PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO ĐỀ THI VÀO LỚP 10 THPT THÀNH PHỐ TUYÊN QUANG Năm học: 2015 - 2016 MÔN THI: NGỮ VĂN Thời gian: 120 phút (Không kể thời gian giao nhận đề) Phần I. (4 điểm) Đọc - hiểu: Đọc đoạn thơ sau và thực hiện các yêu cầu từ câu 1 đến câu 4. "Quª h¬ng anh níc mÆn, ®ång chua Làng tôi nghèo đất cày lên sỏi đá. Anh víi t«i hai ngêi xa l¹ Tù ph¬ng trêi ch¼ng hÑn quen nhau, Sóng bªn sóng, ®Çu s¸t bªn ®Çu, §ªm rÐt chung ch¨n thµnh ®«i tri kØ. §ång chÝ! " Câu 1: (0,5đ) Trong nh÷ng c©u th¬ trªn cã mét tõ bÞ chÐp sai. §ã lµ tõ nµo? H·y chÐp l¹i chÝnh x¸c c©u th¬ ®ã. Câu 2: (0,5đ) Đoạn thơ trên trích trong tác phẩm nào? Tác giả là ai? Câu 3: (1đ) C©u thø sáu trong ®o¹n tr¬ trªn cã tõ "tri kØ". Mét bµi th¬ ®· häc trong ch¬ng tr×nh Ng÷ v¨n líp 9 còng cã c©u th¬ dïng tõ "tri kØ". §ã lµ c©u th¬ nµo? Thuéc bµi th¬ nµo? VÒ ý nghÜa tõ "tri kØ" trong hai c©u th¬ ®ã cã ®iÓm g× gièng nhau, kh¸c nhau? Câu 4: (2 đ) C©u thø bẩy trong ®o¹n th¬ trªn lµ mét c©u ®Æc biÖt. H·y viÕt ®o¹n v¨n kho¶ng 10 c©u ph©n tÝch nÐt ®Æc s¾c cña c©u th¬ ®ã. Phần II. Làm văn Câu 5: (6 đ) Phát biểu cảm nghĩ của em về nhân vật Phương Định trong tác phẩm "Những ngôi sao xa xôi" của Lê Minh Khuê. --- Hết --- PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO ĐÁP ÁN ĐỀ THI TUYỂN SINH VÀO LỚP 10 THPT TUYÊN QUANG Năm học 2016 - 2017 Môn thi: Ngữ văn Thời gian làm bài: 120 phút Phần I. Đọc - hiểu: Câu 1: (0,5 điểm) Trong nh÷ng c©u th¬ trªn cã mét tõ bÞ chÐp sai lµ: “hai”, ph¶i chÐp l¹i lµ: "®«i”: Anh víi t«i ®«i ngêi xa l¹. Câu 2: (0,5 điểm) Đoạn thơ trên trích trong tác phẩm "Đồng chí" của tác giả Chính Hữu. Câu 3:(1 điểm) C©u th¬ trong bµi:" Ánh Tr¨ng" cña NguyÔn Duy cã tõ tri kØ: "Håi chiÕn tranh ë rõng VÇng tr¨ng thµnh tri kØ" VÒ ý nghÜa tõ tri kØ trong hai c©u th¬ ®ã cã ®iÓm g× gièng nhau, kh¸c nhau? - Gièng nhau: Tõ “tri kØ” trong hai c©u th¬ cïng cã nghÜa chØ ®«i b¹n th©n thiÕt, hiÓu nhau. - Kh¸c nhau: ë c©u th¬ cña ChÝnh H÷u, tri kØ chØ t×nh b¹n gi÷a ngêi víi ngêi. Cßn ë c©u th¬ cña NguyÔn Duy, tri kØ l¹i chØ t×nh b¹n gi÷a vÇng tr¨ng víi ngêi. Câu 4: (2 điểm) 1. Về hình thức: - Đoạn văn có bố cục 3 phần: Mở đoạn, thân đoạn, kết đoạn. - Diễn đạt lưu loát, văn phong trong sáng, có cảm xúc, không mắc lỗi chính tả. - Hình thức trình bày sạch đẹp, chữ viết cẩn thận, dùng từ đặt câu đúng. 2. Về nội dung: Học sinh có thể trình bày theo nhiều cách khác nhau, nhưng cần đạt những nội dung sau: Nội dung cần đạt Thang điểm - C©u th¬ chØ cã hai tiÕng vµ dÊu chÊm than, lµ nèt nhÊn, lµ lêi kh¼ng ®Þnh. - G¾n kÕt hai ®o¹n cña bµi th¬, tæng kÕt phÇn trªn vµ më ra híng c¶m xóc cho phÇn sau: céi nguån cña t×nh ®ång chÝ vµ nh÷ng biÓu hiÖn, søc m¹nh cña t×nh ®ång chÝ. 1 1 Phần II. Tập làm văn Câu 5: (6 điểm) 1. Yêu cầu về hình thức: - Học sinh vận dụng các thao tác nghị luận, khả năng cảm thụ văn học để trình bày cảm nhận của mình về nhân vật Phương Định. - Bài viết có bố cục 3 phần rõ ràng, chặt chẽ, lý lẽ dẫn chứng cụ thể, diễn đạt lưu loát, dùng từ đặt câu đúng, chữ viết cẩn thận, không mắc lỗi chính tả, khuyến khích những bài viết sáng tạo. 2. Yêu cầu về nội dung:: - Học sinh có thể trình bày theo nhiều cách, nhưng cần làm sáng tỏ nội dung cơ bản sau: Nội dung cần đạt Thang điểm 1. Mở bài: ( 0,5 điểm ) - Giới thiệu nét chính về tác giả Lê Minh Khuê, truyện ngắn "Những ngôi sao xa xôi" và các nhân vật trong truyện. - Cả ba cô, cô nào cũng đáng mến, đáng cảm phục. Nhưng Phương Định là cô gái để lại nhiều ấn tượng sâu sắc trong lòng ta. 2. Thân bài: ( 5 điểm ) - Phương Định, con gái Hà Nội hai bím tóc dày, tương đối mềm, một cái cổ cao, kiêu hãnh như đài hoa loa kèn. Đôi mắt cô được các anh lái xe bảo là có cái nhìn sao mà xa xăm. Nhiều pháo thủ và lái xe hay "hỏi thăm" hoặc "viết những bức thư dài gửi đường dây" cho Định. Cô có vẻ kiêu kì, làm "điệu" khi tiếp xúc với một anh bộ đội nói giỏi nào đấy, nhưng trong suy nghĩ của cô thì những người đẹp nhất, thông minh, can đảm và cao thượng nhất là những người mặc quân phục, có ngôi sao trên mũ. - Phương Định là một cô gái rất hồn nhiên, yêu đời, giàu cá tính. Thuở nhỏ đã hay hát. Cô có thể ngời lên thành cửa sổ căn phòng nhỏ bé nhà mình hát say sưa ầm ĩ. Bàn học lúc nào cũng bày bừa bãi lên, để đến nỗi mẹ phải mắng. Sống trong cảnh bom đạn ác liệt, cái chết kề bên, Định lại càng hay hát. Những bài hành khúc, những điệu dân ca quan họ, bài Ca-chiu-sa của Hồng quân Liên Xô, bài dân ca ý...Định còn bịa ra lời những bài hát, Định hát trong những khoảng khắc im lặng, hát để động viên Nho, chị Thao và động viên mình. Hát khi máy bay rít, bom nổ. Đúng là tiếng hát át tiếng bom của những người con gái trong tổ trinh sát mặt đường, những con người khao khát làm nên những sự tích anh hùng. - Trong kháng chiến chống Mĩ, theo tiếng gọi của tiền tuyến, hàng vạn cô gái mang chí khí Bà Trưng, Bà Triệu xung phong ra tiền tuyến trong đó có Phương Định. Con đường Trường Sơn huyền thoại được làm nên bằng xương máu, mồ hôi và bao sự tích phi thường của những người con gái Việt Nam anh hùng. - Những ngôi sao xa xôi tái hiện chân thực diễn biến tâm lí Phương Định trong một lần phá bom nổ chậm. Cô dũng cảm, bình tĩnh tiến đến gần quả bom đàng hoàng mà bước tới. Định dùng lưỡi xẻng đào đất, có lúc lưỡi xẻng chạm vào quả bom, có lúc Định rùng mình vì cảm thấy tại sao mình làm chậm thế! Rồi bom nổ váng óc, đất rơi lộp bộp, mắt cay mãi mới mở được, cát lạo xạo trong miệng. Đó là cuộc sống thường nhật của họ. Phương Định cho biết tôi có nghĩ đến cái chết. Nhưng đó là một cái chết mờ nhạt không cụ thể.. Phương Định cùng Nho, chị Thao đã sáng ngời trong khói bom lửa đạn. Chiến công thầm lặng của họ bất tử với năm tháng và lòng người. - Phương Định cô gái Hà Nội xinh đẹp, dũng cảm trong lửa đạn, giàu tình yêu thương đồng đội, trong sáng, mộng mơ, thích làm duyên như cô thôn nữ ngày xưa soi mình xuống giếng làng vừa mỉm cười vừa vuốt tóc. Họ có mặt trên những trọng điểm của con đường Trường Sơn chiến lược và trái tim rực đỏ của họ của những người con gái Việt Nam anh hùng là những ngôi sao xa xôi mãi mãi lung linh, toả sáng. 3. Kết luận ( 0,5 điểm ) - Khẳng định tác phẩm: "Những ngôi sao xa xôi" của Lê Minh Khuê đã làm sống lại trong lòng ta hình ảnh tuyệt đẹp về những chiến công phi thường của tổ trinh sát mặt đường, của Nho, Định, Thao, của hàng vạn cô thanh niên xung phong thời đánh Mĩ. Chiến công thầm lặng của Phương Định và đồng đội là bài ca anh hùng. - "Những ngôi sao xa xôi" ta như được sống lại những năm tháng hào hùng của đất nước. Những Phương Định gần xa vẫn toả sáng hồn ta với bao ngưỡng mộ. 0,25 0,25 1 đ 1 đ 1 đ 1 đ 1 đ 0,25 0,25
Tài liệu đính kèm: