Thành Phố Hồ Chí Minh Tháng 01 Năm 2013 SỞ GIÁO DỤC & ĐÀO TẠO THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH TRƯỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG THỦ ĐỨC *** Đề Tài Nghiên Cứu Sư Phạm ứng Dụng Trong Giáo Dục “NGHIÊN CỨU NHỮNG KHẢ NĂNG HỌC TẬP CỦA HỌC SINH TỪ ĐÓ XÂY DỰNG MÔ HÌNH HỌC TẬP TỐT CHO CÁC HỌC SINH CÓ HỌC LỰC YẾU KÉM” GV: Thực Hiện Phạm Quốc Đạt (Gv Thể Dục Trường THPT i MỤC LỤC *** MỤC LỤC ....................................................................................................................................................... i Danh Mục Các Bảng ......................................................................................................................................iv Danh Mục Hình Ảnh Biểu Đồ .........................................................................................................................v LỜI CAM ĐOAN ...........................................................................................................................................vi LỜI CẢM ƠN ............................................................................................................................................... vii CÁC CHỮ VIẾT TẮT TRONG ĐỀ TÀI NGHIÊN CỨU .............................................................................ix TÓM TẮT NGHIÊN CỨU ..............................................................................................................................x MỞ ĐẦU ..........................................................................................................................................................1 Mục đích của nghiên cứu .............................................................................................................................. 1 Câu Hỏi Nghiên Cứu. ................................................................................................................................... 2 Giới hạn và giả định ..................................................................................................................................... 2 Phạm vi nghiên cứu ...................................................................................................................................... 2 Ý nghĩa nghiên cứu ...................................................................................................................................... 2 Chương I: CƠ SỞ LÝ LUẬN VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU .................................................................................4 2.1. Làm Thế Nào Để Học Giỏi: ................................................................................................................ 4 2.2. Tìm Phương Pháp Học Cho Riêng Cho Mình. ..................................................................................... 7 2.3. Phát Triển Kỹ Năng Sắp Xếp Thời Gian .............................................................................................10 2.4. Trí Nhớ Chìa Khóa Để Học Tập Tốt:..................................................................................................11 Rèn luyện trí nhớ - Tài sản vô giá .......................................................................................................14 2.5. Động Cơ Học Tập & Quá Trình Học Tập Tốt. ....................................................................................15 Chương II: PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU .............................................................................................. 18 2.1. Thời gian nghiên cứu: ........................................................................................................................18 2.2. Mô hình nghiên cứu: ..........................................................................................................................18 2.1. Quy trình nghiên cứu: ........................................................................................................................19 2.3. Phương Pháp Phân Tích Và Tổng Hợp Tài Liệu .................................................................................20 2.4. Phương Pháp Phỏng Vấn: ..................................................................................................................20 Chương 3 - KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ BÀN LUẬN .............................................................................. 21 3.1. Dùng SPSS Để Kiểm Định Thang Đo.................................................................................................21 Phạm Quốc Đạt Tổ Thể Dục ii 3.1.1. Kiểm Định Hệ Số Maiser Meyer Olkin (KMO): .........................................................................22 3.1.2. Kiểm Tra Độ Tin Cậy Cronbach's Alpha Của Thang Đo. ............................................................22 3.1.3. Kiểm Định Phương Sai Trích Principal Component. ...................................................................23 3.2. Trả Lời Câu Hỏi Nghiên Cứu: ............................................................................................................23 3.2.1. Thành tích học tập của cách em năm vừa qua thế nào?. Giới tính có ảnh hưởng đến thành tích học tập hay không ?. .............................................................................................................................................23 3.2.2. Thành Phần Kinh Tế Gia Đình Của Học Sinh Như Thế Nào?. ..........................................................25 3.2.3. Thành Phần Kinh Tế Có Ảnh Hưởng Đến Quá Trình Học Tập Của Học Sinh Không?. .......................26 3.2.4. Nghề Nghiệp Của Cha Mẹ Học Sinh Là Gì?. ..................................................................................27 3.2.5. Nghề Nghiệp Của Cha và Mẹ Có Ảnh Hưởng Đến Thành Tích Học Tập Của Học Sinh Hay Không ?...29 3.2.6. Các Yếu Tố Để Học Sinh Học Tốt Trong Nhà Trường Là Gì ?. .........................................................31 Môi Trường Gia Đình - Động Cơ Cá Nhân Để Học Sinh Học Tập Tốt. ...............................................31 3.2.7. Các Phương Pháp Để Học Sinh Học Tập Tốt ......................................................................................33 Đối Với Môn Tự Nhiên: .....................................................................................................................33 Đối Với Môn Xã Hội: ........................................................................................................................35 3.2.8. Ghi Nhớ Là Chìa Khóa Để Các Em Học Tốt ......................................................................................36 3.2.9. Các Yếu Tố Để Học Tập Tốt Trong Nhà Trường ................................................................................37 3.3. Xây Dựng Mô Hình Học Tập Trong Nhà Trường. ...................................................................................38 3.3.1. Xây Dựng Môi Trường Gia Đình Và Động Cơ Cá Nhân Để Học Sinh Học Tập Tốt. ...........................39 3.3.2. Xây Dựng Các Phương Pháp Học Tập Giúp Các Em Học Tốt Trong Nhà Trường ...............................41 a/. Lập Sẵn Chương Trình Học................................................................................................................41 b/. Cụ Thể Đi Vào Các Môn Học ............................................................................................................42 Cách Học Môn Lý: .............................................................................................................................42 Cách Học Môn Hóa: ..........................................................................................................................43 Cách Học Môn toán: ..........................................................................................................................44 Cách Học Môn Ngoại Ngữ: ................................................................................................................47 Cách Học Môn Văn: ..........................................................................................................................48 Cách Học Các Môn Học Xã Hội: ......................................................................................................48 3.3.3. Xây Dựng Những Phương Pháp Ghi Nhớ Hiệu Quả Cho Học Sinh .....................................................49 Phạm Quốc Đạt Tổ Thể Dục iii Tưởng Tượng Và Liên Tưởng: ............................................................................................................49 Kết Nối Định Vị Gợi Ý: ......................................................................................................................50 Học Thuộc Lòng ................................................................................................................................50 Tự Diễn Đạt Theo Ý Của Mình ...........................................................................................................50 CHƯƠNG 4: KẾT LUẬN KIẾN NGHỊ........................................................................................................ 52 TÀI LIỆU THAM KHẢO ............................................................................................................................. 54 PHIẾU PHỎNG VẤN ................................................................................................................................... 55 CÁC PHƯƠNG PHÁP SỬ LÝ SỐ LIỆU TRONG SPSS ............................................................................. 62 Sử lý thống kê mô tả:...................................................................................................................................62 Phân tích tần số: ......................................................................................................................................62 Thống kê mô tả: ......................................................................................................................................63 Sử lý kiểm định độ tin cậy: ......................................................................................................................64 Phép xoay, hệ số KMO, Và hệ số truyền tải .........................................................................................64 Kiểm định cronbach Alpha ..................................................................................................................64 Cách Thức Tiến Hành Lệnh Frequencies (Tính tần số) .............................................................................65 Cách Thức Tiến Hành Lệnh Descriptives (Tính Giá Trị Trung Bình) ........................................................65 Cách Thức Tiến Hành Kiểm Định T-Test Giả Thuyết Về Trị Trung Bình Của 2 Tổng Thể Độc Lập(Independent Samples T-Test) ...........................................................................................................65 Cách Thức Tiến Hành Phân Tích Phương Sai Một Yếu Tố (One-Way Anova – Analysis Of Variance) .....65 Phạm Quốc Đạt Tổ Thể Dục iv Danh Mục Các Bảng *** Bảng 1: Bảng Ma Trận Phân Tích Một Phương Pháp Học Cụ Thể .................................................................... 9 Bảng 2: Bảng KMO and Bartlett's Test ............................................................................................................22 Bảng 3: Bảng Cronbach's Alpha (Reliability Statistics) (n=46) ........................................................................22 Bảng 4: Bảng Phương Sai Trích Principal Component .....................................................................................23 Bảng 5 : Thành tích học tập của các học sinh năm học 2011- 1012 (n=577) .....................................................24 Bảng 6: Bảng ttest kiểm định thành tích học tập và giới tính của học sinh (n=577) ............................................24 Bảng 7: Thống Kê Mô Tả Thành Phần Kinh Tế Gia Đình Của Học Sinh (n=577)..................................................25 Bảng 8: Phương Sai Một Yếu Tố Về Sự Khác Biệt Giữa Kinh Tế (thu nhập TB của gia đình) Và Quá Trình Học Tập Của Học Sinh ...........................................................................................................................................26 Bảng 9: Thống kê nghề nghiệp của (thân mẫu) người mẹ của học sinh (n=577) ................................................27 Bảng 10: Thống kê nghề nghiệp của thân phụ học sinh (n=577) .......................................................................28 Bảng 11: Phân Tích Phương Sai Một Yếu Tố (One Way ANOVA) Nghề Nghiệp Của Thân Mẫu Học Sinh Đối Với Quá Trình Học Tậpcủa Học Sinh. ....................................................................................................................30 Bảng 12: Phân Tích phương sai một yếu Tố (One Way ANOVA nghề nghiệp của (thân phụ) học sinh đối với quá trình học tập ....................................................................................................................................................31 Bảng 13: Thống kê mô tả các yếu tố môi trường, hình thức học tập và động cơ để học sinh học tập tốt. ............31 Bảng 14: Thống kê mô tả các phương pháp học tập môn tự nhiên của học sinh (n=577) ...................................34 Bảng 15: Thống kê mô tả các phương pháp học tập môn xã hội của học sinh (n=577) ......................................35 Bảng 16: Thống kê mô tả mức độ ảnh hưởng của khả năng ghi nhớ (n=577) ....................................................36 Bảng 17: Thống kê mô tả các yếu tố để học học sinh học tập tốt (n=577) ........................................................37 Bảng 18: Tóm tắt mô hình các yếu tố để học học sinh học tập tốt .....................................................................38 Phạm Quốc Đạt Tổ Thể Dục v Danh Mục Hình Ảnh Biểu Đồ *** Hình 1: Các thủ khoa đại học năm 2003. .......................................................................................................... 4 Hình 2: Các giai đoạn của quá trình học........................................................................................................... 6 Hình 3: Minh họa sắp xếp bố trí thời gian hợp lý .............................................................................................10 Hình 4: Minh họa bộ não và ghi nhớ của con người .........................................................................................12 Hình 5: Minh họa biểu đồ câu hỏi phỏng vấn động cơ học tập (nghiên cứu của Trung tâm đánh giá và kiểm định chất lượng giáo dục TP.HCM) .........................................................................................................................16 Hình 6: Mô hình nghiên cứu khả năng học tập của học sinh .............................................................................18 Hình 7: Quy trình nghiên cứu ..........................................................................................................................19 Hình 8: Các phép phân tích kiểm định .............................................................................................................20 Hình 9: Biểu Đồ Thể Hiện Sự Thu Nhập TB Của Cha Mẹ Học Sinh ..................................................................26 Hình 10: Biểu đồ minh họa nghề nghiệp thân mẫu học sinh ..............................................................................28 Hình 11: Đồ thị thể hiện sự phân bố nghề nghiệp của thân phụ học sinh...........................................................29 Hình 12: Biểu đồ thể hiện các yếu tố động cơ để học sinh học tập tốt chiếm từ mức đồng ý trở lên ....................33 Hình 13: Biểu đồ phương pháp học tập các môn tự nhiên .................................................................................35 Hình 14: Biểu đồ phương pháp học tập các môn xã hội ....................................................................................36 Hình 15: Biểu đồ các yếu tố để học sinh học tập tốt..........................................................................................37 Hình 16: Mô hình học tập của học sinh ............................................................................................................39 Phạm Quốc Đạt Tổ Thể Dục vi LỜI CAM ĐOAN *** Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi chưa được công bố trên bất kỳ các công trình nào khác, các kết quả và số liệu sử lý trong nghiên cứu là trung thực, Tất cả các số liệu, hình ảnh, biểu đồ.v.v nếu lấy từ các nguồn tài liệu tôi đều có trích dẫn rõ ràng và có nguồn gốc. Tôi xin chịu mọi trách nhiệm về tính trung thực của nghiên cứu này. Tác giả nghiên cứu Phạm Quốc Đạt Phạm Quốc Đạt Tổ Thể Dục vii LỜI CẢM ƠN *** Xin cảm ơn sự giúp đỡ của Các thầy {Thầy Trần Thế Hòa Tổ TD, Thầy Phạm Trần Trọng Trí Tổ TD, Thầy Trần Đình Hữu Tổ TD, Thầy Phan Xuân Vinh Tổ Anh Văn} Là các giáo viên Trường THPT Thủ Đức đã giúp tôi thu thập số liệu. Cảm ơn các em học sinh các khối lớp 10, 11, 12 Trường THPT Thủ Đức đã tiếp nhận phiếu phỏng vấn và trả lời các phiếu phỏng vấn một cách khách quan giúp cho đề tài nghiên cứu sư phạm ứng dụng này hoàn thành! Tác giả Phạm Quốc Đạt Phạm Quốc Đạt Tổ Thể Dục ix CÁC CHỮ VIẾT TẮT TRONG ĐỀ TÀI NGHIÊN CỨU **** GDTC: ........................................................................................ Giáo dục thể chất. H.s .............................................................................................. Học sinh. Mean: ......................................................................................... Giá trị trung bình Sig. ............................................................................................. Giá trị Pvalua. Std.Dev: ...................................................................................... Độ lệch chuẩn TP.HCM ..................................................................................... Thành Phố Hồ Chí Minh THPT .......................................................................................... Trung học phổ thông Phạm Quốc Đạt Tổ Thể Dục x TÓM TẮT NGHIÊN CỨU *** Mục đích của nghiên cứu này là tìm hiểu những khả năng học tập của các học sinh Trường THPT Thủ Đức cụ thể là 577 học sinh của 3 khối lớp (10, 11, 12) từ đó tìm hiểu những điểm chung nhất của các học sinh về các điều kiện cần và đủ để một học sinh có thể học tập tốt. Từ đó tác giả đề xuất những giải pháp, phác thảo và xây dựng một mô hình học tập cho các học sinh có học lực yếu kém, góp phần nâng cao thành tích học tập của học sinh và chất lượng giáo dục của Trường THPT Thủ Đức.... Phạm Quốc Đạt Tổ Thể Dục 1 MỞ ĐẦU Trong xã hội ta việc học luôn có ý nghĩa quan trọng đối với mọi người, hầu hết các bậc cha mẹ đều muốn con cái của mình học giỏi chăm ngoan, hầu hết các bạn học sinh còn ngồi trên ghế nhà trường cũng đều mơ ước được học giỏi. Có người cho rằng học giỏi là phải có sự siêng năng (cần cù bù thông minh), người khác lại nói phải nhạy bén tiếp thu thì sẽ học tập tốt, cũng có ý kiến cho rằng động lực và không gian là điều quan trọng nhất, còn phương pháp học, khả năng nhớ và tổng hợp cũng quan trọng chứ v.v. Làm thế nào để học giỏi hả thầy một học sinh lớp 11 hỏi tôi như thế . Tôi mỉm cười và đưa ra rất nhiều lời giải thích và phân tích bằng với tất cả những gì tôi biết trong khả năng của tôi như: (hãy chăm chỉ, hãy lắng nghe lời giảng của giáo viên, hãy đọc sách thật nhiều, hãy học nhóm, học thêm v.v) mỗi mục tôi đều liệt kê những phương án và những mục cụ thể để một học sinh như em đang hỏi tôi có thể học tốt và hiểu bài, nhưng tôi không chắc những suy nghĩ và lời nói của mình có đúng và có thiết thực với các em không ?, có thiết thực với xu thế giáo dục hiện nay không?. Vì các phương pháp mà tôi đang nói ở trên, tôi đã áp dụng cách đây gần 20 năm rồi... Để tìm hiểu câu trả lời này đồng thời cũng là một nghiên cứu có thể giúp các em học sinh có học lực từ loại yếu đến học lực loại trung bình có thể học tập tốt và vươn lên, tôi quyết định phải tìm hiểu cách thức để một học sinh có thể học tập tốt, tôi đã tham khảo rất nhiều tài liệu các bài báo, mạng internet viết về các phương pháp học tập, để có thể giúp cho các học sinh học tập tốt, và tôi đã thu được rất nhiều đề xuất và những gợi ý xây dựng kích thích tiềm năng học tập của các học sinh. Tuy nhiên để một học sinh học tập chăm chỉ, tiếp thu bài tốt và đạt được thành tích, thì việc tìm ra một phương pháp không phải là dễ, tôi quyết định chọn đề tài “Nghiên cứu những khả năng học tập của học sinh từ đó xây dựng mô hình học tập tốt cho các học sinh có học lực yếu kém”. Mục đích của nghiên cứu Mục đích của nghiên cứu này là tìm hiểu những khả năng học tập của học sinh Trường THPT Thủ Đức từ đó phác thảo xây dựng một mô hình học tập cho các học sinh có học lực yếu góp phần nâng cao thành tích học tập của học sinh. Từ mục đích nghiên cứu chúng tôi có những câu hỏi nghiên cứu được đặt ra để giải quyết mục đích nghiên cứu như sau: Phạm Quốc Đạt Tổ Thể Dục 2 Câu Hỏi Nghiên Cứu. 1. Thành tích học tập của cách em năm vừa qua thế nào?. Giới tính có ảnh hưởng đến thành tích học tập hay không ?. 2. Thành phần kinh tế gia đình của học sinh như thế nào?. 3. Kinh tế gia đình có ảnh hưởng đến quá trình học tập của học sinh không ?. 4. Nghề nghiệp của cha mẹ học sinh là gì?. 5. Nghề nghiệp của cha và của mẹ có ảnh hưởng đến thành tích học tập của học sinh hay không ?. 6. Các yếu tố để học sinh học tốt trong nhà trường là gì ?. Giới hạn và giả định Giới hạn: Đề tài chỉ giới hạn trong phạm vi nghiên cứu học sinh cấp 3, cụ thể là Trường THPT Thủ Đức TP.HCM với số học sinh được phỏng vấn nghiên cứu là 577 học sinh ở 3 khối lớp (lớp 10, lớp 11, lớp 12). Kết quả nghiên cứu tác giả hi vọng sẽ góp phần bổ sung nhất định cho các cơ sở lý thuyết về các giải pháp nhằm cải thiện năng suất và chất lượng học tập của học sinh Trường THPT Thủ Đức nói riêng và các trường cấp 3 nói chung, góp phần cải thiện một phần nào đó chất lượng giáo dục và đào tạo trong xu thế GD hiện nay ở Thành Phố Hồ Chí Minh. Giả định: Giả định bảng câu hỏi phỏng vấn được các học sinh trả lời hiểu và cảm nhận được, và học sinh được phỏng vấn trả lời đúng những gì mà các em suy nghĩ. Phạm vi nghiên cứu Đây là một nghiên cứu thuộc phạm vi nghiên cứu hành vi của con người về động cơ, nhu cầu, về ý thức tự học của các học sinh cấp 3 trong đó có một số tác động của các yếu tố ngoại cảnh. (tài chính, môi trường, gia đình, xã hội.) điều này sẽ được chứng minh qua phần kết quả nghiên cứu. Ý nghĩa nghiên cứu Với cách tiếp cận hệ thống, đề tài sẽ cho ra những phương pháp phân tích tổng thể, từ đó nhận diện được các vấn đề thực trạng về những khả năng học tập tốt của học sinh từ đó chọn Phạm Quốc Đạt Tổ Thể Dục 3 lọc và đưa ra mô hình học tập cho các học sinh Trường THPT Thủ Đức, TP.HCM. Kết quả nghiên cứu của đề tài sẽ nhận diện được các nhu cầu, động cơ, các năng lực tự học, các yếu tố ngoại cảnh tác động đến những khả năng học tập của học sinh cấp cải thiện được một số yếu tố khách quan, yếu tố chủ quan trong quan điểm học tập của học sinh, Đề tài sẽ góp phần giúp cho thành tích học tập và giảng dạy của thầy trò Trường THPT Thủ Đức phát triển tương xứng với tiềm năng hiện có. Phạm Quốc Đạt Tổ Thể Dục 4 Chương I: CƠ SỞ LÝ LUẬN VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU *** 2.1. Làm Thế Nào Để Học Giỏi: Theo Việt Báo (Tuổi Trẻ) đăng trên website khi phỏng vấn các thủ khoa đại học năm 2003 được đăng như sau: Hình 1: Các thủ khoa đại học năm 2003. Nguồn Việt Báo (TuoiTre) website Đằng sau ánh hào quang của danh hiệu thủ khoa là biết bao mồ hôi khổ luyện. Một cuộc gặp gỡ phỏng vấn các thủ khoa có điểm cao nhất của các đại học năm 2003 đó là [(Lê Vũ Lâm - thủ khoa ĐH Bách khoa TP.HCM, khối A), (La Lễ Phúc - thủ khoa ĐH Y dược TP.HCM, khối B), Phan Thanh Hà - điểm cao nhất khối D1, ĐH Sư phạm TP.HCM) và (Lê Thư Phương Quỳnh - điểm cao nhất khối C, ĐH KHXH&NV TP.HCM _ “Hình” )] cùng trò chuyện về cách học và đường đi đến ngôi vị quán quân các trường ĐH của mình... đa số các bạn đều thống nhất quan điểm: - Tẩy chay học vẹt: “Muốn học giỏi phải có “chiêu” học tập riêng của mỗi người” Lê Vũ Lâm khẳng định. Với những môn khoa học tự nhiên, bí quyết để học tốt của Lâm và Phúc là: “Phải làm nhiều bài tập và tự giải theo cách của mình để tìm ra các dạng bài... Không đầu hàng trước các bài khó. Giải chưa được thì tìm bạn tranh cãi, nếu vẫn bí mới hỏi thầy cô. Như vậy nhớ rất lâu...”. Hệ thống các kiến thức đã học là việc cần thiết vì các bài học thường liên quan với nhau. Bất kỳ môn nào nếu lý thuyết được hiểu đến nơi đến chốn sẽ giải quyết bài tập nhanh. “Cây văn” Phương Quỳnh từ khi vào cấp III đã “cự tuyệt” với văn mẫu. Quỳnh tìm sách của Từ trái qua: Lê Thư Phương Quỳnh, La Lễ Phúc, Phan Thanh Hà và Lê Vũ Lâm Thủ khoa Đại học năm 2003 Phạm Quốc Đạt Tổ Thể Dục 5 các giảng viên ĐH, đọc và tìm những suy nghĩ của chính mình, luyện cách diễn đạt ý. Với môn sử, địa, Quỳnh đọc qua một lượt để hiểu, ghi lại những ý chính; sau đó tìm thêm sách đọc, so sánh, bổ sung số liệu. Còn theo Hà, để học tiếng Anh giỏi phải nắm vững ngữ pháp, giải bài tập nhiều. Cách học từ vựng dễ nhớ nhất là nên học theo ngữ cảnh, học từng từ dù dễ thuộc nhưng lại rất mau quên. Tất cả đều kịch liệt phản đối “chuyện học vẹt” và cho rằng đó chỉ là cách đối phó với những bài kiểm tra. Muốn thi ĐH cần phải có kiến thức thật sự của mình, phải chịu khó và quyết tâm. - Khắc Phục Môn Học Còn Yếu: Bạn nghĩ thủ khoa đâu dễ gì bị bí, nhất là với những môn trong khối thi của mình? Thế mà có đấy. Với Hà: “Môn văn hơi yếu nên thường phải bắt đầu bằng những đoạn viết ngắn. Khi thấy ổn thì viết tiếp những đoạn dài hơn”. Phúc lại luyện môn sinh học theo kiểu “mưa dầm thấm lâu”, học từng chi tiết nhỏ, nhớ những ý chính rồi học đi học lại nhiều lần cả bài cũ lẫn bài mới... và “thế là nhớ bài thôi”. “Mình hơi ớn khi đụng những sơ đồ, lược đồ của môn địa. Vì vậy, cách duy nhất là mở tập hình vẽ bản đồ, nhìn thật kỹ để ghi vào bộ nhớ những hình ảnh đó” học bình thường các môn yêu thích và đầu tư thời gian cho các môn xã hội yếu, Để tăng thêm vốn Anh ngữ, cần mua các phần mềm Anh văn, sách song ngữ về tự học... Không Thích Việc “Thầy Đọc Trò Chép”: Dù mỗi người đều tự tìm cho mình một phương pháp học riêng nhưng các bạn đều thích học “học nhóm để cùng thi xem ai làm bài nhanh hơn, ai có cách giải hay hơn...”. Quan niệm “thầy đọc trò chép” ở phổ thông bị các bạn đánh bật. Các bạn khảng định chắc nịch: “Tự ghi chép trong quá trình nghe giảng rất có hiệu quả!”. Tất cả đều cho rằng: “Nếu nghe giảng rồi tự ghi lại ý chính, mình đã học bài được hai lần. Còn những ý nảy ra lúc đó, mình ghi chú bằng bút chì bên cạnh”.... Theo website phân tích và nhận định để có được một phương pháp học tập hiệu quả cần phải có 3 giai đoạn đó là 1. Giai đoạn thứ nhất là giai đoạn trước khi học, bao gồm: (nhận thức, kiểm soát bản thân và lên kế hoạch học tập). 2. Giai đoạn thứ hai là giai đoạn trong quá trình học, được thể hiện: (Thực hiện và lựa chọn môn học). 3. Giai đoạn thứ ba là giai đoạn sau khi học có một yếu tố là cần đúc kết và tổng hợp lại bài các vấn đề đã học. Phạm Quốc Đạt Tổ Thể Dục 6 Mỗi giai đoạn có đặc thù riêng cần phải chú ý (hình). Hình 2: Các giai đoạn của quá trình học Nguồn (Tác giả vẽ lại từ Mindjet mindmanager) Giai đoạn thứ nhất (Trước khi học): Nhận thức ở đây có nghĩa là phải hiểu được yêu cầu mà quá trình học đòi hỏi, phải biết quản lý những đặc điểm tính cách Giả sử bạn là một người nóng tính, khi đã ngồi rất lâu rồi mà bạn vẫn chưa tìm ra cách giải của một bài toán khó đột nhiên bạn thấy bực mình vô cớ và không muốn học nữa hãy tìm cách để kiểm soát cơn giận đó hãy dùng những biện pháp đơn giản chẳng hạn như (trước khi học, hãy viết những câu nhắc nhở lên một mảnh giấy nhỏ dòng chữ "Tức giận chẳng giải quyết được vấn đề gì" để trước mặt, mỗi lần bạn thấy bực tức hãy nhìn vào mảnh giấy đó, thư giãn một vài phút sau đó lại bắt tay làm lại từ đầu để tìm ra được những vướng mắc của bài toán...). Bước tiếp theo là lên kế hoạch, hãy phân chia thời gian cụ thể để học từng môn một. Ví dụ như bạn quy định trong buổi chiều nay bạn sẽ phải học được hai môn đó là: Toán, Lý và bạn đặt kế hoạch cho mình là phải học trong vòng ba tiếng từ 2 giờ - 5 giờ. Như vậy không có nghĩa là bạn sẽ chia đều ra mỗi môn học trong khoảng thời gian là một tiếng rưỡi mà trước khi lên kế hoạch bạn hãy giành chút thời gian để ước lượng xem môn nào có số lượng kiến thức nhiều hơn rồi từ đó phân bố thời gian học sao cho hợp lý. Tốt nhất là hãy bắt đầu học từ môn nào mà bạn ưa thích hơn để tạo cho mình niềm say mê học tập. Giai Đoạn Thứ Hai (Trong Quá Trình Học): Tính linh động trong việc đưa ra những lựa chọn đúng đắn là rất cần thiết trong giai đoạn này. Hãy thử hình dung thế này chúng ta Phạm Quốc Đạt Tổ Thể Dục 7 đang cần chứng minh một bài toán nhưng để chứng minh được nó thì cần áp dụng một bất đẳng thức A nào đó. Tuy bất đẳng thức này thường được dùng nhưng khi phải chứng minh bạn đột nhiên lại chẳng nhớ phải chứng minh thế nào, lúc này chúng ta sẽ phải đặt mình trước hai sự lựa chọn. - Thứ nhất: không cần chứng minh cứ thế làm tiếp để dành thời gian còn học các môn khác. - Thứ hai: là cố gắng lục lọi lại cách chứng minh bất đăng thức đó trong chồng sách vở cũ dù mất khá nhiều thời gian. Bạn chọn cách nào đây, tất nhiên trong phương pháp này, chúng ta sẽ phải chọn cách hai nếu như không muốn rơi vào hoàn cảnh một ngày kia khi gặp lại bài toán này trong một bài kiểm tra, chúng ta có muốn mình sẽ bị trừ điểm chỉ vì trong bài tọán có dòng chữ áp dụng bất đẳng t
Tài liệu đính kèm: