Đề cương ôn tập môn Lịch sử Lớp 5 - Đinh Quốc Nguyễn

ĐỀ CƯƠNG ÔN TẬP MÔN LỊCH SỬ - LỚP 5
HỌC KÌ I
1/ Viết các sự kiện lịch sử vào sau các mốc thời gian sau :
01 / 9 / 1858 : Thực dân Pháp nổ súng xâm lược nước ta.
05 / 6 / 1911 : Nguyễn Tất Thành ra nước ngoài tìm con đường cứu nước.
03 / 02 / 1930 : Dưới sự chủ trì của NAQ, ĐCSVN ra đời.
19 / 8 / 1945 : Bác Hồ lãnh đạo cuộc CMT8 thành công ở Hà Nội.
02 / 9 / 1945 : Bác Hồ đọc Tuyên ngôn Độc lập.
2/ Tình thế hiểm nghèo của nước ta sau Cách mạng Tháng Tám thường được diễn tả bằng cụm từ nào? Em hãy kể tên 3 loại “giặc” mà Cách mạng nước ta phải đương đầu năm 1945?
Cụm từ “ Nghìn cân treo sợi tóc”.
Ba loại giặc : giặc đói, giặc dốt, giặc ngoại xâm.
3/ Đảng và Bác Hồ đã lãnh đạo nhân dân ta vượt qua tình thế hiểm nghèo như thế nào?
Cứu đói : Lập “ Hũ gạo cứu đói”, thực hiện “Ngày đồng tâm”, Bác Hồ là người gương mẫu đầu tiên, cứ 10 ngày nhịn ăn một bữa. Với những khẩu hiệu : “ Không một tấc đất bỏ hoang”, “Tấc đất, tấc vàng”, “Tăng gia sản xuất ngay”, Mọi người hăng hái tăng gia sản xuất để cứu đói.
Đồng bào cả nước đã góp được 60 triệu đồng cho quỹ độc lập và quỹ đảm phụ quốc phòng; tuần lễ vàng đã thu được gần 4 tạ vàng.
Giặc dốt : Thực hiện phong trào xoá nạn mù chữ, mở thêm trường học, mở lớp bình dân học vụ, với phương trâm : “Người biết nhiều dạy người biết ít, người biết ít dạy người chưa biết”. Chỉ trong một thời gian ngắn giặc dốt được đẩy lùi.
Giặc ngoại xâm : Bằng các biện pháp ngoại giao mềm dẻo khôn khéo, ta đẩy lùi được quân Tưởng về nước; nhân nhượng với Pháp, tranh thủ thời gian hòa hoãn, tăng cường lực lượng chuẩn bị chiến đấu lâu dài.
4/ Lời kêu gọi toàn quốc kháng chiến của chủ tịch HCM đã khẳng định điều gì và có tác dụng như thế nào ?
Khẳng định : Quyết tâm chiến đấu để bảo vệ nền độc lập dân tộc.
Tác dụng : Cổ vũ tinh thần đấu tranh của quân và dân ta; nhân dân có niềm tin kháng chiến.
5/ Nêu ý nghĩa của chiến thắng Việt Bắc thu đông 1947 ?
Đập tan âm mưu đen tối của địch.
Bảo vệ được cơ quan đầu não.
Căn cứ địa Việt Bắc được giữ vững và mở rộng.
Ta giành được thế chủ động và đẩy địch vào thế bị động.
(Chứng minh sự lãnh đạo sáng suốt của Đảng và Bác Hồ).
(Khẳng định tinh thần đoàn kết chiến đấu của quân và dân ta; cổ vũ tinh thần đấu tranh của nhân dân ta).
6/ Cuối thế kỉ XIX, đầu thế kỉ XX, Thực dân Pháp đẩy mạnh khai thác khoáng sản, mở mang đường sá, xây dựng nhà máy, lập các đồn điền, nhằm mục đích gì?
