Đề thi học sinh giỏi lớp 5 môn: Tiếng Việt (thời gian 90 phút)

Phßng GD&§T Y£N §ÞNH §Ò THI HäC SINH GiáI LíP 5
 TR¦êng th ®Þnh h¶i M«n: TiÕng ViÖt
 (Thêi gian 90 phót)
C©u 1 : (2 ®iÓm )
H·y xÕp c¸c tõ d­íi ®©y thµnh nhãm tõ ®ång nghÜa:
ChÕt, hi sinh, tµu háa, xe ho¶, m¸y bay, ¨n, x¬i, nhá, bÐ, réng, réng r·i,bao la,toi m¹ng, quy tiªn, xe löa, phi c¬, tµu bay, ngèn, ®íp, lo¾t cho¾t, bÐ báng, b¸t ng¸t, mªnh m«ng.
C©u 2: ( ®iÓm) 
X¸c ®Þnh chøc vô ng÷ ph¸p cña ®¹i tõ “ t«i” trong tõng c©u d­íi ®©y: 
a, §¬n vÞ ®i qua t«i ngo¸i ®Çu nh×n l¹i.
b, C¶ nhµ rÊt yªu quý t«i.
c, Ng­êi ®­îc nhµ tr­êng biÓu d­¬ng lµ t«i. 
d, Anh chÞ t«i ®Òu häc giái. 
C©u 3: (4 ®iÓm )
a, Mçi c©u d­íi ®©y cã mÊy c¸ch hiÓu? H·y diÔn ®¹t cho râ tõng c¸ch hiÓu Êy( cã thÓ thªm mét vµi tõ ).
- Mêi c¸c anh chÞ ngåi vµo bµn.
- §em c¸ vÒ kho.
b, ViÕt l¹i cho râ néi dung cña tõng c©u d­íi ®©y ( cã thÓ thªm mét vµi tõ )
- §Çu gèi ®Çu gèi.
- V«i t«i t«i t«i.
C©u 4: ( 2 ®iÓm )
Ch÷a l¹i c©u sai d­íi ®©y cho ®óng theo c¸c c¸ch kh¸c nhau:
 	V× thêi tiÕt xÊu nªn cuéc tham quan cña líp kh«ng ho·n l¹i.
C©u 5: ( 3 ®iÓm)
Ca ngîi cuéc sèng cao ®Ñp cña B¸c Hå, trong bµi th¬ “ B¸c ¬i” nhµ th¬ Tè H÷u cã viÕt:
“B¸c sèng nh­ trêi ®Êt cña ta
Yªu tõng ngän lóa, mçi nhµnh hoa
Tù do cho mçi ®êi n« lÖ
S÷a ®Ó em th¬, lôa tÆng giµ”
	§o¹n th¬ trªn ®· gióp em hiÓu ®­îc nh÷ng nÐt ®Ñp g× trong cuéc sèng cña B¸c Hå kÝnh yªu?
C©u 6: H·y t¶ mét c¶nh ®Ñp ë quª h­¬ng mµ em c¶m thÊy yªu thÝch vµ g¾n bã.
 Phßng gd & ®t huyÖn yªn ®Þnh	 ®Ò thi häc sinh giái líp 5
 Tr­êng tiÓu häc ®Þnh hoµ	M«n: TiÕng ViÖt
 N¨m häc: 2010 - 2011
	 	 (Thêi gian: 90 phót)
C©u 1: (2 ®iÓm)
 G¹ch d­íi tõ kh«ng cïng lo¹i víi tõ cßn l¹i trong c¸c dßng sau. Gi¶i thÝch t¹i sao?
ph¼ng lÆng, chËm ch¹p, mª mÈn, mong mái, v­¬ng vÊn, t­¬i t¾n
xa l¹, mong ngãng, m¬ méng, kh«n khÐo, nhá nhÑ, ®«ng ®óc
C©u 2: (1 ®iÓm)
 Tõ “®i” trong c©u tôc ng÷ nµo sau ®©y ®­îc dïng theo nghÜa chuyÓn?
§i mét ngµy ®µng, häc mét sµng kh«n.
¡n cç ®i tr­íc, léi n­íc theo sau.
Sai mét li ®i mét dÆm.
C©u 3: (4 ®iÓm)
 Tõ “thËt thµ’’ trong c¸c c©u d­íi ®©y lµ tõ lo¹i g×, h·y chØ râ nã gi÷ vai trß g× trong mçi c©u.
Anh Nam rÊt thËt thµ.
Sù thËt thµ lµm nªn gi¸ trÞ con ng­êi.
C©u4: (3 ®iÓm) 
 §Æt dÊu phÈy vµo mçi c©u d­íi ®©y vµ cho biÕt t¸c dông cña dÊu phÈy ®ã trong c©u: 
Trong líp t«i th­êng xung phong ph¸t biÓu ý kiÕn.
C« gi¸o khen c¶ nhãm lµm bµi tèt cho mçi b¹n mét ®iÓm m­êi.
C¸c b¹n n÷ lau bµn ghÕ c¸c b¹n nam quÐt líp.
C©u 5: (3 ®iÓm) KÕt thóc bµi th¬ “ H¹t g¹o lµng ta” nhµ th¬ TrÇn §¨ng Khoa cã viÕt:	Em vui em h¸t
	H¹t vµng lµng ta
 H·y nªu c¶m nhËn cña em vÒ h×nh ¶nh th¬ “ h¹t vµng lµng ta”.
C©u 6: (6 ®iÓm) 
 Mïa xu©n Êm ¸p víi chåi biÕc vµ hoa th¬m, mïa hÌ rùc rì, chãi chang, mïa thu dÞu dµng, trong trÎo, mïa ®«ng bËp bïng ¸nh löa, Êp ñ mÇm xanh. Mçi mïa cã mét vÎ ®Ñp riªng.
 B»ng mét bµi v¨n ng¾n h·y t¶ c¶nh mét mïa mµ em yªu thÝch.
(Tr×nh bµy vµ ch÷ viÕt ®Ñp cho 1 ®iÓm)
 Phßng gd&®t yªn ®Þnh ®Ò thi tiÕng viÖt líp 5 
Tr­êng tiÓu häc quý léc 2 M«n: TiÕng ViÖt
 ( Thêi gian: 90 phót)
 C©u1: (2 ®iÓm)
1 
 §iÒn sè thÝch hîp vµo mçi « trèng ®Ó hoµn chØnh ®o¹n v¨n sau. BiÕt r»ng: 
 1. Chøa tiÕng cã vÇn ao hoÆc au. 
 2. Chøa tiÕng b¾t ®Çu b»ng d/r/gi
2
2
1
1
Dßng kinh quª h­¬ng
2
2
1
11
2
2
2
 Còng nh­ mäi 1 xanh trªn kh¾p ®Êt n­íc, 1 xanh cña 2 kinh quª h­¬ng gîi lªn nh÷ng ®iÒu quen thuécVÉn nh­ cã mét 2 hß ®ang ng©n lªn trong kh«ng 2 cã mïi qu¶ chÝn, mét m¸i xuång võa cËp bÕn cã tiÕng trÎ 2 mõng, vµ 1 l­ng t«i, tiÕng 2 bµng võa ng­ng l¹i th× mét giäng ®­a em bçng cÊt lªn 2 th­¬ng lµm 1 giäng ®­a em l¶nh lãt cña miÒn Nam vót lªn ®­a trÎ th¬ vµo giÊc ngñ, ®­a con ng­êi vµo niÒm vui.
 (Theo NguyÔn Thi)
C©u 2: (3 ®iÓm)
 X¸c ®Þnh bé phËn tr¹ng ng÷, chñ ng÷, vÞ ng÷ trong c¸c c©u sau vµ cho biÕt ®ã lµ c©u ®¬n hay c©u ghÐp?
 1. Sãng nhÌ nhÑ liÕm trªn b·i c¸t, bät tung tr¾ng xo¸.
 2. Trong bãng n­íc l¸ng trªn mÆt c¸t nh­ g­¬ng, nh÷ng con chim b«ng biÓn trong suèt nh­ thuû tinh l¨n trßn trªn nh÷ng con sãng.
C©u 3 ( 2 ®iÓm):
 Mét häc sinh ®· nhÇm dßng sau lµ 1 c©u, em h·y gióp b¹n häc sinh hiÓu dßng ®ã ch­a thµnh c©u b»ng c¸ch söa l¹i cho thµnh c©u b»ng c¸c c¸ch cã thÓ.
Nh÷ng häc sinh giái ®øng ë hµng ®Çu tiªn Êy
C©u 4: (3 ®iÓm):
 C¸c tõ trong mçi nhãm d­íi ®©y cã quan hÖ víi nhau nh­ thÕ nµo?
 1. §ã lµ c¸c tõ ®ång ©m.
 2. §ã lµ c¸c tõ nhiÒu nghÜa.
 3. §ã lµ mét tõ ®ång nghÜa .
 a) §¸nh cê, ®¸nh giÆc, ®¸nh trèng.
 b) Trong veo, trong v¾t, trong xanh.
 c) Thi ®Ëu, x«i ®Ëu, chim ®Ëu trªn cµnh.
C©u 5: ( 3 ®iÓm)
KÕt thóc bµi th¬ TiÕng väng, nhµ th¬ NguyÔn Quang ThiÒu viÕt:
 “§ªm ®ªm t«i võa chîp m¾t
 C¸nh cöa l¹i rung lªn tiÕng ®Ëp cöa
 Nh÷ng qu¶ trøng l¹i l¨n vµo giÊc ngñ
 TiÕng l¨n nh­ ®¸ lë trªn ngµn.”
 (TiÕng ViÖt 5 TËp 1)
§o¹n th¬ cho thÊy nh÷ng h×nh ¶nh nµo ®· ®Ó l¹i Ên t­îng s©u s¾c trong t©m trÝ t¸c gi¶? V× saonh­ vËy?
C©u 6:(6 ®iÓm) 
T¶ c¶nh vui ch¬i cña em cïng c¸c b¹n trong giê ra ch¬i trªn s©n tr­êng ( Kho¶ng 20- 25 dßng).
( 1 ®iÓm ch÷ viÕt vµ tr×nh bµy)
 Phßng GD&§T Yªn ®Þnh §Ò thi häc sinh giái líp 5
Tr­êng tiÓu häc ®Þnh h­ng. M«n: TiÕng ViÖt
 (Thêi gian: 90 phót)
C©u 1 (2,5 ®) Nªu nghÜa cña tõ ch¹y trong c¸c c©u sau
a/ CÇu thñ ch¹y theo qu¶ bãng trªn s©n
b/ §ång hå cña mÑ em ch¹y rÊt ®óng giê
c/ Bµ bÞ èm bè em ph¶i lo ch¹y thÇy ch¹y thuèc
d/ D©n lµng ®ang khÈn tr­¬ng ch¹y lò
e/ Mïa th¸ng ba, nhµ Lan ch¹y ¨n tõng b÷a
C©u 2 (2®) T×m chñ ng÷, vÞ ng÷ cña c¸c c©u sau
a/ Trªn trêi m©y tr¾ng nh­ b«ng
b/ Trªn trêi cã ®¸m m©y xanh
C©u 3 (2®)T×m tõ kh«ng ®ång nghÜa víi c¸c tõ trong nhãm vµ gi¶i thÝch v× sao em chon tõ ®ã.
a/ C«ng viªn, c«ng chóng, c«ng quü, c«ng t©m
C©u 4(1,5®) Nªu t¸c dông cña c¸c cÆp quan hÖ tõ trong c¸c c©u sau
a/ NÕu trêi rÐt d­íi 100C th× c¸c em ph¶i nghØ häc
b/ V× trêi rÐt d­íi 100C nªn c¸c em ph¶i nghØ häc
c/ NÕu b¹n H»ng häc giái to¸n th× b¹n Hµ häc giái TiÕng ViÖt
C©u 5(1®) Söa l¹i c©u sau cho ®óng
V× mÑ lµm viÖc nhiÒu nªn mÑ vÉn kh«ng bÞ èm
C©u 6(2®) Cho khæ th¬ sau
“Dï gi¸p mÆt cïng biÓn réng
Cöa s«ng ch½ng døt céi nguån
L¸ xanh mçi lÇn r¬i xuèng
Bçng nhí mét vïng”
 ChØ ra nh÷ng h×nh ¶nh ®­îc nh©n ho¸ trong khæ th¬ trªn vµ nªu ý nghÜ cña nh÷ng h×nh ¶nh ®ã.
C©u 7(7®)
 Em h·y t¶ c¶nh lµng quª hoÆc (khu phè) n¬i em ë vµo mét buæi mïa 
 Phßng GD&§T yªn ®Þnh §Ò thi häc sinh giái líp 5
tr­êng tiÓu häc ®Þnh liªn M«n: TiÕng ViÖt
 ( Thêi gian: 90 phót)
 C©u 1: (3 ®iÓm): §äc c©u ca giao sau: 
 Sinh con råi míi sinh cha
 Sinh ch¸u gi÷ nhµ råi míi sinh «ng
 NghÜa cña hai tõ sinh ®øng ë ®Çu c©u kh¸c nghÜa cña hai tõ sinh ®øng ë gÇn cuèi c©u nh­ thÕ nµo?
 C©u 2: (3 ®iÓm) 
 X¸c ®Þnh tõ lo¹i cña c¸c tõ ®øng sau tõ c¸i trong c¸c tõ ghÐp sau ®©y:
C¸i cí, c¸i ®Ñp, c¸i ®au, c¸i buån, c¸i xe, c¸i hñ tôc, c¸i hñ lËu, c¸i xÊu, c¸i b¸nh.
 C©u 3: (3 ®iÓm)
 X¸c ®Þnh bé phËn tr¹ng ng÷, chñ ng÷, vÞ ng÷ ®Ó kÕt luËn c©u ®¬n hay c©u ghÐp trong c¸c c©u sau:
 a, Trªn bËc tam cÊp, hoa d¹ h­¬ng ch­a ®¬m b«ng nh­ng hoa nhµi tr¾ng mÞn, hoa ng©u kÕt chïm ®ang to¶ h­¬ng ngµo ng¹t.
 b, Con h¬n cha lµ nhµ cã phóc.
 c, Nh÷ng n¨m ®i ®¸nh MÜ, nçi nhí ®Êt ®ai nhµ cöa ruéng v­ên thØnh tho¶ng l¹i ch¸y lªn trong lßng anh.
 d, cê bay ®á m¸i nhµ, ®á rÆng c©y, ®á gãc phè.
 C©u 4: (3 ®iÓm):
Trong bµi "Sang n¨m con lªn b¶y" nhµ th¬ Vò §×nh Minh cã viÕt:
 §i qua thêi Êu th¬
 Bao ®iÒu bay ®i mÊt
 ChØ cßn trong ®êi thËt
 TiÕng ng­êi nãi víi con.
