Đề thi học sinh giỏi cấp huyện năm học 2015 - 2016 môn thi : Lịch sử thời gian : 150 phút ( không kể thời gian giao đề)

PHÒNG GD-ĐT THANH OAI
TRƯỜNG THCS LIÊN CHÂU
ĐỀ THI HỌC SINH GIỎI CẤP HUYỆN NĂM HỌC 2015 - 2016
MÔN THI : LỊCH SỬ
Thời gian : 150 phút ( Không kể thời gian giao đề)
 ĐỀ BÀI
A. LỊCH SỬ VIỆT NAM
Câu 1 (3.5 điểm)
Việc lựa chọn con đường cứu nước của Nguyễn Tất Thành có điểm gì mới so với những nhà yêu nước chống Pháp trước đó? Tại sao Người lại không đi theo con đường cứu nước của các vị tiền bối mà quyết định đi tìm đường con đường cứu nước mới?
B. LỊCH SỬ THẾ GIỚI
Câu 2: (6 điểm)
	Hoàn cảnh ra đời của tổ chức ASEAN ? Tổ chức ASEAN hoạt động dựa trên mục tiêu, nguyên tắc nào? Trình bày mối quan hệ giữa ASEAN và Việt Nam từ sau năm 1975 đến nay ?
Câu 3 (5 điểm): Tại sao nói “ Hòa bình, ổn định và hợp tác phát triển vừa là thời cơ, vừa là thử thách đối với các dân tộc”? Liên hệ với thực tiễn ở Việt Nam?
Câu 4 ( 5.5đ): Trình bày những thành tựu của cuộc cách mạng khoa học kĩ thuật lần thứ II? Ý nghĩa và tác động của cuộc cách mạng khoa học kĩ thuật đối với con người? Em có suy nghĩ gì về việc áp dụng những thành tựu đó ở Việt Nam hiện nay ?
Ban giám hiệu duyệt 	 Liên Châu , ngày 22/10/2015
 Người ra đề
 Lã Thị Nhung
PHÒNG GD&ĐT THANH OAI
TRƯỜNG THCS LIÊN CHÂU
HƯỚNG DẪN CHẤM THI HỌC SINH GIỎI LỚP 9
Năm học 2015-2016
Môn thi: Sử
LỊCH SỬ VIỆT NAM
Câu 1( 3.5 điểm )
 * Nguyễn Tất Thành ra đi tìm đường cứu nước, vì:(1 điểm)
- Nguyễn Tất Thành sinh ra và lớn lên trong hoàn cảnh mất nước. Các phong trào yêu nước lần lượt thất bại.( 0.5 điểm )
- Đau xót trước cảnh nước mất nhà tan, sự đàn áp, bóc lột tàn bạo của thực dân Pháp, Nguyễn Tất Thành ra đi tìm đường cứu nước mới cho dân tộc. 
( 0.5 điểm )
 * Điểm mới: ( 1điểm )
- Các nhà yêu nước chống Pháp là các sĩ phu phong kiến. Mong muốn của họ là giải phóng dân tộc, thiết lập lại chế độ phong kiến, hoặc là các sĩ phu tân học trẻ tuổi đi theo con đường dân chủ tư sản, thiết lập chế độ quân chủ lập hiến, chế độ cộng hòa. ( 0.5 điểm )
- Nguyễn Tất Thành đi sang phương Tây để tìm hiểu vì sao nước Pháp thống trị nước mình và thực chất của các từ “Tự do – Bình đẳng – Bác ái”; xác định con đường cứu nước đúng cho dân tộc. ( 0.5 điểm )
* Nguyễn Tất Thành không đi theo con đường cứu nước của các vị tiền bối mà quyết định đi tìm con đường cứu nước mới vì: : ( 1điểm )
- Người tuy khâm phục các vị tiền bối nhưng không nhất trí với những chủ trương, con đường cứu nước mà các bậc tiền bối lựa chọn: ( 0.5 điểm )
 Người nhận xét:
+ Cụ Phan Bội Châu dựa vào Nhật Bản để đánh không khác “đuổi hổ cửa trước, rước beo cửa sau” ( 0.25 điểm )
+ Cụ Phan Chu Trinh đề nghị cải cách không khác xin giặc rủ lòng thương
( 0.25 điểm )
* Ý nghĩa: ( 0.5 điểm )
- Những hoạt động của Nguyễn Tất Thành tuy mới chỉ là bước đầu nhưng có ý nghĩa vô cùng quan trọng vì đã biết gắn liền phong trào đấu tranh của giai cấp công nhân và nhân dân lao động Việt Nam với phong trào Cộng sản và công nhân Pháp, cũng như với phong trào cách mạng thế giới.
B. LỊCH SỬ THẾ GIỚI
Câu 2: (6 điểm)
* Hoàn cảnh ra đời
- Sau khi giành độc lập và đứng trước những yêu cầu phát triển kinh tế, xã hội của đất nước, nhiều nước Đông Nam Á chủ trương thành lập một tổ chức liên minh khu vực nhằm cùng nhau hợp tác phát triển (0,25 điểm).
- Để hạn chế ảnh hưởng của các cường quốc bên ngoài đối với khu vực, nhất là khi cuộc chiến tranh xâm lược của Mĩ ở Đông Dương ngày càng không thuận lợi. ( 0,25điểm)
- Ngày 8/8/1967, Hiệp hội các nước Đông Nam Á (viết tắt là ASEAN) được thành lập tại Băng Cốc( Thái Lan) với sự tham gia của năm nước : In-đô-nê-xi-a, Ma-lai-xi-a, Phi-líp-pin, Xin-ga-po và Thái Lan. (0,5 điểm)
* Mục tiêu của ASENAN 
Phát triển kinh tế và văn hóa thông qua những nỗ lực hợp tác chung giữa các nước thành viên, trên tinh thần duy trì hòa bình và ổn định khu vực. (1,0 điểm)
* Nguyên tắc hoạt động
 - Cùng nhau tôn trọng chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ, không can thiệp vào công việc nội bộ của nhau, giải quyết các tranh chấp bằng biện pháp hòa bình; hợp tác phát triển có hiệu quả (1,0 điểm)
* Mối quan hệ giữa ASENAN và Việt Nam
- Khi cuộc kháng chiến chống Mĩ cứu nước của nhân dân Việt Nam , Lào, Cam-phu-chia kết thúc năm 1975, các quan hệ ngoại giao giữa ba nước Đông Dương và ASEAN đã được thiết lập. (0,5 điểm)
- 7/1992, Việt Nam gia nhập vào Hiệp ước Ba-li ( 1976) . Đây là bước đi đầu tạo cơ sở để Việt Nam hòa nhập vào các hoạt động của khu vực Đông Nam Á. (0,5 điểm)
- 26/7/1995 Việt Nam chính thức gia nhập ASEAN và trở thành thành viên thứ bảy.
(0,5 điểm )
-Từ khi gia nhập vào tổ chức ASEAN, Việt Nam đã có những đóng góp quan trong trên tất cả các lĩnh vực hợp tác của hiệp hội đồng thời tổ chức nhiều sự kiện quan trong như: ( 0,5 điểm)
 + 12/1998 tổ chức thành công Hôi nghị cáp cao ASEAN 6 tại Hà Nội. (0,25 điểm)
 + Từ tháng 7/2000 đến tháng 7/2001 Việt Nam hoàn thành tốt vai trò chủ tịch ủy ban thường trực ASEAN . (0,25 điểm)
 + 2010 Việt Nam đảm nhiệm vai trò chủ tịch của ASEAN ( 0,25 điểm)
 + 4/2010 tổ chức thành công Hội nghị cấp cao ASEAN XVI tại Hà Nội ( 0,25 điểm)
Câu 3 (5 điểm): 
 a .Về thời cơ:
 - Từ sau “chiến tranh lạnh”, bối cảnh chung của thế giới là ổn định nên các nước có cơ hội thuận lợi trong việc xây dựng và phát triển đất nước. (0,5điểm)
 -Tăng cường hợp tác và tham gia các lien minh kinh tế khu vực (0,5điểm)
 - Các nước đang phát triển có thể tiếp thu những tiến bộ khoa học kĩ thuật thế giới và khai thác các nguồn đầu tư của nước ngoài để rút ngắn thời gian xây dựng và phát triển đất nước.
 b. Về thách thức:
 - Các nước đang phát triển cần nhận thức đầy đủ sự cần thiết tất yếu , và tìm kiếm con đường, cách thức hợp lí nhất trong quá trình hội nhập quốc tế, biết phát huy thế mạnh của mình. (0,5điểm)
 - Hầu hết các nước đang phát triển có điểm xuất phát về kinh tế, trình độ dân trí và chất lượng nguồn lực còn nhiều hạn chế. (0,5điểm)
 - Sự cạnh tranh quyết liệt của thị trường thế giới .. . (0,5điểm)
 - Vấn đề giữ gìn, bảo vệ bản sắc văn hóa dân tộc và sự kết hợp hài hòa giữa truyền thống và hiện đại cần được lưu ý (0,5điểm)
c. Nhiệm vụ to lớn nhất của nhân dân Việt Nam: ( 1.5điểm)
- Tiếp tục giữ vững ổn định chính trị kiên định con đường XHCN dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam ( 0.25 điểm)
- Mở rộng hợp tác quốc tế về mọi mặt, nhất là về kinh tế song vẫn giữ được bản sắc văn hóa dân tộc ( 0.25 điểm)
 - Dồn sức phát triển lực lượng sản xuất nâng cao trình độ khoa học kĩ thuật
 ( 0.25 điểm )
 - Công nghiệp hóa hiện đại hóa nhằm đưa đất nước thoát khỏi nghèo nàn lạc hậu. Phấn đấu đến năm 2020 cơ bản trở thành nước công nghiệp ( 0.25 điểm)
- Trong những năm qua, Đảng và nhà nước ta đã có những chính sách, đường lối phù hợp, nhờ đó, đất nước ta từng bước phát triển hòa nhập dần vào đời sống khu vực và thế giới. ( 0.5 điểm)
Câu 4 ( 5.5đ): 
a, Thành tựu của cách mạng KHKT lần 2: 
- Trong lĩnh vực khoa học cơ bản có phát minh to lớn...(0. 5đ)
- Phát minh lớn về công cụ sản xuất mới...(0. 5đ)
- Tìm ra nguồn năng lượng mới...(0.5đ)
- Sáng chế những vật liệu mới...(0.5đ)
- "Cách mạng xanh" trong nông nghiệp...(0.5đ)
- Tiến bộ thần kì trong giao thông và thông tin...(0.5đ)
b, Ý nghĩa và tác động: 
- Ý nghĩa: là cột mốc chói lọi...phục vụ cuộc sống con người...(0.5đ)
- Tác động: 
+ Tích cực: nâng cao năng xuất...đời sống...thay đổi cơ cấu..(0.25đ)
+ Tiêu cực: Chế tạo vũ khí hủy diệt...ô nhiễm môi trường...tai nạn..bệnh tật..(0.25đ)
c, Em có suy nghĩ ....ở Việt Nam hiện nay.
- Hiện nay nước ta đang tiến hành công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước..(0.5đ)
- Việt Nam đang tích cực áp dụng thành tựu tiến bộ của cách mạng KHKT vào sản xuất công-nông nghiệp. Tạo ra một diện mạo mới cho nền kinh tế nước ta (0.5đ)
- Tuy nhiên, việc áp dụng còn hạn chế do cơ chế chính sách chưa phù hợp, điều kiện kinh tế cơ sở hạ tầng còn khó khăn...(0.5đ)
Ban giám hiệu duyệt 	 Liên Châu , ngày 20/10/2015
 Người ra đề
 Lã Thị Nhung
PHÒNG GD-ĐT THANH OAI
TRƯỜNG THCS LIÊN CHÂU
ĐỀ THI HỌC SINH GIỎI CẤP TRƯỜNG NĂM HỌC 2015 - 2016
MÔN THI : LỊCH SỬ
Thời gian : 150 phút ( Không kể thời gian giao đề)
ĐỀ BÀI
Câu 1 (3.5 điểm)
Việc lựa chọn con đường cứu nước của Nguyễn Tất Thành có điểm gì mới so với những nhà yêu nước chống Pháp trước đó? Tại sao Người lại không đi theo con đường cứu nước của các vị tiền bối mà quyết định đi tìm đường con đường cứu nước mới?
Câu 2: (6 điểm)
	Hoàn cảnh ra đời của tổ chức ASEAN ? Tổ chức ASEAN hoạt động dựa trên mục tiêu, nguyên tắc nào? Trình bày mối quan hệ giữa ASEAN và Việt Nam từ sau năm 1975 đến nay ?
ĐỀ CHÍNH THỨC
Câu 2: (6điểm) 
 Từ sau Chiến tranh thế giới thứ hai, Mĩ đã vươn lên trở thành nước tư bản giàu mạnh nhất, đứng đầu hệ thống tư bản chủ nghĩa và theo đuổi mưu đồ bá chủ thế giới...”. (Bài 8 - SGK Lịch sử 9):
1. Giải thích nguyên nhân dẫn đến sự phát triển của nước Mĩ sau chiến tranh.
2. Bằng những dẫn chứng (số liệu) cơ bản hãy chứng minh cho sự giàu mạnh đó của nước Mĩ.
3. Từ thập niên 70 của thế kỉ XX, “tuy vẫn còn đứng đầu thế giới về nhiều mặt nhưng kinh tế Mĩ không còn giữ ưu thế tuyệt đối như trước kia nữa”. Em hãy nêu những nguyên nhân làm cho địa vị kinh tế của Mĩ bị suy giảm?
Câu 3 (4.5 điểm)
 Em hãy nêu những biểu hiện về sự phát triển “thần kì” của Nhật Bản từ năm 1950 đến những năm 60? Phân tích một nguyên nhân cơ bản có tính chất nội tại của sự phát triển đó?
PHÒNG GD&ĐT THANH OAI
TRƯỜNG THCS LIÊN CHÂU
HƯỚNG DẪN CHẤM THI HỌC SINH GIỎI LỚP 9
( Cấp trường)
Năm học 2015-2016
Môn thi: Sử
Câu 1( 3.5 điểm )
 * Nguyễn Tất Thành ra đi tìm đường cứu nước, vì:(1 điểm)
- Nguyễn Tất Thành sinh ra và lớn lên trong hoàn cảnh mất nước. Các phong trào yêu nước lần lượt thất bại.( 0.5 điểm )
- Đau xót trước cảnh nước mất nhà tan, sự đàn áp, bóc lột tàn bạo của thực dân Pháp, Nguyễn Tất Thành ra đi tìm đường cứu nước mới cho dân tộc. 
( 0.5 điểm )
 * Điểm mới: ( 1điểm )
- Các nhà yêu nước chống Pháp là các sĩ phu phong kiến. Mong muốn của họ là giải phóng dân tộc, thiết lập lại chế độ phong kiến, hoặc là các sĩ phu tân học trẻ tuổi đi theo con đường dân chủ tư sản, thiết lập chế độ quân chủ lập hiến, chế độ cộng hòa. ( 0.5 điểm )
- Nguyễn Tất Thành đi sang phương Tây để tìm hiểu vì sao nước Pháp thống trị nước mình và thực chất của các từ “Tự do – Bình đẳng – Bác ái”; xác định con đường cứu nước đúng cho dân tộc. ( 0.5 điểm )
* Nguyễn Tất Thành không đi theo con đường cứu nước của các vị tiền bối mà quyết định đi tìm con đường cứu nước mới vì: : ( 1điểm )
- Người tuy khâm phục các vị tiền bối nhưng không nhất trí với những chủ trương, con đường cứu nước mà các bậc tiền bối lựa chọn: ( 0.5 điểm )
 Người nhận xét:
+ Cụ Phan Bội Châu dựa vào Nhật Bản để đánh không khác “đuổi hổ cửa trước, rước beo cửa sau” ( 0.25 điểm )
+ Cụ Phan Chu Trinh đề nghị cải cách không khác xin giặc rủ lòng thương
( 0.25 điểm )
* Ý nghĩa: ( 0.5 điểm )
- Những hoạt động của Nguyễn Tất Thành tuy mới chỉ là bước đầu nhưng có ý nghĩa vô cùng quan trọng vì đã biết gắn liền phong trào đấu tranh của giai cấp công nhân và nhân dân lao động Việt Nam với phong trào Cộng sản và công nhân Pháp, cũng như với phong trào cách mạng thế giới.
Câu 2: (6 điểm)
* Hoàn cảnh ra đời
- Sau khi giành độc lập và đứng trước những yêu cầu phát triển kinh tế, xã hội của đất nước, nhiều nước Đông Nam Á chủ trương thành lập một tổ chức liên minh khu vực nhằm cùng nhau hợp tác phát triển (0,25 điểm).
- Để hạn chế ảnh hưởng của các cường quốc bên ngoài đối với khu vực, nhất là khi cuộc chiến tranh xâm lược của Mĩ ở Đông Dương ngày càng không thuận lợi. ( 0,25điểm)
- Ngày 8/8/1967, Hiệp hội các nước Đông Nam Á (viết tắt là ASEAN) được thành lập tại Băng Cốc( Thái Lan) với sự tham gia của năm nước : In-đô-nê-xi-a, Ma-lai-xi-a, Phi-líp-pin, Xin-ga-po và Thái Lan. (0,5 điểm)
* Mục tiêu của ASENAN 
Phát triển kinh tế và văn hóa thông qua những nỗ lực hợp tác chung giữa các nước thành viên, trên tinh thần duy trì hòa bình và ổn định khu vực. (1,0 điểm)
* Nguyên tắc hoạt động
 - Cùng nhau tôn trọng chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ, không can thiệp vào công việc nội bộ của nhau, giải quyết các tranh chấp bằng biện pháp hòa bình; hợp tác phát triển có hiệu quả (1,0 điểm)
* Mối quan hệ giữa ASENAN và Việt Nam
- Khi cuộc kháng chiến chống Mĩ cứu nước của nhân dân Việt Nam , Lào, Cam-phu-chia kết thúc năm 1975, các quan hệ ngoại giao giữa ba nước Đông Dương và ASEAN đã được thiết lập. (0,5 điểm)
- 7/1992, Việt Nam gia nhập vào Hiệp ước Ba-li ( 1976) . Đây là bước đi đầu tạo cơ sở để Việt Nam hòa nhập vào các hoạt động của khu vực Đông Nam Á. (0,5 điểm)
- 26/7/1995 Việt Nam chính thức gia nhập ASEAN và trở thành thành viên thứ bảy.
(0,5 điểm )
-Từ khi gia nhập vào tổ chức ASEAN, Việt Nam đã có những đóng góp quan trong trên tất cả các lĩnh vực hợp tác của hiệp hội đồng thời tổ chức nhiều sự kiện quan trong như: ( 0,5 điểm)
 + 12/1998 tổ chức thành công Hôi nghị cáp cao ASEAN 6 tại Hà Nội. (0,25 điểm)
 + Từ tháng 7/2000 đến tháng 7/2001 Việt Nam hoàn thành tốt vai trò chủ tịch ủy ban thường trực ASEAN . (0,25 điểm)
 + 2010 Việt Nam đảm nhiệm vai trò chủ tịch của ASEAN ( 0,25 điểm)
 + 4/2010 tổ chức thành công Hội nghị cấp cao ASEAN XVI tại Hà Nội ( 0,25 điểm)
Câu 3
1. Giải thích nguyên nhân dẫn đến sự phát triển của nước Mĩ sau chiến tranh.
+ Nước Mĩ ở xa chiến trường, được hai đại dương là Đại Tây Dương và Thái Bình Dương che chở không bị chiến tranh tàn phá. 
+ Trong chiến tranh do được yên ổn phát triển sản xuất và bán vũ khí, hàng hóa cho các nước tham chiến, thu được 114 tỉ USD lợi nhuận, trở thành nước tư bản giàu mạnh nhất thế giới. 
+ Do đất nước không có chiến tranh nên thu hút được nhiều nhân tài, nhiều nhà khoa học trên thế giới về sinh sống và làm việc. 
+ Thừa hưởng những thành tựu khoa học - kĩ thuật thế giới. Áp dụng những thành tựu của cuộc cách mạng khoa học - kĩ thuật vào sản xuất.
2. Chứng minh cho sự giàu mạnh đó của nước Mĩ.
+ Sản lượng công nghiệp: Mĩ chiếm hơn một nửa sản lượng công nghiệp toàn thế giới (56,47% - 1948)
+ Sản lượng nông nghiệp: Mĩ gấp 2 lần sản lượng nông nghiệp của 5 nước Anh, Pháp, Tây Đức, Italia và Nhật Bản cộng lại. 