- Cuối thế kỉ XIX, đầu thế kỉ XX, Thực dân Pháp đẩy mạnh khai thác khoáng sản, mở mang đường sá, xây dựng nhà máy, lập các đồn điền, nhằm mục đích : Cướp bóc tài nguyên khoáng sản,bóc lột sức nhân công rẻ mạt.
7/ Cuối thế kỉ XIX, đầu thế kỉ XX, xã hội Việt Nam xuất hiện thêm những giai cấp, tầng lớp nào ?
- Cuối thế kỉ XIX, đầu thế kỉ XX, xã hội Việt Nam xuất hiện thêm những giai cấp tầng lớp : Công nhân, chủ xưởng, nhà buôn, viên chức, trí thức,
8/ Hãy nêu thời gian, địa điểm, người chủ trì, kết quả của hội nghị thành lập Đảng?
Thời gian : 03 / 02 / 1930.
Địa điểm : tại ngôi nhà nhỏ của một công nhân ở Hương Cảng gần Hồng Kông - Trung Quốc.
Người chủ trì : Nguyễn Ái Quốc.
Kết quả của hội nghị : Hợp nhất ba tổ chức cộng sản thành một Đảng duy nhất lấy tên là Đảng Cộng sản Việt Nam; đề ra đường lối cách mạng đúng đắn, đưa cách mạng nước ta từng bước đi tới thắng lợi cuối cùng.
9/ Nối ô bên trái với ô bên phải sao cho phù hợp :
Nguyễn Trường Tộ
Phan Bội Châu
Nguyễn Tất Thành
Chủ trương dựa vào Nhật để đánh đuổi Pháp.
Ra nước ngoài tìm con đường cứu nước.
Chủ trương canh tân đất nước để làm cho dân giàu nước mạnh.
Nguyễn Ái Quốc
Chủ trì hội nghị thành lập Đảng.
10/ Sắp xếp các sự kiện lịch sử dưới đây theo trình tự thời gian, bằng cách đánh số thứ tự 1,2,3,4,vào ô trống trước mỗi sự kiện lịch sử đó .
4
 Chiến dịch Biên giới.
2
 Bác Hồ đọc Tuyên ngôn Độc lập. 
5
 Đại hội Chiến sĩ thi đua và Cán bộ gương mẫu toàn quốc.
3
 Chiến dịch Việt Bắc.
1
 Xô viết Nghệ Tĩnh.
HỌC KÌ II
1/ Dân chúng và nghĩa quân đã suy tôn ai làm “Bình Tây Đại Nguyên Soái” ?
Dân chúng và nghĩa quân đã suy tôn Trương Định làm “Bình Tây Đại Nguyên Soái”. 
2/ Nguyễn Trường Tộ trình lên vua Tự Đức bản điều trần đề nghị điều gì ? ( Nêu những đề nghị đổi mới đất nước của Nguyễn Trường Tộ ? )
 Mở rộng quan hệ ngoại giao với nhiều nước, thuê chuyên gia nước ngoài đến giúp chúng ta khai thác tài nguyên. Mở trường dạy đóng tàu, đúc súng, sử dụng máy móc.
3/ Phong trào Đông Du gắn liền với tên nhà yêu nước nào ? ( Phan Bội Châu )
4/ Với lòng yêu nước thương dân, Nguyễn Tất Thành đã quyết chí ra đi tìm đường cứu nước vào ngày tháng năm nào ? ( 05 / 6 / 1911 )
5/ Sau Cách mạng tháng tám, nhân dân ta đã làm gì để chống giặc dốt ?
 Thực hiện phong trào xoá nạn mù chữ, mở thêm trường học, mở lớp bình dân học vụ, với phương trâm : “Người biết nhiều dạy người biết ít, người biết ít dạy người chưa biết”. Chỉ trong một thời gian ngắn giặc dốt được đẩy lùi.
6/ “ Mồ chôn giặc Pháp” là tên gọi của địa danh nào ? ( Việt Bắc )
7/ Trong những năm 1930-1931, ở Nghệ Tĩnh đã diễn ra phong trào gì ?
 ( Xô viết Nghệ Tĩnh )
8/ Nêu ý nghĩa của chiến thắng Biên giới thu đông 1950 ?
Khai thông biên giới Việt-Trung.
Củng cố và mở rộng căn cứ địa Việt Bắc.
Ta giành được thế chủ động và đẩy địch vào thế bị động.
(Chứng minh sự lãnh đạo sáng suốt của Đảng và Bác Hồ.)
(Khẳng định tinh thần đoàn kết chiến đấu của quân và dân ta; cổ vũ tinh thần đấu tranh của nhân dân ta.)
9/ Nêu ý nghĩa của việc thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam ?
 Từ đây Cách mạng Việt Nam có một tổ chức tiên phong lãnh đạo, đưa cuộc đấu tranh của nhân dân ta đi theo con đường đúng đắn.
10/ Nêu các sự kiện lịch sử ứng với các mốc thời gian :
19 / 12 / 1946 : Trung ương Đảng và Chính phủ họp, quyết định phát động toàn quốc kháng chiến. ( Chủ tịch Hồ Chí Minh viết lời kêu gọi toàn quốc kháng chiến.)
19 /5 / 1959 : Trung ương Đảng quyết định mở đường Trường Sơn.
03 / 02 / 1930 : Dưới sự chủ trì của NAQ, ĐCSVN ra đời.
19 / 8 / 1945 : Bác Hồ lãnh đạo cuộc CMT8 thành công ở Hà Nội.
02 / 9 / 1945 : Bác Hồ đọc Tuyên ngôn Độc lập.
 - 30 / 4 / 1975 : Giải phóng Sài Gòn, thống nhất đất nước.
11/ Lễ kí hiệp định Pa-ri về chấm dứt chiến tranh, lập lại hoà bình ở Việt Nam diễn ra vào thời gian nào ? ( 27 / 01 / 1973 )
12/ Tướng Đca-xtơ-ri và bộ chỉ huy tập đoàn cứ điểm Điện Biên Phủ bị bắt sống vào lúc nào ? ( 7giờ 30 phút ngày 07 / 5 / 1954.)
13/ Em hãy nêu vai trò của nhà máy thuỷ điện Hoà Bình?
 Cung cấp điện cho mọi miền đất nước; chống lũ cho đồng bằng Bắc Bộ; cung cấp nước về mùa khô; phát triển giao thông đường thuỷ từ Hoà Bình đi Sơn La.
14/ Hãy kể tóm tắt cuộc tấn công vào Sứ quán Mỹ của quân giải phóng miền Nam trong dịp Tết mậu thân 1968?
 Đúng vào lúc giao thừa, sau tiếng nổ rầm trời của quả bộc phá làm sập một mảng tường bảo vệ, quân ta lao vào chiếm giữ tầng dưới Đại Sứ quán. Lính Mỹ chống trả quyết liệt nhưng không đẩy lùi được cuộc tấn công của quân ta. Địch dùng máy bay lên thẳng chở thêm lính Mỹ xuống Sứ quán để phản kích. Bọn địch bí mật đưa Đại sứ Mỹ chạy khỏi Sứ quán bằng xe bọc thép. Cuộc chiến đấu diễn ra trong 6 giờ đồng hồ khiến Sứ quán Mỹ bị tê liệt. 
15/ Hãy kể lại sự kiện xe tăng của ta tiến vào Dinh Độc lập?
 Chiếc xe tăng 843 của đồng chí Bùi Quang Thận đi đầu, tiếp theo là xe tăng 390 do đồng chí Vũ Đăng Toàn chỉ huy. Đến trước Dinh Độc lập, xe tăng 843 lao vào cổng phụ và bị kẹt lại. Xe tăng 390 lập tức húc đổ cổng chính tiến thẳng vào. Đồng chí Bùi Quang Thận giương cao ngọn cờ cách mạng, nhảy khỏi xe tăng, lao lên bậc thềm của toà nhà. Tiếp theo, các xe tăng khác tiến vào sân Dinh.