 H¹nh phóc khã kh¨n h¬n
 Mäi ®iÒu con ®· thÊy
 Nh­ng lµ con giµnh lÊy
 Tõ hai bµn tay con.
 Qua ®o¹n th¬ ng­êi cha muèn nãi víi con ®iÒu g× khi con lín lªn vµ tõ gi· thêi Êu th¬?
 C©u 5: ( 8 ®iÓm) 
 ChØ cßn mÊy th¸ng n÷a lµ em ph¶i xa m¸i tr­êng tiÓu häc th©n yªu. H·y kÓ l¹i mét kû niÖm ®Ñp ®Ï vÒ t×nh thÇy trß ë m¸i tr­êng cña em.
phßng gd& ®t yªn ®Þnh §Ò thi häc sinh giái líp 5
tr­êng th ®Þnh t¨ng	 M«n: TiÕng ViÖt
	 (Thêi gian: 90 phót)
 N¨m häc 2010 - 2011
C©u 1: (3 ®iÓm)
Thay tõ g¹ch ch©n trong c¸c dßng d­íi ®©y b»ng nh÷ng tõ ng÷ cïng nghÜa, gÇn nghÜa:
a, C¸nh ®ång réng.
b, BÇu trêi cao.
c, N­íc s«ng trong.
C©u 2: (4 ®iÓm)
T×m 4 tõ cã thÓ lµm ®Þnh ng÷ cho tõ “Mïa xu©n” trong c©u sau:
Mïa xu©n ®· ®Õn.
C©u 3: (3 ®iÓm)
 X¸c định bộ phận trạng ngữ, chủ ngữ, vị ngữ trong c¸c c©u sau:
a, Những bÐ trai, bÐ g¸i ở nhµ trẻ đang ngủ ngon lµnh.
b, Mïa nµy, khi mưa xuống, những d·y khoai từ, khoai mỡ cïng d©y 
 đậu biếc bß xanh rờn nở hoa tÝm ngắt.
C©u 4: (4 ®iÓm)
Trong th­ göi c¸c häc sinh nh©n ngµy khai tr­êng ®Çu tiªn cña n­íc ViÖt Nam ®éc lËp (1945), B¸c Hå ®· viÕt:
“ Non s«ng ViÖt Nam cã trë nªn t­¬i ®Ñp hay kh«ng, d©n téc ViÖt Nam cã b­íc tíi ®µi vinh quang ®Ó s¸nh vai víi c¸c c­êng quèc n¨m ch©u ®­îc hay kh«ng, chÝnh lµ nhê mét phÇn lín ë c«ng häc tËp cña c¸c em”.
Lêi d¹y cña B¸c Hå kÝnh yªu ®· gióp em hiÓu ®­îc tr¸ch nhiÖm cña ng­êi häc sinh ®èi víi viÖc häc tËp nh­ thÕ nµo?
Câu 5: (6 điểm): Chỉ còn hai tháng nữa là các em phải xa mái trường Tiểu học – nơi em đã cùng bạn bè, thầy cô với bao kỉ niệm buồn vui trong những tháng năm học trò. Giờ đây sắp phải xa thầy cô, bạn bè, ghế đá, hàng cây, .. lòng em chợt bâng khuâng một nỗi niềm khó tả. Hãy tưởng tượng ra cuộc chia tay đầy lưu luyến ấy và viết một bài văn tả lại không khí của ngày tạm biệt mái trường Tiểu học thân yêu.
 Phßng GD&§T Yªn §Þnh 	 §Ò thi häc sinh giái líp 5
Tr­êng TiÓu häc §Þnh Thµnh	 M«n: TiÕng ViÖt
 (Thêi gian lµm bµi 90 phót ).
C©u 1: Cho mét sè tõ sau:
“ V¹m vì, trung thùc, ®«n hËu, tÇm thøc, m¶nh mai, bÐo, thÊp, trung thµnh, gµy, ph¶n béi, kháe, cao, yÕu, hiÒn, cøng r¾n, gi¶ dèi.”
a) Dùa vµo nghÜa cña tõ em h·y xÕp c¸c tõ trªn thµnh hai nhãm vµ ®¹t tªn cho mçi nhãm.
b) T×m cÆp tõ tr¸i nghÜa trong nhãm tõ ®ã?
C©u 2: X¸c ®Þnh chñ ng÷, vÞ ng÷ trong mçi c©u sau ®©y:
a) Trªn cµnh c©y, tiÕng chim hãt lÝu l«, ¸nh n¾ng chiÒu xuyªn qua kÏ l¸.
b) Ngoµi v­ên, hoa xoan ®ang rông, nh÷ng c¸nh hoa tim tÝm, tr¨ng tr¾ng r¬i lÉn trong m­a bôi cuèi xu©n.
C©u 3: Em h·y söa c©u sai b»ng c¸ch cã thÓ:
Trªn c¸nh ®ång réng mªnh m«ng Êy.
C©u 4:
	 T«i muèn ngµy nµo líp còng ®«ng vui
	DÉu th¸ng ba cßn ®i qua n¨m häc
Mçi kho¶ng trèng trªn bµn cã em v¾ng mÆt
Lµ bao nhiªu kho¶ng trèng cña ®êi t«i.
( TrÝch: Th¸ng ba ®Õn líp cña Thanh øng)
Theo em h×nh ¶nh nµo gãp phÇn nhiÒu nhÊt lµm nªn c¸i hay cña khæ th¬ trªn?
C©u 5: 
H·y viÕt mét bµi v¨n t¶ quang c¶nh lµng, b¶n ( hoÆc phè ) em lóc b¾t ®Çu mét ngµy míi.
 Phßng GD&§T Yªn §Þnh 	 §Ò thi häc sinh giái líp 5
Tr­êng TiÓu häc §Þnh TiÕn	 M«n: TiÕng ViÖt
 (Thêi gian lµm bµi 90 phót).
C©u 1: Cho mét sè tõ sau:
ThËt thµ, b¹n bÌ, h­ háng, san sÎ, b¹n häc, ch¨m chØ, g¾n bã, b¹n ®­êng, ngoan ngo·n, gióp ®ì, b¹n ®äc, khã kh¨n, tr¾ng trong, ®á rùc, b¹n h÷u.
H·y xÕp c¸c tõ trªn ®©y vµo ba nhãm:
a) Tõ ghÐp tæng hîp;
b) Tõ ghÐp ph©n lo¹i;
c) Tõ l¸y.
C©u 2: T×m 10 tiÕng cã thÓ kÕt hîp víi ''hoµ'' ®Ó t¹o thµnh tõ ghÐp. T×m mét tõ gÇn nghÜa, tr¸i nghÜa víi tõ ''hoµ b×nh''.
C©u 3: X¸c ®Þnh bé phËn tr¹ng ng÷, chñ ng÷, vÞ ng÷ cña c¸c c©u sau:
a) Hoa l¸, qu¶ chÝn, nh÷ng v¹t nÊm Èm ­ít vµ con suèi ch¶y thÇm d­íi ch©n ®ua nhau to¶ mïi th¬m.
b) Mïa xu©n lµ tÕt trång c©y.
c) Con h¬n cha lµ nhµ cã phóc.
d) D­íi ¸nh tr¨ng, dßng s«ng s¸ng rùc lªn, nh÷ng con sãng nhá vç nhÑ vµo hai bªn bê c¸t.
C©u 4: H·y ch÷a l¹i hai c©u sai d­íi ®©y cho ®óng theo nh÷ng c¸ch kh¸c nhau:
a) V× thêi tiÕt xÊu nªn cuéc tham quan cña líp kh«ng ho·n l¹i.
b) Tuy nhµ rÊt gÇn tr­êng nh­ng b¹n Quúnh kh«ng bao giê ®Õn líp muén.
C©u 5: 
'' ... Lêi ru cã giã mïa thu
Bµn tay mÑ qu¹t mÑ ®­a giã vÒ
Nh÷ng ng«i sao thøc ngoµi kia
Ch¼ng b»ng mÑ ®· thøc v× chóng con
§ªm nay con ngñ giÊc trßn
MÑ lµ ngän giã cña con suèt ®êi''.
(MÑ - TrÇn Quang Minh)
Theo em, h×nh ¶nh nµo gãp phÇn nhiÒu nhÊt lµm nªn c¸i hay cña ®o¹n th¬ trªn, v× sao?
C©u 6: Em yªu nhÊt c¶nh vËt nµo trªn quª h­¬ng m×nh? H·y viÕt bµi v¨n miªu t¶ nh»m béc lé t×nh c¶m cña em víi c¶nh ®ã.
 Phßng GD&§T Yªn §Þnh 	 §Ò thi häc sinh giái líp 5
Tr­êng TiÓu häc quý léc 1	 M«n: TiÕng ViÖt
 (Thêi gian lµm bµi 90 phót).
C©u 1: (3 ®iÓm):
T×m tõ ®ång ©m ë tõng c©u sau vµ ph©n biÖt nghÜa cña mçi tõ:
Em cÇm quyÓn truyÖn trªn gi¸ ®Ó xem gi¸.
Tõng ®oµn xe t¶i chë ®­êng ®i trªn ®­êng.
C©u 2: (2 ®iÓm):
Chon quan hÖ tõ: nÕuth×; nh­ngv×.; v×..tuynh­ng®iÒn vµo chç trèng cho thÝch hîp:
Xe ®¹p ®Ñptí sÏ kh«ng muaem trai tí cÇn xe l¨n c¬.
 tí cã tiÒntí còng sÏ kh«ng mua xe ®¹p,xe ®¹p ®Ñpem trai tí l¹i cÇn xe l¨n.
C©u 3: (3 ®iÓm)
XÕp c¸c tõ sau thµnh 3 nhãm: danh tõ, ®éng tõ, tÝnh tõ.
BiÕt ¬n, lßng biÕt ¬n, ý nghÜa, vËt chÊt, gi¶i lao, hái, c©u hái, ®iÒu, trao tÆng, sù trao tÆng, ng©y th¬, nhá nhoi.
C©u 4(4 ®iÓm):
§äc ®o¹n v¨n sau:
ChiÒu chiÒu, hoa thiªn lý cø tho¶ng nhÑ ®©u ®©y, läc qua kh«ng khÝ råi bay nhÑ ®Õn, råi tho¸ng c¸i l¹i bay ®i. Th¸ng ba, th¸ng t­, hoa cau th¬m l¹ lïng. Th¸ng t¸m, th¸ng chÝn, hoa cau cø nång nµnnh÷ng viªn trøng cua tÝ tÑo, Èn sau tÇng l¸ xanh rËm r¹p. T­ëng nh­ cã thÓ sê ®­îc, n¾m ®­îc nh÷ng lµn h­¬ng Êy.
C¸c c©u trong ®o¹n v¨n thuéc kiÓu c©u g×?
X¸c ®Þnh chñ ng÷, vÞ ng÷, tr¹ng ng÷ ( nÕu cã) trong tõng c©u.
C©u 5: (2 ®iÓm)
§äc hai c©u ca dao:
Ai ¬i ®õng bá ruéng hoang
Bao nhiªu tÊc ®Êt, tÊc vµng bÊy nhiªu.
Rñ nhau ®i cÊy ®i cµy
B©y giê khã nhäc cã ngµy phong l­u.
Em hiÓu ®­îc ®iÒu g× cã ý nghÜa ®Ñp ®Ï trong cuéc sèng cña con ng­êi?
C©u 6: (6 ®iÓm): 
Tuæi th­¬ cña em g¾n víi nh÷ng c¶nh ®Ñp cña quª h­¬ng yªu dÊu, g¾n víi nh÷ng kØ niÖmk ªm ®Òm cña tuæi Êu th¬. Em h·y viÕt mét ®o¹n v¨n t¶ mét trong nh÷ng c¶nh ®Ñp ®ã vµ nªu c¶m xóc cña em.
 Phßng GD&§T Yªn ®Þnh §Ò thi häc sinh giái líp 5
Tr­êng th tt thèng nhÊt M«n: TiÕng ViÖt 
 (Thêi gian: 90 phót)
C©u 1: (4 ®iÓm). Gi¶i thÝch tõ in ®Ëm trong mçi c©u sau vµ nªu râ tõ ®ã ®­îc dïng theo nghÜa gèc hay nghÜa chuyÓn?
CÇu thñ ch¹y ®ãn qu¶ bãng. 
Nhµ Êy ch¹y ¨n tõng b÷a.
M¶nh tr¨ng l­ìi liÒm ®ang chÇm chËm tr«i trªn bÇu trêi.
Nã lÌ l­ìi råi co c¼ng ch¹y mÊt.
C©u 2: (3 ®iÓm). XÕp c¸c tõ sau ®©y vµo hai nhãm tõ ghÐp vµ tõ l¸y.
ChËt chéi , xem xÐt, miÖt mµi, mÖt mái, mÒm máng, lung linh, láng lÎo, thong th¶, giÆt giò, mong muèn.
b) T×m c¸c quan hÖ tõ cã trong ®o¹n trÝch sau:
“Th»ng Th¾ng, con c¸ v­îc cña th«n BÇn vµ lµ ®Þch thñ b¬i léi ®¸ng g­êm nhÊt cña bän trÎ, lóc nµy ®ang ngåi trªn chiÕc thuyÒn ®Ëu ë ngoµi cïng. Nã tr¹c tuæi th»ng Ch©n “phÖ” nh­ng cao h¬n h¼n c¸i ®Çu...)
	(Theo Nguyªn Ngäc)
C©u 3: (4 ®iÓm). X¸c ®Þnh bé phËn chñ ng÷ , vÞ ng÷ , tr¹ng ng÷ trong c¸c c©u sau vµ chØ râ c©u nµo lµ c©u ghÐp ?
Tõ trªn mét bôi tre cuèi nÎo cña lµng, väng l¹i tiÕng mÊy con chim cu g¸y.
Vµo th¸ng ba, th¸ng t­, sím n¾ng, chiÒu m­a.
§©u ®ã, tõ sau khóc quanh v¾ng lÆng cña dßng s«ng tiÕng lanh canh cña thuyÒn chµi gâ nh÷ng mÎ c¸ cuèi cïng truyÒn ®i trªn mÆt n­íc, khiÕn mÆt s«ng nghe nh­ réng h¬n.
C©u 4: (3 ®iÓm). Trong bµi th¬ “VÒ ng«i nhµ ®ang x©y”
	“ Ng«i nhµ tùa vµo nÒn trêi sÉm biÕc
 Thë ra mïi v«i v÷a nång h¨ng
 Ng«i nhµ gièng bµi th¬ s¾p lµm xong
 Lµ bøc tranh cßn nguyªn mµu v«i g¹ch ...”
H·y nªu nh÷ng c¶m nhËn cña em vÒ ®o¹n th¬ trªn?
C©u 5: (6 ®iÓm). H·y t¶ l¹i nh÷ng ®æi míi râ nÐt trªn quª h­¬ng em.
 Phßng GD&§T Yªn §Þnh
Tr­êng tiÓu häc thÞ trÊn qu¸n lµo
§Ò thi 
chän hsg n¨m häc 2010 - 2011
m«n tiÕng viÖt - líp 5
Thêi gian: 90 phót
C©u 1 (3 ®iÓm). 
a. H·y ®æi c¸c tÝnh tõ sau thµnh danh tõ: 
 Tèt, ®Ñp, nhót nh¸t, dòng c¶m.
 b. Cho cÆp tõ sau:
thuyÒn nan/ thuyÒn bÌ.
- Hai tõ trong cÆp tõ trªn kh¸c nhau ë chç nµo? vÒ nghÜa vµ vÒ cÊu t¹o cña tõ).
- T×m thªm hai cÆp tõ t­¬ng tù.
C©u 2 (3 ®iÓm ).
§iÒn dÊu c©u vµo chç g¹ch chÐo ë hai c©u sau vµ cho biÕt t¹i sao em dïng dÊu c©u ®ã.
¤i Tæ quèc, vinh quang Tæ quèc/
Ngµn mu«n n¨m d©n téc ta ¬i/
C©u 3 (3 ®iÓm).
 Tõ ý cña c©u sau, h·y viÕt thµnh 3 c©u theo thø tù: 
 1 c©u ®¬n, 1 c©u ghÐp, 1 c©u ®¬n.
ThÊy mÑ ®i lµm vÒ ­ít ®Ém må h«i trªn ¸o, mÆt ®á bõng v× nãng vµ mÖt, Thuý ch¹y véi lÊy n­íc m¸t cho mÑ.
C©u 4 (4 ®iÓm).
 C©u th¬ sau cã h×nh ¶nh nµo ®èi lËp nhau ? Sù ®èi lËp ®ã gîi cho ng­êi ®äc c¶m nhËn ®­îc ®iÒu g× ?
Må h«i xuèng, c©y mäc lªn
¡n no, ®¸nh th¾ng, d©n yªn, n­íc giµu.
 	(Thanh TÞnh).
C©u5 (6 ®iÓm ). Gi¶ sö em lµ mét tuyªn truyÒn viªn nhá tuæi, em h·y viÕt mét ®o¹n v¨n ng¾n cã néi dung kªu gäi gi÷ g×n vµ b¶o vÖ m«i tr­êng.
 Phßng GD & §T Yªn §Þnh §Ò thi häc sinh giái líp 5 
Tr­êng TiÓu häc ®Þnh long M«n : tiÕng viÖt 
 N¨m häc: 2010 -2011
 ( Thêi gian: 90 phót)
C©u 1(3®): T×m c¸c danh tõ, ®éng tõ, tÝnh tõ trong khæ th¬ sau:
ViÖt Nam ®Ñp kh¾p tr¨m miÒn,
Bèn mïa mét s¾c trêi riªng ®Êt nµy.
Xãm lµng, ®ång ruéng, rõng c©y,
Non cao giã dùng, s«ng ®Çy n¾ng chang.
Sum sª, xoµi biÕc, cam vµng,
Dõa nghiªng, cau th¼ng, hµng hµng n¾ng soi.
C©u 2(3®): §Æt ba c©u víi yªu cÇu:
a, Mét c©u cã tõ n¨m nay lµ bé phËn tr¹ng ng÷;
b, Mét c©u cã tõ n¨m nay lµ bé phËn chñ ng÷;
c, Mét c©u cã tõ n¨m nay lµ bé phËn vÞ ng÷.
C©u 3(2®): Em h·y chØ ra nh÷ng tõ dïng sai trong c¸c c©u sau, ph©n tÝch nguyªn nh©n vµ ch÷a l¹i cho ®óng:
a, Mãn quµ tuy nhá nhen nh­ng em rÊt quý.
b, B¹n Hïng ch¹y bon bon.
C©u 4(2®): X¸c ®Þnh cÊu t¹o ng÷ ph¸p cña c¸c c©u d­íi ®©y:
a, Trong bãng n­íc l¸ng trªn mÆt c¸t nh­ g­¬ng, nh÷ng con chim b«ng biÓn trong suèt nh­ thuû tinh l¨n trßn trªn nh÷ng con sãng.
b, V× nh÷ng ®iÒu mµ nã ®· høa víi c« gi¸o, nã quyÕt t©m häc giái.
C©u 5 (4®): Trong bµi th¬ Tre ViÖt Nam, nhµ th¬ NguyÔn Duy ViÕt: 
“Nßi tre ®©u chÞu mäc cong
Ch­a lªn ®· nhän nh­ ch«ng l¹ th­êng.
L­ng trÇn ph¬i n¾ng ph¬i s­¬ng
Cã manh ¸o céc tre nh­êng cho con...”
Em thÊy ®o¹n th¬ trªn cã nh÷ng h×nh ¶nh nµo ®Ñp? H·y nªu ý nghÜa ®Ñp ®Ï vµ s©u s¾c cña nh÷ng h×nh ¶nh ®ã.
C©u 6 (6®): Sau bao ngµy n¾ng g¾t, c©y cèi kh« hÐo x¬ x¸c. Mäi vËt ®Òu thÊy l¶ ®i v× nãng nùc. ThÕ råi c¬n m­a còng ®Õn. C©y cèi h¶ hª, v¹n vËt nh­ ®­îc thªm søc sèng.
	Em h·y t¶ l¹i c¬n m­a tèt lµnh ®ã.
Phßng GD&§T Yªn §Þnh
 Tr­êng th yªn b¸i
§Ò Thi häc sinh giái líp 5
M«n: tiÕng viÖt
N¨m häc: 2010-2011
( Thêi gian 90 phót )
C©u 1 : ( 4 ®iÓm )
H·y chØ ra c¸c danh tõ, ®éng tõ, tÝnh tõ trong c¸c c©u sau :
 §ã lµ nh÷ng buæi tra Tr­êng S¬n v¾ng lÆng, bçng vang lªn mét tiÕng gµ g¸y nh÷ng buæi hµnh qu©n bÊt chît gÆp mét ®µn bß rõng nhën nh¬ gÆm cá.
 b. Dùa vµo nghÜa cña tiÕng c¶nh, h·y xÕp c¸c tõ: Th¾ng c¶nh, c¶nh c¸o, phong c¶nh, c¶nh gi¸c, c¶nh vËt, c¶nh tØnh thµnh 2 nhãm vµ cho biÕt nghÜa cña tiÔng c¶nh trong mçi nhãm ®ã.
 C©u 2 : ( 2 ®iÓm ) Cho c¸c kÕt hîp 2 tiÕng sau :
 Xe ®¹p , xe ho¶ , xe h¬i , xe t« , xe ®Èy , xe kÐo , ®¹p xe , ®Èy xe , kÐo xe , 
khoai n­íng , khoai luéc , luéc khoai , b¸nh kÑo , b¸nh dÎo , b¸nh n­íng , b¸nh r¸n , r¸n b¸nh , n­íng b¸nh .
H·y chØ ra :
Nh÷ng kÕt hîp nµo lµ tõ ghÐp ?
Nh÷ng kÕt hîp nµo gåm 2 tõ ®¬n .
C©u 3 : ( 3 ®iÓm ) T×m vµ g¹ch d­íi : Chñ ng÷ , vÞ ng÷ tr¹ng ng÷ trong 2 c©u th¬ sau :
 Mçi mïa xu©n th¬m lõng hoa b­ëi
 R¾c tr¾ng v­ên nhµ nh÷ng c¸nh hoa v­¬ng .
C©u 4 : ( 4 ®iÓm ) 
 “ ... Ph­îng kh«ng ph¶i lµ mét ®o¸ , kh«ng ph¶i vµi cµnh , ph­îng ®©y lµ c¶ mét lo¹t , c¶ mét vïng , c¶ mét gãc trêi ®á rùc ... Ng­êi ta quªn ®o¸ hoa , chØ nghÜ ®Õn c©y , ®Õn hµng , ®Õn nh÷ng t¸n lín xoÌ ra , trªn ®Ëu khÝt nhau mu«n ngµn con 
b­ím th¾m .
( TrÝch hoa häc trß – Xu©n DiÖu ).
 §Ó diÔn t¶ sè l­îng rÊt lín cña hoa ph­îng , trong ®o¹n v¨n trªn t¸c gi¶ ®· dïng nh÷ng biÖn ph¸p nghÖ thuËt nµo ? HÉy nªu c¶m xóc cña em vÒ hoa ph­îng .
C©u 5 : ( 7 ®iÓm ) T¶ C« TÊm trong truyÖn TÊm C¸m theo t­ëng t­îng cña em .
 Phßng GD huyÖn Yªn §Þnh 	
 Tr­êng TiÓu häc Yªn Giang	
§Ò thi häc sinh giái líp 5
M«n TiÕng ViÖt
(Thêi gian lµm bµi 90 phót )
 C©u1: 3 ®iÓm 
 Cho mét sè tõ sau:
 V¹m vì, gi¶ dèi, trung thùc, ph¶n béi, tÇm th­íc, gÇy, m¶nh mai, trung thµnh, ®«n hËu, bÐo, thÊp, khoÎ, cao, yÕu, hiÒn, cøng r¾n.
 a) Dùa vµo nghÜa xÕp c¸c tõ trªn vµo hai nhãm vµ ®Æt tªn cho mçi nhãm.
 b) T×m c¸c cÆp tõ tr¸i nghÜa trong mçi nhãm.
 C©u 2: 4 ®iÓm 
 Cho ®o¹n th¬ sau:
 Nh÷ng lêi c« gi¸o gi¶ng
Êm trang vë th¬m tho
 Yªu th­¬ng em ng¾m m·i
 Nh÷ng ®iÓm m­êi c« cho
 a) Ph©n biÖt tõ ®¬n, tõ ghÐp, tõ l¸y trong ®o¹n th¬ trªn.
 b) X¸c ®Þnh danh tõ, ®éng tõ, tÝnh tõ, trong ®o¹n th¬ trªn.
 C©u 3: 4 ®iÓm 
 Cho c¸c c©u sau:
 - L­¬ng Ngäc QuyÕn hi sinh nh­ng tÊm lßng trung víi n­íc cña «ng cßn s¸ng m·i.
 - Long lanh bao ¸nh m¾t, r¹ng rì bao nô c­êi.
 - Ngµy qua, trong s­¬ng thu Èm ­ít vµ m­a r©y bôi mïa ®«ng, nhòng chïm hoa khÐp miÖng ®· b¾t ®Çu kÕt tr¸i. 
 a) H·y ph©n c¸c c©u trªn thµnh hai lo¹i: c©u ®¬n, c©u ghÐp? Dùa vµo ®©u ®Ó em ph©n chia nh­ vËy? 
 b) X¸c ®Þnh chñ ng÷, tr¹ng ng÷, vÞ ng÷ trong mçi c©u trªn?
 C©u 4: 4 ®iÓm
 Trong bµi "viÕng l¨ng B¸c" nhµ th¬ ViÔn Ph­¬ng cã viÕt:
Ngµy ngµy mÆt trêi ®i qua trªn l¨ng
ThÊy mét mÆt trêi trong l¨ng rÊt ®á.
 Ngµy ngµy dßng ng­êi ®i trong th­¬ng nhí
 KÕt trµng hoa d©ng b¶y m­¬i chÝn mïa xu©n.
 Em h·y nhËn xÐt c¸ch dïng tõ mÆt trêi vµ t¸c dông cña nã trong ®o¹n th¬ trªn?
 C©u 5: 4 ®iÓm 
 Quª h­¬ng em cã rÊt nhiÒu c¶nh ®Ñp. Em h·y viÕt mét ®o¹n v¨n miªu t¶ mét c¶nh ®Ñp cña quª h­¬ng em vµo mïa xu©n mµ em cã Ên t­îng nhÊt . 
(Häc sinh tr×nh bµy toµn bµi s¹ch ®Ñp ®­îc mét ®iÓm)
 Phßng GD&§T Yªn ®Þnh §Ò thi häc sinh giái líp 5
Tr­êng tiÓu häc yªn hïng M«n : TiÕng ViÖt
 (Thêi gian: 90 phót)
C©u 1: (3®iÓm)
	Thay nh÷ng tõ g¹ch d­íi b»ng mét tõl¸y gîi c¶m h¬n:
- Nh÷ng giät s­¬ng ®ªm n»m trªn nh÷ng cµnh l¸.
- §ªm trung thu, tr¨ng s¸ng l¾m. D­íi tr¨ng, dßng s«ng tr«ng nh­ d¸t b¹c.
- Giãi thæi m¹nh. L¸ c©y r¬i nhiÒu.
- Trªn nÒn trêi, nh÷ng c¸nh cß ®ang bay.
C©u 2: (2®iÓm)
	Trong c¸c c©u sau, c©u nµo lµ c©u ®¬n , c©u nµo lµ c©u ghÐp?
a/ Th­îng ®Õ cho phô n÷ sù dòng c¶m ®Ó nu«i d­ìng vµ ch¨m sãc mäi ng­êi, dï cã nhäc nh»n ®Õn mÊy ®i n÷a, hä còng kh«ng bao giê than thë.
b/ Ng­êi phô n÷ cã søc m¹nh, giµu lßng yªn th­¬ng vµ ®øc hy sinh.
c/ Hä khãc ®Ó lµm v¬i ®i nh÷ng nhäc nh»n vµ ®au khæ mµ hä ph¶i chÞu ®ùng trong cuéc sèng.
d/ Ng­êi phô n÷ rÊt dÔ r¬i n­íc m¾t.
C©u 3: (2®iÓm)
	X¸c ®Þnh tõ lo¹i cña c¸c tõ: niÒm vui, nçi buån, c¸i ®Ñp, sù ®au khæ vµ t×m thªm c¸c tõ t­¬ng tù.
C©u 4: (4®iÓm)
	Nhµ v¨n Vâ V¨n Trùc viÕt:
" ¤m quanh Ba V× lµ b¸t ng¸t ®ång b»ng, mªnh m«ng hå n­íc víi nh÷ng suèi Hai, §ång M«, Ao Vua... næi tiÕng vÉy gäi. M­ít m¸t ®ång keo nh÷ng ®¶o Hå, ®¶o SÕu. Xanh ng¸t b¹ch ®µn nh÷ng ®åi M¨ng, ®åi Hßn, rõng Êu Th¬, rõng Thanh Xu©n".
(Vêi vîi Ba V× )
	Em h·y ph©n tÝch nÐt ®Æc s¾c trong c¸ch dïng tõ, ®Æt c©u cña t¸c gi¶. 
C©u 5: (8®iÓm)
	Mïa xu©n m¸t mÎ víi chåi biÕc vµ hoa th¬m, mïa hÌ rùc rì, chãi chang, mïa thu dÞu dµng, trong trÎo, mïa d«ng bËp bïng ¸nh löa, Êp ñ mÇm xanh. Mçi mïa cã mét vÎ ®Ñp riªng.
H·y t¶ mét mïa mµ em thÝch.
(§iÓm ch÷ viÕt vµ tr×nh bµy: 1 ®iÓm)
 Tr­êng TiÓu häc Yªn L¹c
ĐỀ HỌC SINH GIỎI LỚP 5
NĂM HỌC 2010 -2011
Môn: TIẾNG VIỆT
	(Thời gian: 90 phút)
Câu 1 (2đ): 
	a/ Em hãy giải nghĩa từ “xuân” trong các câu sau:
	 - Xuân(1) về, trăm hoa đua nở.
	 - Nhân dân ta ra sức xây dựng đất nước ngày một thêm xuân(2).
	b/ Tìm các quan hệ từ có trong đoạn trích sau:
	“Thằng Thắng, con cá vược của thôn Bần và là địch thủ bơi lội đáng gờm nhất của bọn trẻ, lúc này đang ngồi trên chiếc thuyền đậu ở ngoài cùng. Nó trạc tuổi thằng Chân “phệ”nhưng cao hơn hẳn cái đầu” (Theo Nguyên Ngọc)
Câu 2(1đ): Em hãy xác định bộ phận trạng ngữ, chủ ngữ, vị ngữ của các câu sau: 
a/ Từ trên một bụi tre cuối nẻo của làng, vọng lại tiếng mấy con chim cu gáy.
b/ Ở phía Tây bờ sông Hồng, những cây bàng xanh biếc xoè tán rộng, soi bóng mặt nước.
Câu 3 (1đ): Em hãy phân các từ sau thành 2 nhóm: từ ghép và từ láy.
	chật chội, xem xét, miệt mài, mệt mỏi, mềm mỏng, lung linh, lỏng lẻo, thong thả, giặt giũ, mong muốn.
 Câu 4 (2đ): Trong bài Việt Nam thân yêu , nhà thơ Nguyễn Đình Thi có viết:
	“ Việt Nam đất nước ta ơi!
Mênh mông biển lúa đâu trời đẹp hơn
Cánh cò bay lả rập rờn
Mây mờ che đỉnh Trường Sơn sớm chiều.” 
 	 (Nguyễn Đình Thi)
Em hãy viết đoạn văn ngắn bày tỏ cảm nghĩ của mình về đất nước Việt Nam qua đoạn thơ trên.
Câu 5: (4 điểm) Thế là mùa đông rét mướt đã ra đi. Mùa xuân xinh đẹp lại về, cây cối đâm chồi nảy lộc, trăm hoc đua nở, vạn vật tràn đầy sức sống mới.
	Em hãy viết một đoạn văn ngắn (khoảng 20 dòng) tả cảnh nơi em ở vào mùa xuân tươi đẹp đó.
Phßng GD Yªn §Þnh §Ò thi thi häc sinh giái líp 5
Tr­êng TH Yªn L©m m«n tiÕng viÖt
	 ( Thêi gian: 90 phót)
C©u 1 (3 ®iÓm)
a. Trong nh÷ng c©u nµo d­íi ®©y c¸c tõ “®i”; “ch¹y” mang nghÜa gèc vµ trong c¸c c©u nµo mang nghÜa chuyÓn.
+ §i: 1/ Nã ch¹y cßn t«i ®i.
 2/ Anh ®i « t« cßn t«i ®i xe ®¹p.
 3/ Cô èm nÆng, ®· ®i h«m qua råi.
+Ch¹y: 1/ CÇu thñ ch¹y ®ãn qu¶ bãng.
 2/ §¸nh kÎ ch¹y ®i, kh«ng ai ®¸nh kÎ ch¹y l¹i.
 3/ Tµu ch¹y trªn ®­êng ray.
b. Ph©n biÖt s¾c th¸i nghÜa cña c¸c thµnh ng÷ gÇn nghÜa sau :
	- MÆt bóng ra s÷a .
	- MÆt d¹n mµy dµy .
C©u 2 : (3 ®iÓm)
H·y chØ ra danh tõ, ®éng tõ , tÝnh tõ ( nÕu cã ) trong c©u sau : 
	Ngay thÒm l¨ng, m­êi t¸m c©y v¹n tuÕ t­îng tr­ng cho mét ®oµn qu©n danh dù ®øng trang nghiªm .
C©u 3 : (3 ®iÓm)
H·y x¸c ®Þnh chñ ng÷, vÞ ng÷ vµ tr¹ng ng÷ ( nÕu cã ) trong mçi c©u sau vµ cho biÕt c¸c c©u ®· cho lµ c©u ®¬n hay c©u ghÐp?
Tr­a , n­íc biÓn xanh l¬ vµ khi chiÒu tµ , biÓn ®æi sang mµu xanh lôc .
b.Trªn nÒn c¸t tr¾ng tinh, n¬i ngùc c« Mai t× xuèng ®ãn ®­êng bay cña giÆc, mäc lªn nh÷ng b«ng hoa tÝm.
C©u 4 : ( 4 ®iÓm )
“ M­a ngít h¹t råi dÇn dÇn t¹nh h¼n. Mµu m©y x¸m ®ôc trªn cao ®· r¸ch m­íp, tr«i d¹t c¶ vÒ mét ph­¬ng, ®Ó lé dÇn mét vµi m¶ng trêi thÊp tho¸ng xanh. Mét vµi tia n¾ng hiÕm hoi b¾t ®Çu mõng rì räi xuèng “.
	( TrÝch Nói rõng Tr­êng S¬n sau c¬n m­a ) 
H·y t×m biÖn ph¸p nghÖ thuËt t¸c gi¶ ®· sö dông ®Ó miªu t¶ c¶nh sau c¬n m­a qua ®o¹n v¨n trªn .
C©u 5 : ( 6 ®iÓm )
	Em ®· tõng ®­îc cha mÑ ( hoÆc b¹n bÌ, ng­êi th©n ) tÆng cho mét mãn quµ nh©n ngµy sinh nhËt ( hoÆc ngµy lÔ TÕt ...). H·y viÕt bµi v¨n t¶ l¹i mãn quµ ®ã vµ nªu c¶m nghÜ cña em . 
§iÓm tr×nh bµy vµ ch÷ viÕt toµn bµi : 1 ®iÓm
Phßng GD & §t Yªn §Þnh §Ò thi Häc Sinh Giái líp 5 
 Tr­êng TH Yªn ninh n¨m häc; 2010 - 2011
 M«n: TiÕng ViÖt
 ( Thêi gian: 90 phót)
C©u 1: (4 ®iÓm): 
 Cho mét nhãm c¸c tõ sau: gÇy, yÕu, thÊp, hiÒn, ®«n hËu, m¶nh mai, trung thùc, trung thµnh, gi¶ dèi, cøng r¾n, khoÎ, cao, bÐo, ph¶n béi, v¹m vì. 
 H·y:
Dùa vµo nghÜa xÕp c¸c tõ trªn vµo hai nhãm vµ ®Æt tªn cho tõng nhãm.
T×m c¸c cÆp tõ tr¸i nghÜa trong mçi nhãm.
C©u 2: (3 ®iÓm):
 H·y x¸c ®Þnh tõ lo¹i cña c¸c tõ in ®Ëm trong c¸c c©u sau: 
Con mÌo con ®uæi b¾t con chuét con con.
ChÞ ¬i ! ChÞ cña b¹n Lan ®· vÒ ch­a ?
Cuéc ®êi häc sinh ®Çy nh÷ng kØ niÖm ®Ñp.
B¹n Hµ ®· kØ niÖm t«i chiÕc bót nµy khi chia tay nhau.
C©u 3: (4 ®iÓm): 
 Em h·y nªu c¶m xóc cña m×nh vÒ Bè , MÑ sau khi nghe lêi bµi h¸t sau:
“ Ba sÏ lµ c¸nh chim cho con bay thËt xa
 MÑ sÏ lµ cµnh hoa cho con cµi lªn ngùc
 Ba mÑ lµ l¸ ch¾n che chë suèt ®êi con
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
 Dï mai ®©y kh«n lín, bay ®i kh¾p mäi miÒn
 Con ®õng quªn con nhÐ, ba mÑ lµ quª h­¬ng.”
C©u 4: (3 ®iÓm): 
 §iÒn thªm mét vÕ c©u vµo chç trèng ®Ó t¹o thµnh c©u ghÐp cã quan hÖ t­¬ng ph¶n:
a) Tuy h¹n h¸n kÐo dµi 
b) MÆc dï thêi tiÕt kh«ng thuËn lîi ...
C©u 5: (6 ®iÓm): 
 H·y viÕt bµi v¨n kho¶ng 25 dßng t¶ mét c¶nh ®Ñp ë quª h­¬ng em mµ em c¶m thÊy yªu thÝch nhÊt.
 Phßng GD& §T yªn ®Þnh
Tr­êng TiÓu häc Yªn Phó
§Ò thi häc sinh giái líp 5
N¨m häc: 2010 - 2011
M«n tiÕng viÖt
Câu 1. (6 ®iÓm)
 C¸c tõ trong mçi nhãm d­íi ®©y cã quan hÖ víi nhau nh­ thÕ nµo?
 a. §¸nh cê, ®¸nh giÆc, ®¸nh trèng.
 b. Trong veo, trong v¾t, trong xanh
 c. Thi ®Ëu, x«i ®Ëu, chim ®Ëu trªn cµnh
C©u 2:( 4®iÓm)
 Cho ®o¹n th¬ sau:
 Nh÷ng lêi c« gi¸o gi¶ng
 Êm trang vë th¬m tho
Yªu th­¬ng em ng¾m m·i
Nh÷ng ®iÓm m­êi c« cho.
 a. Ph©n biÖt tõ ®¬n, tõ ghÐp, tõ l¸y cã trong ®o¹n th¬?
 b. T×m c¸c danh tõ ; ®éng tõ; tÝnh tõ; cã trong ®o¹n th¬
C©u 3(2®iÓm) Trong bµi th¬ "L­îm nhµ th¬ Tè H÷u viÕt:
 Chó bÐ lo¸t cho¾t
 C¸i xắc xinh xinh
 C¸i ch©n tho¨n tho¾t
 C¸i ®Çu nghªnh nghªnh
 Ca l« ®éi lÖch
Måm huyÕt s¸o vang
Nh­ con chim chÝch
 Nh¶y trªn ®­êng vµng.
 a. T×m tõ l¸y vµ hÝnh ¶nh so s¸nh; cã trong ®o¹n th¬
 b. Nh÷ng tõ l¸y vµ h×nh ¶nh so s¸nh ®ã gióp em thÊy ®­îc ®iÓm g× ®¸ng yªu cña chó L­îm
C©u 4(7®iÓm)
 Em h·y t¶ l¹i vÎ ®Ñp quª h­¬ng em vµo mét buæi sím mai
 Phßng GD& §T yªn ®Þnh
Tr­êng TiÓu häc Yªn Phó
§Ò thi häc sinh giái Líp 5
N¨m häc: 2010 - 2011
M«n: TiÕng ViÖt - Thêi gian lµm bµi: 40 phót
C©u 1: (2 ®iÓm)G¹ch ch©n vµ chØ râ c¸c tõ ghÐp, tõ l¸y trong c¸c c©u sau:
a. M­a mïa xu©n x«n xao, ph¬i phíi nh÷ng h¹t m­a mÒm m¹i, r¬i mµ nh­ nh¶y móa.
b. Thiªn ®­êng kho¸c trªn m×nh chiÕc ¸o nhiÒu mµu rùc rì, kû vËt cña c¸c loµi chim b¹n bÌ.
C©u 2: (2 ®iÓm) Víi mçi tõ “nhµ”; “ch¹y” em h·y ®Æt 2 c©u trong ®ã 1 c©u cã nghÜa gèc vµ 1 c©u cã nghÜa chuyÓn.
C©u 3 (4 ®iÓm) “Trèng giôc thïng thïng. Tõ hai bªn, ®Êt ®æ sËp xuèng tõng m¶ng. §Êt cao dÇn ®· næi lªn trªn mÆt lßng s«ng thµnh mét vÖt ®á. Sät ®Êt dùa vµo cäc tre, cäc tre gi÷ chÆt sät ®Êt. Dßng n­íc bÞ chÆn ®øng l¹i. TiÕng reo hß hai bªn næi lªn Çm Ü: Chóng ta th¾ng biÓn råi!”... (TrÝch Th¾ng biÓn)
a. §o¹n v¨n trªn gåm mÊy c©u. X¸c ®Þnh c¸c thµnh phÇn c©u trong ®o¹n v¨n ®ã?
b. C©u nµo lµ c©u ®¬n, c©u nµo lµ c©u ghÐp? V× sao?
C©u 4 (4 ®iÓm) Dïng biÖn ph¸p nghÖ thuËt so s¸nh hoÆc nh©n hãa ®Ó diÔn ®¹t néi dung nh÷ng c©u sau sao cho c©u míi t¹o thµnh hay h¬n, giµu h×nh ¶nh h¬n.
a. Hµng c©y ®u ®­a tr­íc giã.
b. BiÓn cuén sãng.
c. MÆt trêi lªn.
d. ¸nh tr¨ng chiÕu xuèng lµm dßng s«ng ®Ñp h¬n.
C©u 5 (7 ®iÓm)
Em n»m m¬ ®­îc gÆp tiªn. C« tiªn tÆng em 1 viªn ngäc ­íc. Em dïng viªn ngäc ­íc ®ã ®Ó lµm mét viÖc ý nghÜa nhÊt vµ giµnh ®­îc niÒm vui lín. H·y kÓ l¹i giÊc m¬ ®ã cña em.
(§iÓm ch÷ viÕt vµ tr×nh bµy: 1 ®iÓm)
 Phßng gd&®T yªn ®Þnh ®Ò thi häc sinh giái líp 5
Tr­êng tiÓu häc ®Þnh b×nh m«n TiÕng viÖt
 Thêi gian 90 phót
C©u 1: (3®iÓm)
a, T×m c¸c tõ ng÷ ®ång nghÜa trong ®o¹n th¬ sau:
Hoan h« anh gi¶i phãng qu©n!
KÝnh chµo anh, con ng­êi ®Ñp nhÊt
LÞch sö h«n anh chµng trai ch©n ®Êt
Sèng hiªn ngang, bÊt khuÊt trªn ®êi
Nh­ Th¹ch Sanh cña thÕ kû hai m­¬i
 (Tè H÷u)
b, C¸c tõ ®ång nghÜa nªu trªn cã s¾c th¸i ý nghÜa kh¸c nhau nh­ thÕ nµo?
C©u 2: (3®iÓm)
a, ChÐp l¹i ®o¹n v¨n sau khi ®· ®Æt dÊu c©u vµo vÞ trÝ thÝch hîp 
Ban ®ªm, mÆt tr¨ng trßn vµnh v¹nh ®ång lóa tr¶i mét mµu xanh mªnh m«ng mÆt ao sãng s¸nh, mét m¶nh tr¨ng hång bång bÒnh tr«i trong n­íc.
ChØ râ ®o¹n v¨n ®· kh«i phôc ®©u lµ