp: (a . b) . c = a . (b . c ) 
 + Phân phối của phép nhân đối với phép cộng: a(b + c) = ab + ac 
Giải 
Nhà trường cần dùng tất cả số bóng đèn LED là: 
32 × 8 = 256 (bóng) 
Nhà trường phải trả số tiền mua bóng đèn LED là: 
256 × 96 000 = 24 576 000 (nghìn đồng) 
 Đáp số: 24 576 000 đồng. 
Vận dụng 2 : Một trường học lên kế hoạch thay tất cả các bóng đèn sợi đốt bình thường bằng bóng đèn LED cho 32 phòng học, mỗi phòng 8 bóng. Nếu mỗi bóng đèn LED có giá 96 000 đồng thì nhà trường phải trả bao nhiêu tiền mua số bóng đèn LED để thay đủ cho tất cả các phòng học? 
§5. PHÉP NHÂN VÀ PHÉP CHIA CÁC SỐ TỰ NHIÊN (Tiết 2) 
II. Phép chia hết và phép chia có dư 
1. Chia hai số tự nhiên: 
Phiếu học tập số 2: 
Câu 1 : Thực hiện các phép chia 
 a) 196 : 7 b) 215 : 18 
Câu 2 : Trong hai phép chia trên, hãy chỉ ra phép chia hết và phép chia có dư. Trong mỗi trường hợp, hãy cho biết số bị chia, số chia, thương và số dư (nếu có) 	 
Giải 
 7 
 28 
 56 
 56 
 0 
Vậy 196 : 7 = 28 
 18 
 11 
 35 
 18 
 17 
Vậy 215 : 18 = 11 (dư 17) 
Câu 1: 
Câu 2 : Có 196 : 7 là phép chia hết 
 215 : 18 là phép chia có dư 
a = b. q + r (0  r < b) 
+Nếu r = 0 thì ta có phép chia hết a : b = q 
+ Nếu r  0 thì ta có phép chia có dư 
 a : b = q ( dư r) 
? Em có nhận xét gì về số dư và số chia trong phép chia có dư? 
§5. PHÉP NHÂN VÀ PHÉP CHIA CÁC SỐ TỰ NHIÊN (Tiết 2) 
II. Phép chia hết và phép chia có dư 
1. Chia hai số tự nhiên: 
a = b. q + r (0  r < b) 
+Nếu r = 0 thì ta có phép chia hết a : b = q 
+ Nếu r  0 thì ta có phép chia có dư 
 a : b = q ( dư r) 
Ví dụ 3 : Đặt tính rồi thực hiện các phép chia sau: 
 4 847 : 131 và 5 580 + 157 
§5. PHÉP NHÂN VÀ PHÉP CHIA CÁC SỐ TỰ NHIÊN (Tiết 2) 
II. Phép chia hết và phép chia có dư 
1. Chia hai số tự nhiên: 
a = b. q + r (0  r < b) 
+Nếu r = 0 thì ta có phép chia hết a : b = q 
+ Nếu r  0 thì ta có phép chia có dư 
 a : b = q ( dư r) 
Ví dụ 4 : Phải dùng ít nhất bao nhiêu xe ô tô 45 chỗ ngồi để chở hết 487 cổ động viên của một đội bóng? 
Giải 
Vì 487 : 45 = 10 (dư 37) nên xếp đủ 10 xe thì còn thừa 37 người và phải dùng thêm 1 xe nữa để chở nốt những người này. 
Vậy, cần dùng ít nhất là 10 + 1 = 11 (xe) 
§5. PHÉP NHÂN VÀ PHÉP CHIA CÁC SỐ TỰ NHIÊN (Tiết 2) 
II. Phép chia hết và phép chia có dư 
1. Chia hai số tự nhiên: 
a = b. q + r (0  r < b) 
+Nếu r = 0 thì ta có phép chia hết a : b = q 
+ Nếu r  0 thì ta có phép chia có dư 
 a : b = q ( dư r) 
Vận dụng 3 . Giải bài toán mở đầu 
Mẹ em mua một túi 10kg gạo ngon loại 20 nghìn đồng một kilôgam. Hỏi mẹ em phải đưa cho cô bán hang bao nhiêu tờ 50 nghìn đồng để trả tiền gạo? 
Giải 
Số tiền mẹ em phải trả là: 
10 . 20 000 = 200 000 (đồng) 
Mẹ em phải đưa số tờ 50 000 đồng là: 
200 000 : 50 000 = 4 (tờ) 
 Đáp số: 4 tờ 
TRÒ CH Ơ I HỘP QUÀ BÍ MẬT 
Gift box secret game 
§5. PHÉP NHÂN VÀ PHÉP CHIA CÁC SỐ TỰ NHIÊN 
Phép nhân 
Phép chia 
Nhân 2 số tự nhiên 
a x b = c 
Thừa số 
Thừa số 
Tích 
Tính chất 
 + Giao hoán: a . b = b . a 
+ Kết hợp: (a . b) . c = a . (b . c) 
+ Phân phối của phép nhân đối với phép cộng: a(b + c) = ab + ac 
Phép chia hết 
Phép chia có dư 
a = b. q + r (r = 0 ) 
a = b. q + r (0 < r < b) 
- Chuẩn bị bài mới “LŨY THỪA VỚI SỐ MŨ TỰ NHIÊN ” 
HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ 
- Ôn lại nội dung kiến thức đã học về phép nhân và phép chia số tự nhiên. 
.- Hoàn thành nốt các bài tập trong SGK, 
 bài 1.40, 1,41, 1.42, 1.44, 1.46, 1.48(SBT )