BẢNG HỆ THỐNG KIẾN THỨC MÔN LỊCH SỬ LỚP 5
Giai đoạn 1: Hơn tám mươi năm chống thực dân Pháp xâm lược và đô hộ (1858-1945)
TT
Mốc thời gian
Nhân vật, sự kiện lịch sử
Bài học hoặc ý nghĩa lịch sử
1
- Ngày 1-9-1858
- Năm 1862
- Thực dân Pháp nổ súng xâm lược nước ta.
- Trương Định lãnh đạo nhân dân Nam Kì đứng lên chống Pháp.
Trương Định là tấm gương tiêu biểu cho lòng yêu nước, tinh thần bất khuất chống giặc ngoại xâm của nhân dân Nam Kì những ngày đầu thực dân Pháp xâm lược nước ta.
2
Đời vua Tự Đức
(1848-1883)
Nguyễn Trường Tộ đề nghị canh tân đất nước.
Nguyễn Trường Tộ nhiều lần đề nghị canh tân đất nước nhưng không được vua quan nhà Nguyễn thực hiện. 
3
Ngày 5-7-1885
Tôn Thất Thuyết lãnh đạo cuộc phản công ở Kinh thành Huế.
Cuộc phản công ở Kinh thành Huế là ngòi nổ cho một phong trào chống Pháp mạnh mẽ - Phong trào Cần Vương.
4
Cuối TK XIX
đầu TK XX
Các phong trào vũ trang bị dập tắt, thực dân Pháp đặt ách thống trị hà khắc trên đất nước ta.
Thực dân Pháp ra sức bóc lột nhân dân, vơ vét tài nguyên. Xã hội Việt nam xuất hiện những giai cấp, tầng lớp mới.
5
Năm 1904
Năm 1905
Phan Bội Châu thành lập Hội Duy tân, phát động phong trào Đông du.
Phong trào Đông du đã khơi dậy lòng yêu nước của nhân dân ta.
6
Ngày 5-6-1911
Nguyễn Tất Thành ra đi tìm đường cứu nước.
Với lòng yêu nước, thương dân, Nguyễn Tất Thành từ cảng Nhà Rồng quyết chí ra đi tìm đường cứu nước.
7
Ngày 3-2-1930
Dưới sự chủ trì của Nguyễn Ái Quốc – Đảng Cộng sản Việt Nam ra đời.
Cách mạng Việt Nam có một tổ chức tiên phong lãnh đạo, đưa cuộc đấu tranh của nhân dân ta đi theo con đường đúng đắn.
8
Ngày 12-9-1930
Nổ ra phong trào Xô Viết - Nghệ Tĩnh.
- Chứng tỏ tinh thần dũng cảm, khả năng cách mạng của nhân dân lao động.
- Cổ vũ phong trào yêu nước của nhân dân ta.
9
Ngày 19-8-1945
Cách mạng tháng Tám thành công ở Hà Nội.
Khí thế cách mạng tháng Tám thể hiện lòng yêu nước, tinh thần cách mạng.
Cuộc cách mạng tháng Tám đã đem lại độc lập, tự do cho nước nhà, đưa nhân dân ta thoát khỏi kiếp nô lệ.
10
Ngày 2-9-1945
Bác Hồ đọc Tuyên ngôn Độc lập.
Khẳng định quyền độc lập dân tộc, khai sinh ra chế độ mới. Từ đây nhân dân ta được làm chủ đất nước, làm chủ vận mệnh của mình.
Giai đoạn 2: Bảo vệ chính quyền non trẻ, trường kì kháng chiến chống thực dân Pháp (1945-1954)
11
Năm 1945-1946
Nước ta vượt qua tình thế “Nghìn cân treo sợi tóc” bởi “giặc đói”, “giặc dốt”, “giặc ngoại xâm”.
Thể hiện sự sáng suốt của Đảng, Bác, tinh thần đoàn kết của nhân dân ta quyết bảo vệ nền độc lập non trẻ.
12
Ngày 20-12-1946
Chủ tịch Hồ Chí Minh kêu gọi toàn quốc kháng chiến.
Cả dân tộc Việt Nam đứng lên với tinh thần “Thà hy sinh tất cả chứ nhất định không chịu mất nước, không chịu làm nô lệ”.
13
Thu - Đông năm 1947
Chiến thắng Việt Bắc
Chiến thắng Việt Bắc là nguồn cổ vũ to lớn cho cuộc kháng chiến của nhân dân ta, là niềm tin để nhân dâ ta vững bước đi tới thắng lợi cuối cùng.
14
Thu – Đông năm 1950
Chiến thắng Biên giới
Căn cứ địa Việt Bắc được củng cố và mở rộng, từ đây ta nắm quyền chủ động trên chiến trường.
15
Tháng 2 - 1951
Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ II họp.
Hậu phương của ta được mở rộng và xây dựng vững mạnh.
16
Ngày 7-5-1954
Chiến thắng lịch sử Điện Biên Phủ.
Chiến thắng Điện Biên Phủ đã ghi trang vàng chói lọi vào lịch sử chống giặc ngoại xâm của dân tộc ta, nó cổ vũ phong trào giải phóng cho các dân tộc bị áp bức trên toàn thế giới.
Giai đoạn 3: Xây dựng chủ nghĩa xã hội và đấu tranh thống nhất đất nước (1954 – nay)
17
Ngày 21-7-1954
Sau năm 1954
- Kí hiệp định Giơ-ne-vơ
- Nước nhà bị chia cắt
Chấm dứt chiến tranh, lập lại hòa bình ở Việt Nam.
Chính quyền Mĩ-Diệm chống phá lực lượng Cách mạng, âm mưu chia cắt lâu dài nước ta.
18
Ngày 17-1-1960
Nổ ra “Đồng khởi” Bến Tre
Mở ra thời kì mới: Nhân dân miền Nam cầm vũ khí chiến đấu chống quân thù. Đẩy Mĩ-Diệm vào thế bị động, lúng túng.
19
Tháng 12-1955
Xây dựng nhà máy Cơ khí Hà Nội - Nhà máy hiện đại đầu tiên của nước ta.
Góp phần quan trọng vào công cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội ở miền Bắc và giải phóng miền Nam.
20
Ngày 19-5-1959
Mở đường Trường Sơn
Là con đương để miền Bắc chi viện sức người, sức của cho chiến trường, góp phần to lớn vào sự nghiệp giải phóng miền Nam.
21
Tết Mậu Thân 1968
Quân dân miền Nam đồng loạt tổng tấn công và nổi dậy.
Ta chủ động tấn công vào sào huyệt của địch, tạo bước ngoặt cho cuộc kháng chiến chống Mĩ cứu nước.
22
Từ 18-12-1972 đến 29-12-1972
Chiến thắng “Điện Biên Phủ trên không”.
Thể hiện tinh thần bất khuất trước sức mạnh của kẻ thù, góp phần quan trọng buộc Mĩ kí hiệp định Pa-ri, chấm dứt chiến tranh, lập lại hòa bình ở Việt Nam.
23
Ngày 27-1-1973
Lễ kí hiệp định Pa-ri.
Đế quốc mĩ thừa nhận thất bại ở Việt Nam, rút quân khỏi miền Nam Việt Nam. Đánh dấu một thắng lợi lịch sử mang tính chiến lược.
24
Ngày 30-4-1975
Giải phóng miền Nam, kết thúc chiến tranh.
Là một trong những chiến thắng hiển hách nhất trong lịch sử dân tộc. Đánh tan Mĩ-ngụy, giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước.
25
Ngày 25-4-1976
Tổng tuyển cử chung trong toàn quốc.
Từ nay nước ta có bộ máy Nhà nước chung thống nhất, tạo điều kiện để cả nước cùng đi lên chủ nghĩa xã hội.
26
Ngày 6-11-1979
Khởi công xây dựng Nhà máy thủy điện Hòa Bình.
Là công trình tiêu biểu của công cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội, là thành tựu nổi bật trong những năm sau khi thống nhất đất nước.