+ Nắm trong tay 3/4 trữ lượng vàng thế giới (24.6 tỉ USD). 
+ Về quân sự: Mĩ có lực lượng quân sự mạnh nhất thế giới tư bản và độc quyền vũ khí nguyên tử. 
3. Nguyên nhân làm cho địa vị kinh tế của Mĩ bị suy giảm: 
+ Sau khi khôi phục kinh tế, các nước Tây Âu và Nhật Bản đã vươn lên mạnh mẽ và trở thành những trung tâm kinh tế ngày càng cạnh tranh gay gắt với Mĩ. 
+ Kinh tế Mĩ không ổn định do vấp phải nhiều cuộc suy thoái, khủng hoảng. 
+ Do theo đuổi tham vọng bá chủ thế giới, Mĩ phải chi phí những khoản tiền khổng lồ cho việc chạy đua vũ trang, sản xuất các loại vũ khí hiện đại rất tốn kém, thiết lập hàng nghìn căn cứ quân sự và nhất là tiến hành các cuộc chiến tranh xâm lược. 
 + Sự giàu nghèo quá chênh lệch giữa các tầng lớp trong xã hội là nguồn gốc 
Câu 4 ( 4.5 điểm) 
* Những biểu hiện:
- Trong những năm 1951 – 1960, kinh tế Nhật Bản đạt được bước phát triển “thần kì”, trở thành một trong ba trung tâm kinh tế - tài chính của thế giới. Biểu hiện: ( 0.5 điểm)
+ Về tổng sản phẩm quốc dân: năm 1950 chỉ đạt được 20 tỉ USD, nhưng đến năm 1968 đã đạt tới 183 tỉ USD. : ( 0.5 điểm)
+ Về công nghiệp, trong những năm 1950, 1960, tố độ tăng trưởng bình quân hàng năm là 15%.: ( 0.5 điểm)
+ Nhờ áp dụng những thành tựu khoa học - kĩ thuật hiện đại, đã cung cấp hơn 80% nhu cầu lương thực trong nước, 2/3 nhu cầu thịt sữa, nghề đánh cá rất phát 
 ( 0.5 điểm)
* Phân tích một nguyên nhân:
- Nhân tố cơ bản có tính chất nội tại giúp cho Nhật Bản bị tàn phá nặng nề trong Chiến tranh thế giới thứ hai mà vẫn vươn lên phát triển với tốc độ “thần kì” đó là nhờ con người Nhật Bản. : ( 0.5 điểm)
 Từ những điều kiện tự nhiên, hoàn cảnh lịch sử và môi trường xã hội, con người Nhật Bản được hình thành với những giá trị truyền thống được đề cao. : 
( 0.5 điểm)
+Con người Nhật Bản cần cù lao động và có tình yêu thiên nhiên. ( 0.25 điểm)
+Họ biết tìm ra cái hay của người khác để học hỏi và tận dụng nó để phục vụ mình. ( 0.25 điểm)
+ Người Nhật Bản có tính kỉ luật và có ý thức rõ ràng về nghĩa vụ, bổn phận của mình đối với đất nước. Họ luôn đề cao chữ tín lên hàng đầu. ( 0.25 điểm)
+ Họ biết chịu đựng và giữ phép lịch sự, biết tiết kiệm và biết lo xa. ( 0.25 điểm)
- Với tính cách và những phẩm chất như vậy, người Nhật Bản luôn có nghị lực mạnh mẽ, vượt lên mọi khó khăn của hoàn cảnh. Thực tế lịch sử cũng đã chứng minh, Nhật bản đã có những bước phát triển “thần kì”, trở thành một trong ba trung tâm kinh tế - tài chính thế giới. Đồng thời, Nhật Bản cũng đã nỗ lực để trở thành một cường quốc chính trị, nhằm xóa bỏ hình ảnh mà thế giới thường nói về Nhật Bản – “một người khổng lồ về kinh tế, nhưng lại là một chú lùn về chính trị”.(0.5 điểm)
Liên Châu , ngày 22/10/2015
Người ra đề Duyệt của ban giám hiệu 
Lã Thị Nhung