Đề cương ôn tập giữa học kỳ I môn Lịch sử Lớp 8

 ÔN TẬP GIỮA HỌC KÌ I
I.Lý thuyết
1. Khái niệm cách mạng tư sản
-Là cuộc cách mạng do giai cấp tư sản (hay quý tộc mới) lãnh đạo nhằm lật đổ chế độ phong kiến, thiết lập nền thống trị của giai cấp tư sản, mở đường cho sự phát triển của chủ nghĩa tư bản.
2. Các cuộc cách mạng tư sản lớn
a.Cách mạng Hà Lan
b. Cách mạng tư sản Anh
c. Cách mạng tư sản Pháp
d. Cách mạng tư sản ở Bắc Mĩ
e. Cách mạng Tân Hợi
f. Duy tân Minh Trị
3. Những cuộc cách mạng khác
a. Cách mạng công nhân
b. Phong trào công nhân nửa đầu thế kỉ XIX
c. Công xã Pa-ri
d. Cách mạng Nga 1905-1907
4. Chiến tranh thế giới thứ nhất
a. Các giai đoạn
+Giai đoạn 1(1914-1916)
+Giai đoạn 2(1917-1918)
b. Kết cục
- Chiến tranh gây thiệt hại nặng nề về người và của cho nhân loại
- Bản đồ chính trị thế giới đã bị chia lại
- Trong chiến tranh, Cách mạng tháng 10 Nga thành công, lịch sử thế giới chuyển sang một giai đoạn mới
II. Bài tập
Câu 1: Cuộc cách mạng tư sản nào được coi là cuộc cách mạng tư sản đầu tiên trên thế giới? Em hãy nêu những nội dung cơ bản của cách mạng đó: Nguyên nhân, kết quả, ý nghĩa
Trả lời
-Cuộc cách mạng Hà Lan được coi là một cuộc cách mạng tư sản đầu tiên trên thế giới
-Nguyên nhân: 
+Thế kỉ XVI, kinh tế TBCN ở Nê-đec-lan phát triển nhất châu Âu, bị vương quốc Tây Ban Nha kìm hãm
+ Mâu thuẫn giữa nhân dân Nê-đec-lan với thực dân Tây Ban Nha ngày càng gay gắt, cách mạng bùng nổ
-Kết quả: Năm 1648, Tây Ban Nha công nhận nền độc lập của Hà Lan
-Ý nghĩa: Là cuộc cách mạng tư sản đầu tiên trên thế giới, đã lật đổ ách thống trị của thực dân Tây Ban Nha, mở đường cho CNTB phát triển
Câu 2: Nguyên nhân bùng nổ của Chiến tranh giành độc lập của 13 thuộc địa Anh ở Bắc Mĩ? Tại sao nói: Cuộc chiến tranh giành độc lập ở Bắc Mĩ có tính chất như một cuộc cách mạng tư sản?
Trả lời
-Nguyên nhân bùng nổ:
+Đến thế kỉ XVIII, Anh đã thiết lập được 13 thuộc địa và tiến hành chính sách cai trị, bóc lột nhân dân ở đây
+Giữa thế kỉ XVIII, nền kinh tế TBCN ở 13 thuộc địa phát triển mạnh, nhưng thực dân Anh lại tìm mọi cách ngăn cản, kìm hãm như tăng thuế, độc quyền, buôn bán trong và ngoài nước Vì vậy mâu thuẫn giữa toàn thể nhân dân Bắc Mĩ và giai cấp tư sản, chủ nô, thực dân Anh trở nên gay gắt
+ Dưới sự lãnh đạo của giai cấp tư sản, chủ nô, nhân dân Bắc Mĩ đã đứng lên đấu tranh để lật đổ ách thống trị của thực dân Anh, đồng thời mở đường cho TBCN phát triển
-Nói cuộc chiến tranh giành độc lập ở Bắc Mĩ có tính chất như một cuộc cách mạng tư sản vì nó đã giải quyết được nhiệm vụ của một cuộc cách mạng tư sản:
+ Loại bỏ trở ngại cản trở sự phát triển của nền kinh tế TBCN
+Tạo điều kiện cho CNTB phát triển ở Mĩ
Đây là nhiệm vụ của một cuộc cách mạng tư sản
Câu 3:Ý nghĩa lịch sử của cuộc Cách mạng tư sản Pháp thế kỉ XVIII. Tại sao nói Cách mạng tư sản Pháp là cuộc cách mạng tư sản triệt để nhất?
Trả lời
-Ý nghĩa lịch sử:
+Lật đổ được CĐPK, đưa giai cấp tư sản lên cầm quyền
+Là cuộc cách mạng tư sản triệt để nhất trong tất cả các cuộc cách mạng tư sản
+Hạn chế: chưa đáp ứng được đầy đủ quyền lợi cho nhân dân, vẫn không hoàn toàn xoá bỏ được CĐPK, chỉ có giai cấp tư sản là được hưởng lợi
-Cách mạng tư sản Pháp là cuộc cách mạng tư sản triệt để nhất vì cuộc cách mạng duy nhất đã giải quyết hết ba nhiệm vụ đặt ra cho một cuộc cách mạng tư sản, lật đổ được CĐPK, mở đường cho CNTB phát triển; giải quyết được vấn đề ruộng đất cho nông dân
Câu 4:Nêu tình hình nước Anh cuối thế kỉ XIX- đầu thế kỉ XX? Tại sao Lê-nin gọi đế quốc Anh là ‘’ chủ nghĩa đế quốc thực dân’’?
Trả lời
-Tình hình nước Anh cuối thế kỉ XIX- đầu thế kỉ XX
+Về kinh tế: Trước năm 1870, Anh đứng đầu thế giới vế sản xuất công nghiệp, nhưng từ sau năm 1870, Anh tụt xuống hàng thứ ba thế giới
Anh vẫn đứng đầu về xuất khẩu tư bản, thương mại và thuộc địa. Nhiều công ti độc quyền đã ra đời, chi phối nền kinh tế
+Về chính trị: Anh là nước quân chủ lập hiến, hai đảng Bảo thủ và Tự do thay nhau cầm quyền, bảo vệ quyền lợi cho giai cấp tư sản
+Về đối ngoại: Anh ưu tiên đẩy mạnh chính sách xâm lược thuộc địa. Đến năm 1914, thuộc địa Anh chiếm ¼ dân số thế giới, ¼ diện tích thế giới
+Đặc điểm: Chủ nghĩa đế quốc thực dân
-Lê-nin gọi đế quốc Anh là ‘ ; chủ nghĩa đế quốc thực dân’’, vì nước Anh là nước có diện tích thuộc địa đứng đầu thế giới: chiếm ¼ diện tích thế giới; chiếm ¼ dân số thế giới
Câu 5: Tình hình nước Pháp cuối thế kỉ XIX- đầu thế kỉ XX? Tại sao đến cuối thế kỉ XIX, tốc độ phát triển chậm lại?
Trả lời:
-Tình hình nước Pháp cuối thế kỉ XIX- đầu thế kỉ XX
+Về kinh tế: Trước năm 1870, công nghiệp Pháp đứng thứ hai thế giới, nhưng từ năm 1870, Pháp tụt xuống hàng thứ tư thế giới
Tư bản Pháp phát triển mạnh về khai mỏ, luyện kim, xuất khẩu tư bản Nhiều công ti độc quyền ra đời.
+Đặc điểm: “ chủ nghĩa đế quốc cho vay lãi”
+Về chính trị: đã thi hành chính sách đàn áp nhân dân, tích cực xâm lượ thuộc địa, Pháp là đế quốc có thuộc địa lớn thứ hai thế giới
-Cuối thế kỉ XIX, tốc độ phát triển của Pháp chậm lại vì:
+Nước Pháp sớm phát triển, máy móc đã lạc hậu
+Tư bản Pháp tập trung dùng tiền cho vay lãi mà không đầu tư cải tiến máy móc trong nước do việc cho vay lãi thu được lợi nhuận cao hơn
Câu 6: Tại sao nói Mĩ là xứ sở của các “ ông vua công nghiệp”?
Trả lời
Kinh tế công nghiệp phát triển vượt bậc ⟹ hình thành các tổ chức độc quyền có thế lực lớn, chi phối đời sống kinh tế. Đó là những tơrớt, đứng đầu là những ông vua công nghiệp lớn ví dụ như: “vua dầu mỏ” Rôc-phe-lơ, “vua thép” Moóc-gan, “vua ô tô” Pho...
Câu 7: Hãy nêu những thành tựu kĩ thuật thế giới thế kỉ XVIII-XIX? Theo em, những thành tựu đó có tác động như thế nào đối với thế giới?
Trả lời
Những thành tựu kĩ thuật thế giới XVIII-XIX
-Việc sử dụng máy móc bắt nguồn từ Anh đã lan sang các nước Âu-Mĩ
- Việc sử dụng máy hơi nước đã giúp ngành giao thông vận tải có nhiều tiến bộ: xe lửa, tàu thuỷ chạy bằng động cơ hơi nước đã được ra đời
-Trong nông nghiệp, những tiến bộ về kĩ thuật, về phương pháp canh tác cũng góp phần nâng cao năng suất lao động
-Trong lĩnh vực quân sự, nhiều nước đã sản xuất nhiều loại vũ khí hiện đại phục vụ cho chiến tranh.